Κλίμα έντασης
Σε μια αναμέτρηση φορτισμένη πολιτικά και συναισθηματικά, η εθνική ομάδα της Αλβανίας ήρθε ισόπαλη 0-0 με τη Σερβία στα Τίρανα, για τα προκριματικά του Μουντιάλ, σε ένα ματς όπου το ποδόσφαιρο έμεινε επισκιασμένο από τον εθνικισμό και τις ανοιχτές πληγές του παρελθόντος. Η ατμόσφαιρα στις εξέδρες ήταν ιδιαίτερα τεταμένη, με τους Αλβανούς φιλάθλους να αποδοκιμάζουν μαζικά τον σερβικό εθνικό ύμνο, λίγα μόλις λεπτά πριν από τη σέντρα. Το κλίμα επιβαρύνθηκε ακόμη περισσότερο όταν τα μικρά παιδιά που συνόδευαν τους Σέρβους διεθνείς κατά την είσοδό τους στον αγωνιστικό χώρο έκαναν τη χειρονομία του δικέφαλου αετού — μια κίνηση που, ενώ για πολλούς Αλβανούς αποτελεί ένδειξη εθνικής υπερηφάνειας, για άλλους, κυρίως εκτός Αλβανίας, έχει συνδεθεί με εθνικιστικές αξιώσεις περί της λεγόμενης «Μεγάλης Αλβανίας».
Η χειρονομία παραπέμπει στον μυθικό «γιο του αετού», ένα παραδοσιακό αφήγημα που θεωρείται θεμέλιο της εθνικής ταυτότητας των Αλβανών. Ο δικέφαλος αετός αποτελεί πλέον επίσημο σύμβολο του αλβανικού κράτους από το 1912, με τις ρίζες του να εντοπίζονται στον θυρεό του εθνικού ήρωα Γεωργίου Καστριώτη (Σκεντέρμπεη). Ωστόσο, η συμβολική του χρήση έχει αποκτήσει και πολιτικές διαστάσεις, καθώς ορισμένοι κύκλοι τον προβάλλουν ως έμβλημα του αλυτρωτισμού, που συμπεριλαμβάνει εδάφη εκτός των σημερινών συνόρων της Αλβανίας, όπως η Τσαμουριά, η Κόσοβο και περιοχές του Μαυροβουνίου και της Βόρειας Μακεδονίας.
Impresionantes los silbidos del público en Albania al himno de Serbia. La transmisión oficial bajó el volumen para que no se note. Esta es una fuente aparte. Hasta los chicos que salieron con los serbios hacen el águila albanesa pic.twitter.com/I9QTH3CgnE
— Nahuel Lanzón (@nahuelzn) June 7, 2025
Η ένταση δεν περιορίστηκε μόνο στο γήπεδο. Στον φετινό πρώτο ημιτελικό της Eurovision, η αλβανική συμμετοχή βρέθηκε στο επίκεντρο κριτικής για παρόμοια συμβολική αναφορά. Η τραγουδίστρια του συγκροτήματος Shkodra Elektronike, Beatriçe Gjergji, πανηγύρισε την πρόκριση της Αλβανίας στον τελικό σχηματίζοντας τον δικέφαλο αετό με τα χέρια της. Η εικόνα μεταδόθηκε ζωντανά και προκάλεσε αντιδράσεις, ιδίως από σερβικά μέσα ενημέρωσης που κατηγόρησαν την καλλιτέχνιδα για πολιτική πρόκληση. Το περιστατικό αναζωπύρωσε τον διάλογο γύρω από την αλληλεπίδραση πολιτισμού και πολιτικής, σε έναν διαγωνισμό που υποτίθεται ότι υπηρετεί την ενότητα και την καλλιτεχνική έκφραση ανεξαρτήτως εθνικών διαφορών. Παράλληλα, υπενθυμίζει τη δυσκολία διατήρησης της ουδετερότητας όταν εθνικά σύμβολα, όπως ο δικέφαλος αετός, ερμηνεύονται με τρόπο βαθιά συνδεδεμένο με ιστορικά τραύματα και γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς. Παρά τις εντάσεις, οι Σέρβοι ποδοσφαιριστές στάθηκαν στο ύψος της περίστασης και τραγούδησαν με αξιοπρέπεια τον εθνικό τους ύμνο στο κέντρο του γηπέδου
🇦🇱🇷🇸 Albania’s Eurovision representatives sparked anger in Serbia for doing the Albanian eagle hand gesture following their qualification for the final.
Serbian media reported that the gesture was made to “provoke the Serbs.”
Shkodra Elektronike has gained many fans in Serbia… pic.twitter.com/BlBKEDLoWW
— kos_data (@kos_data) May 13, 2025
