Ηχηρό καμπανάκι για την πνευματική ελλειμματικότητα της εποχής
Ένα ηχηρό μήνυμα προβληματισμού για τη σύγχρονη σχέση των ανθρώπων με τη χριστιανική πίστη στέλνει ο ομότιμος καθηγητής Θεολογίας του ΕΚΠΑ, Εμμανουήλ Περσελής, εστιάζοντας στις πνευματικές ελλείψεις που εντοπίζονται πίσω από την εξωτερική συμμετοχή στα πασχαλινά έθιμα των ημερών. Μιλώντας στην εκπομπή «Newsroom» της ΕΡΤ και στον δημοσιογράφο Κώστα Λασκαράτο, ο κ. Περσελής επισημαίνει με έμφαση ότι «οι πιστοί ακολουθούν τους τύπους, χωρίς να κατανοούν σε βάθος τη θεολογική ουσία των χριστιανικών συμβολισμών». «Δέκα εντολές είναι – και τις μισές τις παραβαίνουμε», σχολίασε με νόημα, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την πνευματική ασυνέπεια της εποχής. Παρά τη μαζική προσέλευση στις εκκλησίες, σημειώνει ότι η σύνδεση με τον πυρήνα της πίστης παραμένει ρηχή και αποσπασματική. Ο καθηγητής αναφέρθηκε επίσης στο παράδοξο της χριστιανικής ταυτότητας των λαών που σήμερα βρίσκονται σε πόλεμο, όπως στη Γάζα και την Ουκρανία: «Πού είναι η ειρήνη, η καταλλαγή, η δικαιοσύνη;», αναρωτήθηκε, αναδεικνύοντας το χάσμα ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη της πίστης.
Η αποχώρηση μετά το «Χριστός Ανέστη» και η παρανόηση του τελετουργικού
Έντονη ήταν η τοποθέτησή του και για τη συνήθεια πολλών πιστών να αποχωρούν από τη λειτουργία αμέσως μετά το «Χριστός Ανέστη», παραγνωρίζοντας ότι το τελετουργικό κορυφώνεται με τη Θεία Λειτουργία: «Η Θεία Ευχαριστία είναι η καρδιά της εορτής. Είναι το τραπέζι όπου καλούνται όλοι – ανεξαρτήτως πνευματικής κατάστασης», τόνισε χαρακτηριστικά. Αναφερόμενος στο θεολογικό βάθος της Ανάστασης, ο κ. Περσελής εξήγησε ότι δεν αφορά μόνο τον Χριστό ως πρόσωπο, αλλά ολόκληρη την ανθρωπότητα: «Ο Χριστός δεν ανασταίνεται μόνος του. Σηκώνει από τον Άδη τον Αδάμ και την Εύα, δηλαδή όλους εμάς». Αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο, διαφοροποιεί ριζικά τη θεώρηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας από εκείνη της Δύσης, όπου η Ανάσταση συχνά ερμηνεύεται ατομικά.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο καθηγητής στο Άγιο Φως, το οποίο χαρακτήρισε «πράξη μεγάλης πνευματικής σημασίας». Όπως εξήγησε, αποτελεί σύμβολο της μετάβασης από το σκοτάδι του θανάτου στο φως της ζωής, με βαθιές ρίζες στον τόπο των Γραφών και όχι απλώς ένα θέαμα προς φωτογράφηση. Ο κ. Περσελής δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο θεολογικό νόημα του Μεγάλου Σαββάτου, ως ημέρας της ολόσωμης Ταφής του Χριστού και της καθόδου Του στον Άδη. Η λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, που τελείται το πρωί της ημέρας, αποτυπώνει αυτήν τη μυσταγωγική διάσταση, την οποία, όπως υπογράμμισε, «συχνά προσπερνούμε ή υποβαθμίζουμε».
Μιλώντας συγκινημένος, στάθηκε και στα παλιά παραδοσιακά μοιρολόγια της Μεγάλης Παρασκευής – με κυριότερο το «Μοιρολόι της Παναγίας» – τα οποία σήμερα σπανίζουν αλλά ενσάρκωναν τη θεολογία της ελπίδας μέσα από τον λαϊκό πόνο. «Η Παναγία θρηνεί, αλλά στο τέλος ο Χριστός της αναθέτει την αποστολή του Αναστάσιμου μηνύματος προς όλους», είπε χαρακτηριστικά. Κλείνοντας, ο κ. Περσελής απηύθυνε κάλεσμα για βαθύτερη προσωπική και συλλογική πνευματική προετοιμασία, ιδιαίτερα αυτές τις ημέρες: «Η ουσιαστική, εμπαθής σχέση με τον άλλον είναι το ζητούμενο. Η χριστιανική πίστη μάς έδειξε αυτή την εβδομάδα τον δρόμο. Αρκεί να τον περπατήσουμε».
