Το τάγμα των ακραίων στο Ισραήλ: Οι σοβαρές καταγγελίες και η απόφαση Μπλίνκεν

Οργισμένη είναι η αντίδραση του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στην πρόθεση των ΗΠΑ να επιβάλουν κυρώσεις σε βάρος του τάγματος του ισραηλινού στρατού. “Θα το παλέψω με όλες μου τις δυνάμεις”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Νετανιάχου την ώρα που αναμένονται ανακοινώσεις από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν. Η πληροφορία που έχει πυροδοτήσει τις αντιδράσεις Νετανιάχου, δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στον ειδησεογραφικό ιστότοπο Axios. Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι οι ΗΠΑ έχουν βάλει στο στόχαστρο το ισραηλινό τάγμα Netzah Yehuda εξαιτίας σοβαρών καταγγελιών εναντίον μελών του για βαρύτατες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, όταν ρωτήθηκε την περασμένη εβδομάδα σχετικά με αυτές τις αναφορές ότι η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ σε μονάδες των ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων (IDF) θα μπορούσε να διακοπεί εξαιτίας των καταγγελιών αυτών, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας είπε: “Έχω πάρει αποφάσεις. Θα τις μάθετε τις επόμενες μέρες”.

Εφόσον επιβεβαιωθεί, η επιβολή κυρώσεων μέσω της αναστολής βοήθειας προς τμήμα του ισραηλινού στρατού (IDF) θα είναι μια πρωτοφανής ενέργεια από την πλευρά της Ουάσιγκτον, καθώς ποτέ στο παρελθόν δεν έχει συμβεί κάτι ανάλογο. Από την πλευρά του ισραηλινού στρατού τονίζεται, όπως αναφέρει το BBC, ότι το τάγμα Netzah Yehuda λειτουργεί σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. “Μετά από δημοσιεύματα σχετικά με κυρώσεις κατά του τάγματος, ο ισραηλινός στρατός δηλώνει ότι δεν γνωρίζει το θέμα”, είπε ο εκπρόσωπος του στρατού σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters. “Ο IDF εργάζεται και θα συνεχίσει να εργάζεται για να διερευνήσει οποιοδήποτε ασυνήθιστο γεγονός με πρακτικά μέτρα σύμφωνα με το νόμο”.

Στο Ισραήλ δεν αντιδρά μόνο ο Νετανιάχου

Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Γιοάβ Γκάλαντ καλεί τις ΗΠΑ να αποσύρουν την πρόθεσή τους να επιβάλουν κυρώσεις στο τάγμα Netzah Yehuda, υπογραμμίζοντας ότι ο όλος ο κόσμος παρακολουθεί τους δεσμούς μεταξύ των ΗΠΑ και του Ισραήλ πιο στενά από ποτέ. “Οποιαδήποτε απόπειρα άσκησης κριτικής κατά μιας ολόκληρης μονάδας ρίχνει βαριά σκιά στις ενέργειες του ισραηλινού στρατού συνολικά”, είπε επίσης ο Γιόαβ Γκάλαντ και πρόσθεσε ότι “αυτός δεν είναι ο σωστός δρόμος για εταίρους και φίλους”.

Σύμφωνα με το αμερικανικό δημοσίευμα, οι κυρώσεις θα αφορούν το συγκεκριμένο τάγμα έπειτα από περιστατικά άσκησης βίας και κατάχρησης εξουσίας από τους στρατιώτες που είναι μέλη του. Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά σε περιστατικό στη Δυτική Όχθη κατά το οποίο ένας Αμερικανο-Παλαιστίνιος, ηλικίας 80 ετών, ο Ομάρ Άσαντ, πέθανε τον Ιανουάριο του 2022. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, ο άνδρας ήταν μέσα στο αυτοκίνητό του, όταν Ισραηλινοί στρατιώτες τον σταμάτησαν για έλεγχο, τον έδεσαν, τον φίμωσαν και του φόρεσαν κουκούλα. Από αμερικανικής πλευράς, είχε ζητηθεί τότε “ενδελεχής ποινική έρευνα και πλήρης απόδοση ευθυνών”.

Ο ισραηλινός στρατός είχε εκδώσει ανακοίνωση τότε, αναφέροντας ότι λυπάται για τον θάνατο του Ομάρ Άσαντ και ότι ο διοικητής του τάγματος Netzah Yehuda θα “επιπλήξει” άνδρες του για αυτό. Στην ανακοίνωση αναφερόταν επίσης ότι δύο στρατιώτες θα αποκλειστούν από το να υπηρετήσουν σε ανώτερες θέσεις για δύο χρόνια, αλλά δεν θα διωχθούν, ενώ σημειωνόταν ότι ο θάνατος του 80χρονου προκλήθηκε από μια προϋπάρχουσα ιατρική κατάσταση. Σημειώνεται επίσης, ότι όλες οι καταγγελίες σε βάρος μελών του τάγματος αφορούν περιστατικά πριν από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Η απόφαση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ να αποκλειστεί μονάδα του IDF από τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ μπορεί να ληφθεί σύμφωνα με το “νόμο Leahy” που ψηφίστηκε το 1997 μετά από πρόταση του τότε Γερουσιαστή Πάτρικ Λέιχι. Ο νόμος προβλέπει την παύση της χρηματοδότησης ή της εκπαίδευσης από τις ΗΠΑ ξένων στρατιωτικών μονάδων που αποδεδειγμένα εμπλέκονται σε κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Το περασμένο έτος, ομάδα Αμερικανών αξιωματούχων γνωστή ως “Israel-Leahy vetting forum” εξέτασε τουλάχιστον δώδεκα καταγγελίες εναντίον ισραηλινών μονάδων, συμπεριλαμβανομένου του τάγματος Netzah Yehuda, όπως δήλωσε στο BBC πρώην ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ. “Πιστεύουμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι δράστες δεν έχουν λογοδοτήσει” δήλωσε στο BBC ο Τζος Πολ, πρώην διευθυντής του γραφείου Πολιτικών και Στρατιωτικών Υποθέσεων του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ. Μάλιστα, ο Τζος Πολ αναφέρει ότι “όταν προσπαθήσαμε να προωθήσουμε τα συμπεράσματά μας στον υπουργό [σ.σ. Άντονι Μπλίνκεν], δεν το κατορθώσαμε ποτέ”. Ο Τζος Πολ παραιτήθηκε από τη θέση του τον Νοέμβριο σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Ερωτηθείς από το BBC αν θεωρεί ότι πλέον οι συστάσεις έφτασαν στα ανώτερα κλιμάκια του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και αξιολογήθηκαν από τον Άντονι Μπλίνκεν, εκτιμά πως αυτό συνέβη.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επέβαλε κυρώσεις στον Ισραηλινό ακροδεξιό ακτιβιστή Μπεν Σιόν Γκόπσταϊν, αναφέροντας ότι η οργάνωσή του, Lehava, είχε “εμπλακεί σε αποσταθεροποιητική βία που επηρεάζει τη Δυτική Όχθη”.

Ποιο είναι το τάγμα Netzah Yehuda

Το 97ο τάγμα Netzah Yehuda, παλαιότερα γνωστό ως Nahal Haredi, είναι ένα τάγμα στην Ταξιαρχία Kfir των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων. Το τάγμα ιδρύθηκε το 1999 ώστε να μπορούν να υπηρετούν στον στρατό οι Υπερορθόδοξοι Εβραίοι Χαρεντί που χαρακτηρίζονται από την αυστηρή προσκόλλησή τους στο εβραϊκό δίκαιο, και τις παραδόσεις. Κατά την ίδρυσή του αριθμούσε μόλις 30 μέλη, ενώ σήμερα είναι ενταγμένοι σε αυτό πάνω από 1.000 άνδρες. Τα τελευταία χρόνια, έχουν αυξηθεί οι καταγγελίες για ανάρμοστη συμπεριφορά από στρατιώτες που υπηρετούν στο συγκεκριμένο τάγμα σε βάρος Παλαιστινίων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, κάποιοι οδηγήθηκαν μέχρι και σε φυλάκιση ενώ σε άλλες απαλλάχθηκαν.