«Οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να κάνουν τους ανθρώπους ευτυχισμένους, αλλά μπορούν να αφαιρέσουν πολλές πηγές ευτυχίας»
Για έξι και πλέον χρόνια, η Φινλανδία κερδίζει τον τίτλο της πιο ευτυχισμένης χώρας στον κόσμο. Ωστόσο, αποτελεί κοινή παρανόηση να πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι εκεί γεννιούνται απλώς με μια θετική άποψη για τη ζωή, όπως λέει ο Frank Martela, Φινλανδός ερευνητής ψυχολογίας και φιλόσοφος. «Θα ήταν πιο σωστό να πούμε ότι η Φινλανδία είναι η χώρα που έχει τους λιγότερους δυστυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο», λέει ο Martela στο «CNBC Make It».
Σύμφωνα με τον ψυχολόγο, αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε τρεις αρχές, κοινές στη φινλανδική κοινωνία, που βοηθούν στην ενίσχυση της ευτυχίας, λέει ο Martela:
έντονη αίσθηση κοινότητας και συγγένειας,
τέλεση καλών πράξεων για άλλους ανθρώπους,
εύρεση ενός ξεκάθαρου σκοπού για τη ζωή
Αυτά τα στοιχεία είναι πολύ «κρίσιμα» να τα ενσωματώσει κανείς στην καθημερινότητά του, σύμφωνα με τον Μαρτέλα.
Κοινότητα, φιλανθρωπία και ξεκάθαρος σκοπός
«Το να έχεις γύρω σου ανθρώπους που νοιάζονται για σένα και νοιάζεσαι και εσύ γι’αυτούς, σε κάνει ευτυχισμένο», λέει ο Μαρτέλα. «Ευτυχώς, αυτό μπορεί να ισχύει ακόμη και σε πολύ άσχημες οικονομικές συνθήκες». Ακόμη και χωρίς ένα σταθερό σπίτι, οι άνθρωποι μπορούν να βρουν την ευτυχία, κάνοντας παρέα με φίλους, επισκεπτόμενοι συγγενείς και συνδεόμενοι με άλλους μέσω επιτραπέζιων παιχνιδιών ή άλλων διασκεδαστικών δραστηριοτήτων, σύμφωνα με μελέτες. Όσον αφορά το να κάνουμε καλές πράξεις για άλλους ανθρώπους, μια μελέτη του 2023 του Κρατικού Πανεπιστημίου του Ohio (Ohio State University) σε 122 άτομα με άγχος, κατάθλιψη και στρες διαπίστωσε ότι η τέλεση πράξεων καλοσύνης για τους άλλους τούς έδινε μεγαλύτερη αίσθηση ικανοποίησης από τη ζωή και ευτυχία.
Ως πράξεις καλοσύνης λογίζονται από μικρές ενέργειες, όπως το να πείτε σε κάποιον ότι φαίνεται υπέροχος σήμερα έως μεγαλύτερες, όπως το να βοηθήσετε έναν συνάδελφό σας σε μια δουλειά ή να αγοράσετε ένα δώρο για ένα αγαπημένο σας πρόσωπο. «Όταν βοηθάς κάποιον, όταν [έχεις] θετικό αντίκτυπο στους άλλους, η δική σου ευτυχία αυξάνεται», λέει ο Μαρτέλα. «Σε καταστάσεις κρίσεων, οι ευκαιρίες για να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο είναι συνήθως πολλές και αυτό βοηθά, επίσης, στην οικοδόμηση ενός αισθήματος αλληλεγγύης».
«Το να βρείτε τον σκοπό σας στη ζωή μπορεί να είναι το πιο δύσκολο
«Το να βρείτε τον σκοπό σας στη ζωή μπορεί να είναι το πιο δύσκολο από αυτά τα τρία. Εάν δεν είστε σίγουροι για αυτό, κάντε μια λίστα με αυτά που σας κάνουν ευτυχισμένους στη ζωή», συμβουλεύει ο μελετητής Suneel Gupta από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ στο πρόσφατο βιβλίο του «Everyday Dharma: 8 Essential Practices For Finding Success and Joy in Everything You Do». Στη συνέχεια, υπολογίστε τι συνδέει αυτά τα πράγματα μεταξύ τους. «Η ισχυρή αίσθηση του σκοπού διευκολύνει, επίσης, την ανοχή των κακών συνθηκών», λέει ο Martela. «Στην πραγματικότητα, η εστίαση στην αλλαγή αυτών των συνθηκών είναι μια προφανής πηγή σκοπού που θα μπορούσε να εμψυχώσει το άτομο και να βοηθήσει να βρει νόημα στην παρούσα φάση του».
Τα κοινωφελή ιδρύματα παίζουν μεγάλο ρόλο στην ευτυχία της Φινλανδίας
Υπάρχει μια άλλη πτυχή-«κλειδί» για το συνολικό ηθικό της Φινλανδίας, σύμφωνα με τον Martela: «Οι κρατικοί θεσμοί που λειτουργούν καλά. Τείνω να λέω ότι οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να κάνουν τους ανθρώπους ευτυχισμένους, αλλά μπορούν να αφαιρέσουν πολλές πηγές ευτυχίας». Η προσιτή υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση, για παράδειγμα, είναι φιλόδοξοι στόχοι σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο. Για τη Φινλανδία είναι η πραγματικότητα. «Το πώς λειτουργεί η χώρα σας έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ευτυχία σας», λέει η Martela. «Εάν περιτριγυρίζεστε από οικονομικές, πολιτικές ή κοινωνικές αναταραχές, κανένα ημερολόγιο προσοχής ή ευγνωμοσύνης ή άλλες δημοφιλείς παρεμβάσεις δε θα επηρεάσει σημαντικά την ευτυχία σας», καταλήγει.
