Τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες που θέλουν να τακτοποιήσουν τα αυθαίρετά τους
Περίπου ένας χρόνος απομένει για χιλιάδες ιδιοκτήτες αυθαιρέτων κατηγοριών 1 έως 4, προκειμένου να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα τακτοποίησης των ακινήτων τους μέσω της πλατφόρμας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Η προθεσμία για την υπαγωγή λήγει τον Μάρτιο του 2026, και πλέον κάθε νέα τακτοποίηση θα γίνεται με προσαυξημένο πρόστιμο 40%, εφόσον πραγματοποιηθεί από την 1η Οκτωβρίου 2024 και μετά. Όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας βρίσκεται σε φάση πλήρους ενεργοποίησης των μηχανισμών για τον εντοπισμό νέων παραβάσεων. Το σχετικό ψηφιακό σύστημα αναμένεται να είναι έτοιμο στις αρχές του 2026 και θα περιλαμβάνει διασταυρώσεις με δορυφορικά δεδομένα και αεροφωτογραφίες. Αναφορικά με τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5, για τα οποία η προθεσμία έληξε ήδη από το 2020, εξετάζεται ακόμη – αν και χωρίς βεβαιότητα – το ενδεχόμενο νέας ρύθμισης, όπως δήλωσε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς.
Από την έναρξη των σχετικών νόμων έως και τον Απρίλιο του 2025 έχουν υποβληθεί 1.366.495 δηλώσεις τακτοποίησης αυθαιρέτων. Ενδεικτικά:
-
2017: 30.582 υπαγωγές με τον νόμο 4495/17,
-
2018: 195.405 υπαγωγές,
-
2019: 149.394 υπαγωγές,
-
2020: 331.043 υπαγωγές.
Δυνατότητα υπαγωγής έχουν οι ιδιοκτήτες αυθαίρετων κατασκευών ή χρήσεων που ολοκληρώθηκαν πριν από το 2011, εφόσον εμπίπτουν στις κατηγορίες 1 έως 4 του νόμου. Η υπαγωγή θα γίνεται με προσαυξημένο πρόστιμο 40% εφόσον η διαδικασία ξεκινήσει από Οκτώβριο 2024 έως Μάρτιο 2026.
Πώς υπολογίζονται και εξοφλούνται τα πρόστιμα
Τα πρόστιμα υπολογίζονται με βάση:
-
την επιφάνεια του αυθαιρέτου,
-
την τιμή ζώνης της περιοχής,
-
την ημερομηνία κατασκευής και
-
πολεοδομικά χαρακτηριστικά του ακινήτου.
Οι ιδιοκτήτες έχουν τη δυνατότητα:
-
Να πληρώσουν σε έως και 100 μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστη δόση 50 ευρώ,
-
Να επωφεληθούν έκπτωσης 20% σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής ή 10% έκπτωσης αν εξοφληθεί το 30% του ποσού άμεσα.
Ενδεικτικά ποσά προστίμων:
-
250 ευρώ για αυθαίρετα έως 100 τ.μ.
-
500 ευρώ για 100 – 500 τ.μ.
-
1.000 ευρώ για 500 – 2.000 τ.μ.
-
4.000 ευρώ για 2.000 – 5.000 τ.μ.
-
10.000 ευρώ για αυθαίρετα άνω των 5.000 τ.μ.
