Στρατιωτική πρόοδος με πολιτική σκιά
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η εξοπλιστική επιτάχυνση της Τουρκίας, με τον βαλλιστικό πύραυλο Tayfun να αποτελεί το πιο πρόσφατο —και ανησυχητικό για την περιοχή— τεχνολογικό της επίτευγμα. Με εμβέλεια που φτάνει τα 561 χιλιόμετρα και δυνατότητα εκτόξευσης από πλατφόρμες ξηράς, ο Tayfun πλέον προσαρμόζεται και για χρήση από υποβρύχια, γεγονός που αλλάζει ριζικά τα δεδομένα στον αμυντικό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου. Η ενσωμάτωσή του σε υποβρυχιακές μονάδες, και συγκεκριμένα στον νέο στόλο των υποβρυχίων τύπου Reis (γερμανικής τεχνολογίας Type 214 με AIP), συνιστά στρατηγική αναβάθμιση της τουρκικής αποτρεπτικής ισχύος. Η τεχνολογική πολυπλοκότητα του εγχειρήματος υπογραμμίζεται ακόμη και από Τούρκους αναλυτές, οι οποίοι τονίζουν πως «το πρώτο τέτοιο σύστημα είναι πάντα το πιο δύσκολο».
Παρότι οι Τούρκοι αξιωματούχοι διαβεβαιώνουν ότι οι Tayfun δεν στοχεύουν αποκλειστικά την Ελλάδα, τηλεοπτικά πάνελ στην Τουρκία εμφανίζουν χάρτες με την ακτίνα δράσης του πυραύλου να εκτείνεται από το Αιγαίο έως την Αίγυπτο, το Ισραήλ και ευρύτερες περιοχές της Μέσης Ανατολής. Η επίμονη ρητορική περί στρατιωτικού «πλεονεκτήματος» απέναντι σε γειτονικά κράτη και η συναισθηματικά φορτισμένη επίκληση της «ιστορικής ευθύνης της Τουρκίας» για την προστασία των συμφερόντων της σε Αιγαίο και Μεσόγειο ενισχύουν μια επικίνδυνη δυναμική. Δηλώσεις όπως «δεν χρειάζεται να ξέρεις πού είναι ο στόχος σου – εκτοξεύεις και φτάνει» προβάλλονται με στόχο την ενίσχυση της εσωτερικής εθνικής υπερηφάνειας, ωστόσο ενέχουν τον κίνδυνο εμπρηστικής ρητορικής, που μπορεί να υπονομεύσει την εύθραυστη ισορροπία στην περιοχή. Η στρατηγική της Άγκυρας δείχνει να εστιάζει στην αξιοποίηση των υποβρυχίων ως πλατφορμών «πρώτου πλήγματος» ή αποτροπής, με τεχνολογικά προηγμένα συστήματα stealth και υψηλή επιχειρησιακή αυτονομία. Παράλληλα με τον Tayfun, η Τουρκία κατασκευάζει νέες τορπίλες ακτίνας δράσης 50 χιλιομέτρων και αναπτύσσει εθνικά συστήματα καθοδήγησης και ανίχνευσης, επιδιώκοντας πλήρη ανεξαρτησία στον τομέα των στρατηγικών όπλων
Το γεγονός ότι η Άγκυρα ενισχύει στρατιωτικά την παρουσία της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο δεν αποτελεί από μόνο του πρόβλημα. Ωστόσο, όταν αυτή η πρόοδος συνοδεύεται από προκλητική ρητορική και υπαινιγμούς χρήσης στρατιωτικής ισχύος έναντι των γειτόνων της, δημιουργείται μια εξαιρετικά ευαίσθητη κατάσταση. Ο Tayfun ενδέχεται να αποτελέσει όχι μόνο στρατιωτικό εργαλείο, αλλά και συμβολικό μέσο εμπέδωσης μιας νέας γεωπολιτικής στρατηγικής της Τουρκίας: μια στρατηγική που συνδυάζει επιδείξεις δύναμης, εθνικιστικό αφήγημα και τεχνολογική αυτάρκεια, με στόχο την ενίσχυση της θέσης της Άγκυρας ως περιφερειακής δύναμης. Η ένταξη των Tayfun στα υποβρύχια της Τουρκίας αποτελεί καμπή για τις στρατιωτικές ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Αντί όμως να λειτουργεί ως εργαλείο σταθερότητας, η επιλογή να προβάλλεται μέσα από ρητορικά σχήματα εσωτερικής κατανάλωσης και εξωτερικής επίδειξης δύναμης, ενδέχεται να ενισχύσει περαιτέρω την καχυποψία και την ένταση στην περιοχή.
