Αγιά Σοφιά τζαμί - απόφαση: ΗΠΑ, Γαλλία και Ρωσία είναι μερικές από τις χώρες που έχουν καλέσει την Τουρκία να μην μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί, ενώ Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, Πατριάρχης Κύριλλος, αλλά και Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος έχουν μιλήσει ανοιχτά κατά μιας τέτοιας απόφασης.
Αγιά Σοφιά τζαμί – απόφαση: Ως «νομική ανάγκη» χαρακτηρίζει ο υπουργός Δικαιοσύνης της Τουρκίας την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, υποστηρίζοντας ότι θα διατηρηθεί η ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα του μνημείου. «Πιστεύω ότι είναι νομική ανάγκη να ξανανοίξουμε την Αγία Σοφία για λατρεία», δήλωσε ο Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ εν αναμονή πιθανότατα σήμερα της σχετικής απόφασης του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας , προσθέτοντας ότι «δεν έχουμε τη δυνατότητα να εκφράσουμε γνώμη για την υπό εξέλιξη προσφυγή σχετικά με την Αγία Σοφία. Όταν ανακοινωθεί η απόφαση, θα τη μάθουμε μαζί με όλους. Πέρα όμως από την υπό εξέλιξη υπόθεση, πιστεύω ότι είναι νομική ανάγκη να ανοίξει ξανά η Αγία Σοφία για λατρεία. Η Αγία Σοφία είναι ίδρυμα. Είναι νομικός όρος η Αγία Σοφία, η οποία ήταν τζαμί, να λειτουργήσει ξανά όπως ορίζει ο αρχικός σκοπός της».
Ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης θεωρεί ότι το θέμα, για το οποίο η Unesco ζήτησε διάλογο με νέα της παρέμβαση, είναι πρωτίστως νομικό και μετά πολιτικό. «Η Τουρκία είναι κράτος δικαίου. Η ακρόαση έγινε και τώρα η διαδικασία έφτασε στο στάδιο της απόφασης. Πιστεύω ότι είναι μια απόφαση που θα ληφθεί από τη δικαιοσύνη, μια απόφαση που θα ληφθεί από τον πρόεδρό μας, επομένως, θα είναι μια απόφαση σύμφωνα με τις απαιτήσεις του έθνους μας», λέει ο Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ. «Θα προστατευτεί η πολιτιστική της αξία. Η ιστορική της ταυτότητα θα διατηρηθεί, αλλά πρωταρχικός σκοπός είναι να μετατραπεί σε τόπο λατρείας, είναι η προσδοκία ολόκληρης της κοινωνίας».
Ιμπραχίμ Καλίν: Και η Παναγία των Παρισίων λειτουργεί ως ναός και ως μουσείο
Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν δήλωσε ότι σε περίπτωση που η Αγία Σοφία ανοίξει για μουσουλμανική προσευχή θα μπορεί να λειτουργεί και ως τζαμί και ως μουσείο υποστηρίζοντας ότι και ο ναός της Παναγίας των Παρισίων λειτουργεί ταυτόχρονα ως εκκλησία και ως μουσείο.
Σε δηλώσεις του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Anadolu ο εκπρόσωπος της τουρκικής Προεδρίας είπε ότι «το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας σε τζαμί δεν αφαιρεί από την αξία της ως ιστορικό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς» και ότι «περισσότεροι άνθρωποι θα μπορούν να την επισκέπτονται». Ανέφερε δε ότι τόσο το Μπλε Τζαμί, όσο και το Φατιχιέ Τζαμί και το Σουλεϊμανιγέ λειτουργούν και ως τζαμιά και ως μουσεία, ενώ είπε ότι και ο καθεδρικός ναός της Παναγίας των Παρισίων λειτουργεί ανάλογα, τόσο ως ναός όσο και ως μουσείο.
Αγία Σοφία: Η UNESCO προτρέπει την Άγκυρα σε «διάλογο»
Η UNESCO πρέπει να ειδοποιηθεί για οποιαδήποτε μετατροπή στο μουσείο της Αγίας Σοφίας, για την οποία πιθανόν θα πρέπει να υπάρξει νέα αξιολόγηση από πλευράς της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς, τόνισε η Εκπαιδευτική, Επιστημονική και Επιμορφωτική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών χθες, Πέμπτη. Το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας ενδέχεται να αποφασίσει σήμερα ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης σε μουσείο το 1934 ήταν παράνομη, δήλωσαν δύο Tούρκοι αξιωματούχοι, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την μετατροπή της σε τζαμί, παρά τις διεθνείς ανησυχίες.
Η Ουνέσκο τόνισε στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters ότι η Αγία Σοφία έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως μουσείο, γεγονός που συνεπάγεται ότι το κράτος όπου βρίσκεται έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις. Αυτό σημαίνει πως η Τουρκία οφείλει «να διασφαλίζει ότι καμία μετατροπή δεν θα υπονομεύσει την εξέχουσα οικουμενική αξία κάθε μνημείου που έχει περιληφθεί στον κατάλογο στην επικράτειά του», εξήγησε η υπηρεσία του ΟΗΕ.
«Για οποιαδήποτε μετατροπή πρέπει να ειδοποιηθεί η Unesco από το κράτος εκ των προτέρων, και θα πρέπει να υπάρξει (νέα) διαδικασία αξιολόγησης, εάν χρειάζεται, από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς», πρόσθεσε. Η Unesco υπογράμμισε ακόμη ότι έχει εκφράσει τις ανησυχίες της στις τουρκικές αρχές με επιστολές της και ότι επέδωσε ξανά το μήνυμα αυτό στον πρεσβευτή της Τουρκίας στην Οργάνωση χθες Πέμπτη.
«Προτρέπουμε τις τουρκικές αρχές να αρχίσουν διάλογο προτού ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση η οποία θα μπορούσε να υπονομεύσει την οικουμενική αξία του μνημείου», πρόσθεσε. Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει προτείνει να μετατραπεί σε τζαμί η Αγία Σοφία, ο ναός του έκτου αιώνα που συγκαταλέγεται στα μνημεία της Τουρκίας τα οποία δέχονται τις περισσότερες επισκέψεις.
Η προοπτική μιας τέτοιας ενέργειας προκαλεί ανησυχία σε Αμερικανούς, Ρώσους και Έλληνες αξιωματούχους, ενόψει της σημερινής ετυμηγορίας του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της Τουρκίας.
