Βρετανίδα συνόδευσε τον άνδρα της σε ευθανασία στην Ελβετία και τώρα κατηγορείται για συνέργεια σε αυτοκτονία
Με θάρρος, αξιοπρέπεια και χωρίς ίχνος ενοχής, η Louise Shackleton μίλησε για πρώτη φορά δημόσια για την απόφασή της να σταθεί στο πλευρό του συζύγου της, Anthony, στο πιο δύσκολο – και τελικά τελευταίο – ταξίδι της ζωής τους. Ένα ταξίδι που κατέληξε στην κλινική Dignitas της Ελβετίας, όπου εκείνος επέλεξε να φύγει με ευθανασία, μετά από έξι χρόνια εξαντλητικής μάχης με τη νόσο του κινητικού νευρώνα. Η ίδια βρίσκεται πλέον υπό αστυνομική έρευνα στο Ηνωμένο Βασίλειο για συνέργεια σε αυτοκτονία, μια κατηγορία που, όπως λέει, δεν την φοβίζει. «Έχω διαπράξει έγκλημα, το ομολογώ. Τον βοήθησα να φτάσει στην Ελβετία, να ανέβει στο αεροπλάνο. Ήμουν μαζί του. Δεν μετανιώνω στιγμή. Τον αγαπούσα».
Η απόφαση του Anthony δεν ήταν στιγμιαία, αλλά καρπός δύο ετών βαθύτατου στοχασμού και διαλόγου με τη γυναίκα του. Όπως περιγράφει εκείνη, ο σύζυγός της είχε επίγνωση της πορείας του και ήθελε να έχει τον έλεγχο του τέλους του: «Μου έλεγε: “Ή θα πεθάνω ήρεμα, χωρίς πόνο, ή θα σαπίζω καθηλωμένος, χωρίς να μπορώ ούτε να κοιτάξω γύρω μου αν δεν μου γυρίσεις εσύ το κεφάλι”».
Η υποβοηθούμενη αυτοκτονία στη Βρετανία παραμένει παράνομη, παρά τις αυξανόμενες φωνές που ζητούν μεταρρύθμιση. Αν και οι διώξεις είναι σπάνιες, η αστυνομία του North Yorkshire επιβεβαίωσε ότι διεξάγει έρευνα για την υπόθεση, χωρίς να έχει προχωρήσει ακόμη σε επίσημες κατηγορίες. Η δημόσια τοποθέτηση της Shackleton συμπίπτει με τη συζήτηση ενός νέου νομοσχεδίου στο βρετανικό κοινοβούλιο, το οποίο προβλέπει πως ασθενείς με αναμενόμενο προσδόκιμο ζωής κάτω των έξι μηνών θα μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να ζητούν τη νομική υποστήριξη για να θέσουν τέλος στη ζωή τους με αξιοπρέπεια.
«Κατάλαβα πόσο πολύ ήθελε να φύγει»
Η Shackleton περιγράφει τις τέσσερις τελευταίες ημέρες τους στην Ελβετία ως βαθιά ανθρώπινες και ειρηνικές: «Ήταν ήρεμος, γελούσε, συμφιλιωμένος. Εκείνες τις ημέρες κατάλαβα ότι ήθελε να πεθάνει περισσότερο απ’ ό,τι ήθελε να μείνει μαζί μου. Ήταν σπαρακτικό. Αλλά και απελευθερωτικό». Η πιο σκληρή στιγμή ήρθε μετά το τέλος. Μόνη, φοβισμένη, σε μια ξένη χώρα, με μια βαλίτσα γεμάτη αναμνήσεις: «Ο τρόμος ήρθε όταν έπρεπε να τον αφήσω πίσω. Αν ο νόμος στη Βρετανία είχε αλλάξει, θα μπορούσαμε να είμαστε μαζί, με την οικογένειά μας. Όλοι να τον αποχαιρετήσουν. Δεν μας δόθηκε αυτή η ευκαιρία».
Η μαρτυρία της Louise έρχεται να ρίξει λάδι στη φωτιά μιας έντονης κοινωνικής και πολιτικής συζήτησης που μαίνεται στη Βρετανία. Οι υποστηρικτές του νομοσχεδίου μιλούν για το αναφαίρετο δικαίωμα του ανθρώπου στην επιλογή του τέλους. Οι αντίπαλοι προειδοποιούν για κινδύνους κακοποίησης και πίεσης σε ευάλωτους ασθενείς, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ενίσχυση της παρηγορητικής φροντίδας. Η ίδια η Shackleton, όμως, δεν ζητά να πείσει. Ζητά να γίνει σεβαστή: «Δεν λέω ότι όλοι πρέπει να το κάνουν. Αλλά πρέπει να σεβόμαστε τις επιλογές των άλλων. Ακόμη κι αν μας ραγίζουν την καρδιά».
Ο Anthony Shackleton, που έφυγε σε ηλικία 59 ετών, ήταν διάσημος για την εξειδίκευσή του στην κατασκευή παραδοσιακών ξύλινων αλόγων. Ευγενικός, δοτικός, αγαπητός σε όλους, όπως τον περιγράφει η σύζυγός του: «Κανείς δεν είχε να πει κακή κουβέντα. Ήταν άνθρωπος της αγάπης». Η Louise αποφάσισε να μιλήσει δημόσια γιατί, όπως λέει, του το είχε υποσχεθεί: «Μου ζήτησε να μην αφήσω αυτό το ταξίδι να πάει χαμένο. Να πω την ιστορία του. Να παλέψω για το δικαίωμα των ανθρώπων να επιλέξουν το πώς θα πεθάνουν. Είναι τόσο απλό».
