Αγία Παρασκευή Λέσβου: Όταν οι γυναίκες θρηνούν μαζί με την Παναγία
Σε ένα κλίμα βαθιάς κατάνυξης, η Αγία Παρασκευή της Λέσβου βίωσε από νωρίς το πρωί τη συγκινητική τελετουργία της Μεγάλης Παρασκευής στον Ιερό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών. Οι γυναίκες του χωριού, από τις μεγαλύτερες μέχρι τις πιο νέες, συμμετείχαν με ευλάβεια στον Θρήνο της Παναγίας, σε ένα έθιμο που διατηρείται ατόφιο μέσα στο χρόνο.
Η συμμετοχή ήταν καθολική. Κάθε γυναίκα έφερε λουλούδια από το σπίτι της, ενώ άλλες μάζεψαν χριστολούλουδα και αγριολούλουδα από τα χωράφια, για να στολίσουν με φροντίδα και αγάπη τον Επιτάφιο. Μετά την Αποκαθήλωση, ακολούθησε η ψαλμωδία του “Καταλοΐου” – ενός θρηνητικού ποιήματος που αποδίδει τον ανείπωτο πόνο της Παναγίας για τη Σταύρωση του Υιού της.
«Το “Καταλόι” έχει ρίζες που χάνονται στον χρόνο, πιθανόν από τον 14ο ή 15ο αιώνα, και απαντά σε πολλές γωνιές της Ελλάδας, με ποικίλες παραλλαγές και μελωδίες», ανέφερε η κα. Ευστρατία Δάμου, κάτοικος του χωριού, τονίζοντας το συγκινητικό γεγονός πως και η νέα γενιά των κοριτσιών συμμετέχει ενεργά στο έθιμο, κρατώντας ζωντανή τη θρησκευτική κληρονομιά του τόπου.
Σε κάθε στίχο, σε κάθε ήχο, σε κάθε βλέμμα των γυναικών που ψέλνουν το “Καταλόι”, αντικατοπτρίζεται η διαχρονική πνευματική δύναμη της κοινότητας – μια βαθιά πίστη που ενώνει το χθες με το σήμερα, μέσα από την οδύνη του Θείου Πάθους και την ελπίδα της Ανάστασης.
