Μέση Ανατολή: Η Τεχεράνη απειλεί αμερικανικές βάσεις – Ισραήλ και Ιράν σε πλήρη κλιμάκωση

Η στρατιωτική αντιπαράθεση ανάμεσα σε Ισραήλ και Ιράν εισέρχεται σε φάση γενικευμένης κλιμάκωσης, με τις δύο πλευρές να ανταλλάσσουν πυραυλικά πλήγματα και τις επιπτώσεις να απειλούν πλέον ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Η Τεχεράνη διαμηνύει πως οι επιχειρήσεις της δεν ολοκληρώθηκαν και απειλεί ευθέως με χτυπήματα κατά αμερικανικών βάσεων, ενώ οι ΗΠΑ προειδοποιούν για «τρομερές συνέπειες» σε περίπτωση επίθεσης κατά πολιτών ή υποδομών τους. Όπως μεταδίδει το ιρανικό πρακτορείο Fars, υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι η απάντηση της Τεχεράνης δεν περιορίζεται στα πρώτα αντίποινα, αλλά θα συνεχιστεί «επώδυνα και εκτεταμένα» και θα στοχεύσει «όλες τις κατεχόμενες περιοχές του σιωνιστικού καθεστώτος» καθώς και αμερικανικές βάσεις στη Μέση Ανατολή. Οι δηλώσεις αυτές ακολούθησαν τις ισραηλινές επιδρομές σε στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις εντός του ιρανικού εδάφους, μεταξύ αυτών και στο υπόγειο πυρηνικό συγκρότημα του Φορντό, όπου καταγράφηκε περιορισμένη ζημιά, σύμφωνα με την ιρανική Ατομική Υπηρεσία Ενέργειας.

Από πλευράς Ηνωμένων Πολιτειών, ο ανώτερος αξιωματούχος του State Department Μακ Κόι Πιτ διαμήνυσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πως «οι συνέπειες για το Ιράν θα είναι τρομερές» σε περίπτωση που στοχοποιηθούν Αμερικανοί πολίτες, βάσεις ή εγκαταστάσεις. Προτεραιότητα της Ουάσινγκτον παραμένει η προστασία των δυνάμεών της, ενώ από τις αρχές της εβδομάδας έχει ήδη ξεκινήσει προληπτική αποχώρηση προσωπικού από πρεσβείες και στρατιωτικές θέσεις ανά τη Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με το Council on Foreign Relations, οι ΗΠΑ διατηρούν τουλάχιστον 19 βάσεις στην ευρύτερη περιοχή, από το Ισραήλ και το Ιράκ μέχρι το Κατάρ, το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αναλυτές επισημαίνουν ότι η ικανότητα του Ιράν να πλήξει αυτές τις βάσεις δεν είναι θεωρητική: το έχει ήδη πράξει στο παρελθόν, όπως τον Ιανουάριο του 2020 μετά τη δολοφονία του Σουλεϊμανί, και πιθανόν να το επαναλάβει.

Τρεις νεκροί στο Ισραήλ, 78 στο Ιράν

Η κλιμάκωση έχει ήδη κοστίσει ζωές. Στο Ισραήλ, τουλάχιστον τρεις πολίτες σκοτώθηκαν από τις ιρανικές επιθέσεις, με δεκάδες τραυματίες και υλικές ζημιές στο Τελ Αβίβ και την κεντρική χώρα. Από την άλλη πλευρά, 78 άνθρωποι, ανάμεσά τους και ανώτατοι στρατιωτικοί, έχασαν τη ζωή τους στο Ιράν από τα ισραηλινά πλήγματα, σύμφωνα με τον πρέσβη της Τεχεράνης στον ΟΗΕ. Άνω των 320 τραυματίστηκαν, πολλοί από αυτούς άμαχοι, περιλαμβανομένων γυναικών και παιδιών.

Ιρανοί αξιωματούχοι κατηγορούν ανοιχτά την Ουάσινγκτον για συνέργεια στα ισραηλινά πλήγματα, θεωρώντας ότι χωρίς «σιωπηρή έγκριση» από τις ΗΠΑ, δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί. Μάλιστα, χαρακτήρισαν «ανούσιες» τις υπό διαμόρφωση συνομιλίες για το πυρηνικό πρόγραμμα, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ακύρωσης του έκτου γύρου που επρόκειτο να διεξαχθεί στο Μουσκάτ. Σύμφωνα με τον Ιρανό εκπρόσωπο Εσμαΐλ Μπαγαεΐ, «δεν μπορεί κάποιος να διαπραγματεύεται και ταυτόχρονα να στηρίζει στρατιωτικές επιθέσεις στο έδαφός μας». Η Τεχεράνη επιδιώκει να μετατρέψει τη σύγκρουση σε ευρύτερη στρατηγική αντιπαράθεση, προσπαθώντας να διαρρήξει τη σχέση ΗΠΑ–Ισραήλ και να φέρει την Ουάσινγκτον σε θέση αμηχανίας. Η επόμενη μέρα φαντάζει αβέβαιη. Με την Ιερουσαλήμ να διαμηνύει πως θα συνεχίσει τις επιθέσεις και την Τεχεράνη να υπόσχεται «επώδυνα αντίποινα», η πιθανότητα γενικευμένου πολέμου μοιάζει πλέον εφικτή. Οι περιφερειακές δυνάμεις παρακολουθούν με ανησυχία, ενώ εντός του ΟΗΕ εντείνονται οι εκκλήσεις για αποκλιμάκωση. Η ιστορία της σύγκρουσης Ισραήλ–Ιράν εισέρχεται σε νέα, σκοτεινή φάση, με άμεσες απειλές για τις διεθνείς ισορροπίες και με την ελπίδα για διπλωματική λύση να απομακρύνεται κάθε ώρα που περνά