Μουσείο Μάρκου Βαμβακάρη: Ο Μάρκος γεννήθηκε στην Ερμούπολη και, όπως μαρτυρούν τα ιστορικά ντοκουμέντα, εγκατέλειψε το σχολείο μόλις στα επτά του χρόνια
Λίγα νησιά είναι τόσο αδιάρρηκτα δεμένα με την ψυχή ενός καλλιτέχνη όσο η Σύρος με τον Μάρκο Βαμβακάρη. Ο «Πατριάρχης του Ρεμπέτικου», όπως τον αποκαλούν, σημάδεψε με τη ζωή και το έργο του την ταυτότητα της Σύρου, μετατρέποντας το νησί της καρδιάς του σε σημείο αναφοράς για τη λαϊκή μουσική της Ελλάδας. Η Φραγκοσυριανή, το τραγούδι–σύμβολο του ρεμπέτικου, διασκευασμένο αμέτρητες φορές σε όλο τον κόσμο, είναι η μουσική ταυτότητα του νησιού. Ένας ύμνος στη Σύρα και στους ανθρώπους της, που σήμερα τιμούν τη μνήμη του μεγάλου δημιουργού με έναν πρωτοποριακό τρόπο: τη μόνιμη έκθεση “Μάρκος Βαμβακάρης: Ενθυμήματα – Εμπειρίες”. Ο Μάρκος γεννήθηκε στην Ερμούπολη και, όπως μαρτυρούν τα ιστορικά ντοκουμέντα, εγκατέλειψε το σχολείο μόλις στα επτά του χρόνια, για να δουλέψει μαζί με τη μητέρα του σε κλωστοϋφαντουργείο. Τα βιώματα, οι ήχοι, τα αρώματα και οι κακουχίες εκείνων των χρόνων χαράχτηκαν βαθιά μέσα του και έγιναν στίχοι, νότες και μελωδίες.
Στην καρδιά της Άνω Σύρου, εκεί όπου χτυπά η αυθεντική ψυχή του νησιού, ο Δήμος Σύρου-Ερμούπολης δημιούργησε ένα βιωματικό μουσείο, απλωμένο σε δύο χώρους, προσβάσιμους από τη θέση Καμάρα και την παραδοσιακή Πιάτσα.
Μάρκος Βαμβακάρης: Ενθυμήματα
Η πρώτη ενότητα αποτελεί τη φυσική συνέχεια της παλαιότερης έκθεσης του 1995, εμπλουτισμένη με προσωπικά αντικείμενα, χειρόγραφα, μουσικά όργανα, παλιούς φωνογράφους, καθώς και δίσκους πρώτων εκτελέσεων. Μέσα από ένα σύστημα ακουστικής ξενάγησης, ο επισκέπτης ακούει αποσπάσματα από την αυτοβιογραφία του Μάρκου, περιδιαβαίνοντας στιγμές του παρελθόντος, σαν να περπατά δίπλα του.
Μάρκος Βαμβακάρης: Εμπειρίες
Η δεύτερη ενότητα ρίχνει φως στο κοινωνικό, ιστορικό και μουσικό πλαίσιο που γέννησε τον Βαμβακάρη. Διαδραστικές προβολές, θεματικά πάνελ και νέα βίντεο παρουσιάζουν όχι μόνο την προσωπικότητά του, αλλά και την καθοριστική συμβολή του στο ρεμπέτικο τραγούδι. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να αγγίξουν το έργο του – κυριολεκτικά και μεταφορικά. Η έκθεση ξεδιπλώνεται μέσα από 16 θεματικές ενότητες, που καλύπτουν από την ιστορία της Σύρου και τη μουσική του 19ου και 20ού αιώνα, έως τη Μικρασιατική Καταστροφή, τη γέννηση του ρεμπέτικου, την Κατοχή, αλλά και την αναγέννηση της μουσικής του Μάρκου στη μεταπολεμική Ελλάδα. Ανάμεσα στα εκθέματα, ξεχωρίζουν παλιές συσκευές εγγραφής ήχου, σπάνιοι δίσκοι και προσωπικά ενθύμια, ενώ σε ειδική βιτρίνα παρουσιάζονται όλες οι σημαντικές εκδόσεις που σχετίζονται με τη ζωή και το έργο του.
Η διαδρομή στους χώρους της έκθεσης διαρκεί από 40 λεπτά έως και 2 ώρες, ανάλογα με το ενδιαφέρον του επισκέπτη. Το ταξίδι δεν είναι απλώς μουσικό – είναι μια συναισθηματική βουτιά στη ζωή ενός ανθρώπου που έκανε την αλήθεια του τραγούδι και το τραγούδι του αιώνια μνήμη. Η Σύρος του Βαμβακάρη είναι παρούσα, όχι μόνο στα σοκάκια και τις γειτονιές του νησιού, αλλά και στη συλλογική μας μνήμη. Κι αυτή η έκθεση είναι η απόδειξη πως η μουσική –όπως και οι άνθρωποι που τη γεννούν– δεν ξεχνιέται ποτέ.
