Κόστος και χαμηλή διαθεσιμότητα τα βασικά κριτήρια
Καθαρή προτίμηση στα παλαιότερα ακίνητα κατέγραψαν το 2024 οι αγορές κατοικιών στην Ελλάδα, σύμφωνα με την πανελλαδική έρευνα της REMAX. Περίπου 7 στις 10 κατοικίες που πωλήθηκαν ήταν ηλικίας άνω των 20 ετών, ενώ στις μητροπολιτικές περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης το ποσοστό αυτό ξεπέρασε το 80%. Πιο αναλυτικά, σε όλη τη χώρα, τα νεόδμητα ακίνητα έως 5 ετών συγκέντρωσαν το 19,3% της αγοραστικής ζήτησης, ποσοστό που αυξήθηκε ελαφρώς σε σχέση με το 2023, αλλά υπολείπεται κατά πολύ του 66,1% που κατέγραψαν οι κατοικίες άνω των 20 ετών. Στην Αττική, μόνο το 4% των πωληθέντων κατοικιών ήταν καινούριες, ενώ στην ίδια κατηγορία εντάχθηκε το 7,6% των πωλήσεων στη Θεσσαλονίκη. Στην υπόλοιπη Ελλάδα η εικόνα ήταν διαφοροποιημένη, με τα νεόδμητα να αντιπροσωπεύουν σχεδόν 28% των αγοραπωλησιών.
Η βασική αιτία αυτής της στροφής των Ελλήνων σε παλαιότερα ακίνητα είναι προφανής: η τιμή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της REMAX, οι μέσες τιμές των νεόδμητων πανελλαδικά το 2024 διαμορφώθηκαν στα 3.000 ευρώ/τ.μ., έναντι περίπου 2.000 ευρώ/τ.μ. για ακίνητα άνω των 5 ετών. Στην Αττική, η διαφορά γίνεται ακόμη πιο αισθητή: τα νεόδμητα πουλήθηκαν μεσοσταθμικά προς 3.706 ευρώ/τ.μ., έναντι 2.460 ευρώ/τ.μ. για παλαιότερα ακίνητα. Αντίστοιχα στη Θεσσαλονίκη, οι μέσες τιμές διαμορφώθηκαν σε 2.597 ευρώ/τ.μ. και 1.798 ευρώ/τ.μ. αντίστοιχα. Πέραν του κόστους, καθοριστικός παράγοντας αποτελεί και η χαμηλή διαθεσιμότητα νέων κατοικιών. Σύμφωνα με την Prosperty, σχεδόν το 45% των ακινήτων προς πώληση έχει ανεγερθεί πριν το 1990, ενώ μόλις το 2,9% ανήκει στη δεκαετία 2010–2019. Ακίνητα μετά το 2020 αντιστοιχούν μόλις στο 22% της αγοράς. Ειδικά για ανακαινισμένες κατοικίες, εξαιρουμένων των νεόδμητων, το ποσοστό είναι μόλις 10%.
Τα ευρήματα καταδεικνύουν μια πραγματικότητα που χαρακτηρίζεται από οικονομικούς περιορισμούς, απουσία νέας οικοδομικής δραστηριότητας και συχνά αναγκαστικούς συμβιβασμούς των αγοραστών. Η ζήτηση για προσιτές λύσεις, σε συνδυασμό με τον μειωμένο αριθμό σύγχρονων διαθέσιμων ακινήτων, οδηγεί τους Έλληνες στο να επενδύουν σε παλαιότερες κατοικίες – συχνά απαιτητικές σε κόστος ανακαίνισης, αλλά μοναδικές ως προς την προσβασιμότητα τιμής.
