Αγιά Σοφιά τζαμί: Σωρεία αντιδράσεων από όλο τον κόσμο έχει ξεσηκώσει η απόφαση για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, για την οποία άνοιξε το δρόμο το τουρκικό ΣτΕ και επικύρωσε με την υπογραφή του λίγα λεπτά αργότερα ο πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Αγιά Σοφιά τζαμί: Πολιτικές αντιδράσεις στην Ελλάδα πυροδότησε νωρίς το απόγευμα της Παρασκευής η απόφαση του τουρκικού ΣτΕ, με την οποία δρομολογείται η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Από πλευράς κυβέρνησης, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, πληροφορήθηκε για την εξέλιξη αυτή στην τηλεδιάσκεψη των ΥΠΕΞ του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, σχολιάζοντας σχετικά στο twitter: «Ενημέρωσα τους συναδέλφους μου για την πρόκληση που συνιστά για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και για την UNESCO, η απόφαση που ακυρώνει το διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ το 1934, για την προστασία της Αγίας Σοφίας διά της μετατροπής της σε Μουσείο».
Ενημέρωσα τους συναδέλφους μου για την πρόκληση που συνιστά για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, καθώς και για την @UNESCO , η απόφαση που ακυρώνει το διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ το 1934, για την προστασία της Αγίας Σοφίας διά της μετατροπής της σε Μουσείο.
— Nikos Dendias (@NikosDendias) July 10, 2020
Μενδώνη: Ανοικτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο με πολιτική βούληση Ερντογάν
«Η απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου για αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας, είναι αποτέλεσμα της πολιτικής βούλησης του Προέδρου Ερντογάν» και «αποτελεί ανοικτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο που αναγνωρίζει τη μοναδική αξία και την οικουμενικότητα του μνημείου», τονίζει η κυρία Μενδώνη.
Σημειώνει ότι «ο εθνικισμός που επιδεικνύει ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν συνιστά σωστό σύμβουλο, οδηγώντας τη χώρα του έξι αιώνες πίσω» και υπογραμμίζει: «Η Αγία Σοφία δεν χάνει από την αίγλη της και το πανανθρώπινο μήνυμά της, επειδή το τουρκικό δικαστήριο υπέκυψε. Ο Πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε για την Τουρκία την πολιτιστική απομόνωση της».
Αναλυτικά η υπουργός Πολιτισμού αναφέρει στη δήλωσή της τα εξής:
«Την επόμενη μέρα από τις επισημάνσεις της UNESCO για τα σοβαρά θεσμικού τύπου κωλύματα τα οποία υφίστανται στην αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας, από μουσείο σε ισλαμικό τέμενος, ήρθε η σημερινή απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου που επιβεβαιώνει απόλυτα ότι στη γείτονα χώρα δεν υφίσταται ανεξάρτητη δικαιοσύνη. Αποτελεί παρακολούθημα της προεδρικής εξουσίας. Πολλώ μάλλον όταν πριν από μερικά χρόνια, σε ανάλογη επιχείρηση εξισλαμισμού του περικαλλούς ναού, ο οποίος αποτελεί μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς, το ίδιο δικαστήριο είχε απορρίψει τη σχετική προσφυγή.
Η σημερινή απόφαση, αποτέλεσμα της πολιτικής βούλησης του Προέδρου Ερντογάν, αποτελεί ανοικτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο που αναγνωρίζει τη μοναδική αξία και την οικουμενικότητα του μνημείου. Κανείς δεν επιχειρεί να αναμειχθεί στις εσωτερικές υποθέσεις της Τουρκίας. Ωστόσο, η Αγία Σοφία που βρίσκεται στο έδαφός της, στην Κωνσταντινούπολη, αποτελεί μνημείο όλης της ανθρωπότητας, ανεξάρτητα από θρησκευτική πίστη. Ο εθνικισμός που επιδεικνύει ο πρόεδρος Ερντογάν δεν συνιστά σωστό σύμβουλο, οδηγώντας τη χώρα του έξι αιώνες πίσω. Η Αγία Σοφία δεν χάνει από την αίγλη της και το πανανθρώπινο μήνυμά της, επειδή το τουρκικό δικαστήριο υπέκυψε. Ο Πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε για την Τουρκία την πολιτιστική απομόνωση της».
ΣΥΡΙΖΑ – Κατρούγκαλος: Ευθεία πρόκληση η αλλαγή καθεστώτος στην Αγία Σοφία
«Η Αγία Σοφία, πέραν της ιστορικής και συναισθηματικής αξίας για εμάς τους Έλληνες και το συμβολισμό της για τους απανταχού Χριστιανούς, είναι μνημείο που ανήκει σε όλη την ανθρωπότητα, ενταγμένη από το 1985 στον κατάλογο των προστατευόμενων μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO», τονίζει ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Κατρούγκαλος, σχετικά με τις σημερινές εξελίξεις και την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Τουρκίας.
«Οποιαδήποτε απόφαση αλλοίωσης του χαρακτήρα της μέσω μετατροπής της σε τζαμί αποτελεί ευθεία πρόκληση, είναι απαράδεκτη και δεν ταιριάζει σε χώρα που σέβεται τις διεθνείς της υποχρεώσεις. Θα υπονομεύσει το διαθρησκευτικό διάλογο χριστιανών και μουσουλμάνων και θα ενισχύσει τις απαράδεκτες θεωρίες περί σύγκρουσης πολιτισμών», αναφέρει σε γραπτή του δήλωση, όπου επισημαίνει ότι «ως πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας είχε αναδείξει τις σχετικές ευθύνες της Τουρκίας για αυτό το οικουμενικής αξίας μνημείο, μεταξύ άλλων και κατά την επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν στην Αθήνα».
«Ανάλογα πρέπει να πράξει και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, έστω και τώρα, κινητοποιώντας τη διεθνή κοινότητα και καλώντας την γείτονα να σεβαστεί τις διεθνείς υποχρεώσεις της ως μέλος της UNESCO και ως χώρα που σέβεται την ιστορία», καταλήγει ο τέως υπουργός Εξωτερικών.
ΚΙΝ.ΑΛ.: «Προσβολή για τον πολιτισμένο κόσμο η απόφαση της Τουρκίας»
Την ίδια στιγμή, το Κίνημα Αλλαγής, με ανακοίνωσή του, τονίζει ότι «η απόφαση του Τουρκικού Συμβουλίου Επικρατείας με την οποία ανοίγει ο δρόμος για να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε Ισλαμικό τέμενος (ακυρώνοντας σχετικό διάταγμα του 1934) θα πρέπει εδώ και τώρα να κινητοποιήσει την παγκόσμια κοινότητα».
«Η Αγία Σοφία θα πρέπει να παραμείνει Μουσείο. Εάν μετατραπεί σε τζαμί, η Τουρκία, θα έχει προβεί σε μια προκλητική και ανιστόρητη ενέργεια. Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε Ισλαμικό τέμενος θα αποτελέσει προσβολή για όλο τον πολιτισμένο κόσμο και όχι μόνο για την Ελλάδα. Όχι μόνο για τους Χριστιανούς κάθε δόγματος. Περιφρονεί την πολιτιστική κληρονομιά όλης της ανθρωπότητας. Η Αγία Σοφία είναι επίσημα «μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς» της Ουνέσκο για το οποίο η Τουρκία έχει νομικές και άλλες δεσμεύσεις για την προστασία της ταυτότητας και ιστορικότητας του», σημειώνει το Κίνημα Αλλαγής.
Και καταλήγει: «Άμεσα η παγκόσμια κοινότητα θα πρέπει να αντιδράσει αποφασιστικά, ώστε η Αγία Σοφία να μη μετατραπεί σε τζαμί. Ο ΟΗΕ και η Ουνέσκο, το Συμβούλιο της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να καταδικάσουν απερίφραστα την ενέργεια της Τουρκίας και να επιβάλουν τις απαραίτητες κυρώσεις, μέχρι την αναθεώρηση της».
Ελληνική Λύση: «Ιστορική ύβρις της Τουρκίας»
Για «ιστορική ύβρη» της Τουρκίας έκανε λόγο, από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος. «Απέναντι στην πρωτοφανή ιστορική ύβρη που διαπράττει η Τουρκία κατά του αιώνιου συμβόλου του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, του Ιερού Ναού της Αγίας Σοφίας και την μετατροπή της σε τζαμί, η Ελληνική Λύση καλεί άπαντες, σε ανένδοτο αγώνα», αναφέρει σε δήλωσή του ο κ. Βελόπουλος.
«Η κυβέρνηση, τα πολιτικά κόμματα και κάθε Έλληνας πρέπει υπό όρους αρραγούς ενότητας να αντιδράσουμε, με συγκεκριμένες ενέργειες ως προπομπό, που ως Ελληνική Λύση εδώ και καιρό προτείναμε, εντός κοινοβουλίου:
– Άμεσο κλείσιμο των συνόρων για όλα τα τούρκικα προϊόντα και την διέλευση αυτών. Καθολικό εμπάργκο σε τούρκικα προϊόντα και υπηρεσίες.
– Τη μετατροπή του δήθεν σπιτιού του Κεμάλ, που ουδέποτε υπήρξε σπίτι του σφαγέα, σε μουσείο τιμής και μνήμης των θυμάτων της Ποντιακής Γενοκτονίας».
«Αντί να τα πράξουν όμως οι Έλληνες ευρωβουλευτές είπαν ναι στην βοήθεια μισού δισεκατομμυρίου ευρώ που σκανδαλωδώς αποφάσισε αυτή την αποφράδα ημέρα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μειοψήφησε φυσικά μόνον ο Ευρωβουλευτής της Ελληνικής Λύσης. Οποιαδήποτε ολιγωρία η ατολμία θα παραμείνει ως στίγμα και όνειδος στις επόμενες γενιές Ελλήνων», καταλήγει ο Κυριάκος Βελόπουλος.
ΚΚΕ για Αγία Σοφία: Στοιχείο κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας
Το διάταγμα για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί καταδικάζει το ΚΚΕ, τονίζοντας ότι πρόκειται για απόφαση που μεθοδεύτηκε από την κυβέρνηση Ερντογάν και αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας. «Απ’ αυτή την άποψη, η ενέργεια αυτή δεν συνιστά μόνο ευθεία προσβολή του χαρακτήρα της Αγιάς Σοφιάς, όπως προσπαθούν να την εμφανίσουν όσοι στα λόγια την καταδικάζουν, αλλά αποτελεί έναν κρίκο στην συνολική στρατηγική της τουρκικής άρχουσας τάξης, που υποθάλπτεται απ’ τη στάση και τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ στην περιοχή», τονίζει το ΚΚΕ.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση για την Αγία Σοφία
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκφράζει τη λύπη της για το ότι η δική της ανησυχία, όπως και άλλων ορθόδοξων εκκλησιών, για την προοπτική να μετατραπεί ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη από μουσείο σε τζαμί, δεν εισακούσθηκε από τις τουρκικές αρχές. Τη δήλωση αυτή έκανε στο πρακτορείο TASS ο πρόεδρος του τμήματος για τις αμοιβαίες σχέσεις της εκκλησίας με την κοινωνία και τα ΜΜΕ της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου της Μόσχας, Βλαντίμιρ Λεγκόϊντα.
«Είναι πολύ λυπηρό ότι η ανησυχία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, άλλων ορθόδοξων εκκλησιών δεν εισακούσθηκε. Η εν λόγο απόφαση, δυστυχώς, δεν στοχεύει στην ειρήνευση των υπαρχουσών αντιθέσεων, αλλά, αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες διαιρέσεις, όπως είχε πει στις 6 Ιουλίου σε δηλώσεις του ο Πατριάρχης (Μόσχας και Πασών των Ρωσιών) Κύριλλος», δήλωσε ο Νεγκόϊντα.
Το αλλάζει όμως με τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί από μουσείο;
Το τουρκικό δίκτυο TRT σπεύδει να απαντήσει σε τρία βασικά ερωτήματα που προκύπτουν, ενώ βρισκόμαστε εν αναμονή του διαγγέλματος Ερντογάν, που αναμένεται να ρίξει φως στα σχέδια του Τούρκου προέδρου για την επόμενη μέρα.
The Hagia Sophia is no longer a museum, so what’s changed? https://t.co/KiTzedT3cg pic.twitter.com/WDbgfcfNNy
— TRT World (@trtworld) July 10, 2020
Τι θα συμβεί στις χριστιανικές τοιχογραφίες;
Η χριστιανικές τοιχογραφίες παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό ανέπαφες, κατά τη μετατροπή της από ναό σε τέμενος το 1453 και παραμένουν εκεί μέχρι σήμερα.
Η αλλαγή της σε τζαμί δεν θα επηρεάσει τις χριστιανικές τοιχογραφίες που αποτελούν μέρος της κληρονομιάς της Αγίας Σοφίας, αναφέρει το TRT.
Θα είναι ανοιχτή η Αγία Σοφία στους επισκέπτες;
Ναι. Ο χώρος προσευχής και ο χώρος επίσκεψης θα διαιρεθούν, όπως και με όλους τους άλλους σημαντικούς θρησκευτικούς χώρους στην Κωνσταντινούπολη που διασφαλίζουν την ακεραιότητα του κτηρίου.
Θα είναι ανοιχτό σε όλους τους επισκέπτες, ανεξαρτήτως θρησκείας, όπως συμβαίνει και στα υπόλοιπα τζαμιά της Τουρκίας.
Θα πληρώσουν οι άνθρωποι για να μπουν μέσα;
Ως μουσείο, υπήρχε τέλος εισόδου. Τώρα, ως τόπος λατρείας, όπως και με πολλούς άλλους τόπους λατρείας στην Τουρκία, δεν θα υπάρχει πλέον χρέωση. Ο Ιμπραήμ Καλίν, ο προεδρικός εκπρόσωπος της Τουρκίας που μίλησε στο πρακτορείο Anadolu, δήλωσε: «Το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας για λατρεία δεν εμποδίζει τους τοπικούς ή ξένους τουρίστες να επισκεφθούν τον ιστότοπο», προσθέτοντας πως «όλα τα μεγάλα τζαμιά μας, όπως το Μπλε Τζαμί, όσο και το Τζαμί Φατίχ και το Σουλεμανιγέ, είναι ανοιχτοί τόσο στους επισκέπτες όσο και στους πιστούς».
Διάγγελμα Ερντογάν
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που υπέγραψε και το σχετικό διάταγμα θα απευθύνει διάγγελμα στον τουρκικό λαό στις 20:53.
Hayırlı olsun. pic.twitter.com/MzP6nzn9Jc
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) July 10, 2020
Όλο και περισσότερος κόσμος συγκεντρώνεται έξω από την Αγία Σοφία, μετά το «πράσινο φως» του Συμβουλίου της Επικρατείας. Όπως δείχνει και η εικόνα από το σημείο, οι συγκεντρωμένοι είναι Τούρκοι που κρατούν τουρκικές και οθωμανικές σημαίες και πανηγυρίζουν τις εξελίξεις.
