Η ώρα της απόφασης για τα επιτόκια της ΕΚΤ - Οι αναλυτές «βλέπουν» μείωση
Αλλαγή πλεύσης φαίνεται να καταγράφεται στην πορεία της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, καθώς, σύμφωνα με τους αναλυτές, η προοπτική παύσης των μειώσεων επιτοκίων – όπως είχε διαφανεί μετά τη συνεδρίαση του Μαρτίου – εγκαταλείπεται σταδιακά, υπό το βάρος των νέων παγκόσμιων εμπορικών εντάσεων και των προστατευτικών δασμών. Η ΕΚΤ συνεδριάζει σήμερα, Τετάρτη 17 Απριλίου, και η επικρατέστερη πρόβλεψη είναι πως θα προχωρήσει σε τρίτη μείωση επιτοκίων για το 2025, συνεχίζοντας τον κύκλο νομισματικής χαλάρωσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της LSEG, μέχρι και χθες οι αγορές προεξοφλούσαν με πιθανότητα 94% μια μείωση του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ κατά 25 μονάδες βάσης (0,25%), ενώ ένα μικρό ποσοστό (περίπου 6%) τιμολογούσε ακόμα και πιο επιθετική μείωση κατά 50 μονάδες βάσης. Μια μείωση κατά 0,25% θα φέρει το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων – δηλαδή το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ – στο 2,25%, από το 4% στο οποίο είχε ανέλθει στα μέσα του 2023.
Η προηγούμενη μείωση των επιτοκίων τον Μάρτιο συνοδεύτηκε από αλλαγή στη διατύπωση της νομισματικής πολιτικής. Η ΕΚΤ τόνισε ότι πλέον η στάση της είναι «σημαντικά λιγότερο περιοριστική», σε αντίθεση με την προηγούμενη ρητορική του Ιανουαρίου, η οποία παρέμενε ξεκάθαρα περιοριστική. Η αλλαγή αυτή ερμηνεύτηκε από ορισμένους οικονομολόγους ως σήμα πιθανής παύσης των μειώσεων. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν πλέον αναλυτές, οι τελευταίες εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο έχουν ανατρέψει τις ισορροπίες.
Οι παγκόσμιες δασμολογικές πολιτικές, και ιδιαίτερα η επιστροφή του προστατευτισμού τύπου Τραμπ, έχουν ενισχύσει τους φόβους για την αναπτυξιακή δυναμική της ευρωζώνης. Όπως σημειώνει ο Carsten Brzeski, επικεφαλής μακροοικονομικών της ING, «μετά την Ημέρα της Απελευθέρωσης, η παύση δεν αποτελεί πλέον επιλογή – η ΕΚΤ είναι αναγκασμένη να προχωρήσει σε νέα μείωση». Παράλληλα, ο Brzeski αναφέρεται σε ευρωπαϊκές πολιτικές που έχουν δημιουργήσει προσδοκίες για αύξηση δαπανών σε άμυνα και ασφάλεια, ενισχύοντας προσωρινά το αναπτυξιακό κλίμα, χωρίς όμως να αντισταθμίζουν πλήρως τους εξωτερικούς κινδύνους.
Τη στήριξή τους σε νέα μείωση επιτοκίων έχουν εκφράσει οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών Γαλλίας, Φινλανδίας και Λιθουανίας, ενώ και ο Γιάννης Στουρνάρας, διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, είχε ταχθεί υπέρ ήδη από τον Μάρτιο, αν και με επιφυλάξεις λόγω της μεγάλης διεθνούς αβεβαιότητας. Η συζήτηση πλέον επικεντρώνεται όχι στο αν θα μειωθούν τα επιτόκια, αλλά στο πότε και με ποιο ρυθμό, καθώς η ΕΚΤ φαίνεται να επιδιώκει μια προσεκτική ισορροπία ανάμεσα στη στήριξη της ανάπτυξης και τη σταθερότητα των τιμών.
