Μητσοτάκης Βίλνιους: «Διάθεση για μια νέα επανεκκίνηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και για έναν πιο σαφή οδικό χάρτη για το πώς θα κινηθούμε τους επόμενους μήνες».
Μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε συνέχεια και της συνάντησης που είχε με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, παραχώρησε συνέντευξη Τύπου, όπου ανέφερε πως «Πρέπει να χτίσουμε πάνω στις θετικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών με την Τουρκία». Νωρίτερα ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Dimitar Kovačevski, αλλά και τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν.
Στις δηλώσεις του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε: «Θέλουμε να χτίσουμε στο θετικό κλίμα μετά τους σεισμούς. Η σημερινή συνάντηση επαλήθευσε τη διάθεση για μια νέα επανεκκίνηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και για έναν πιο σαφή οδικό χάρτη για το πώς θα κινηθούμε τους επόμενους μήνες. Πρόθεση να συναντηθούμε ξανά πριν το τέλος του έτους, στη Θεσσαλονίκη σε ανώτατο επίπεδο με θετική ατζέντα στο μενού. Δεν λύθηκαν, βεβαίως, όλα τα προβλήματα, αλλά υπάρχει διάθεση να προσεγγίσουμε ξανά το πλαίσιο των σχέσεών μας από μια θετική σκοπιά».
Οι τρεις άξονες
Αναφερόμενος στις διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ο πρωθυπουργός σημείωσε: «Το πλαίσιο που οραματίζομαι για καλή συνεργασία, έχει τρεις άξονες. Ο πολιτικός διάλογος υπό την καθοδήγηση των υπουργών Εξωτερικών. Η βασική διαφορά είναι οι θαλάσσιες ζώνες. Ο δεύτερος δίαυλος είναι τα ΜΟΕ που μπορούν να αποδώσουν καρπούς. Ο τρίτος άξονας αφoρά τη λεγόμενη θετική ατζέντα, σε μια δουλειά που έχει γίνει από τον κ. Φραγκογιάννη και αφορά σε οικονομικά θέματα. Αυτά μπορούν να οικοδομηθούν στη Θεσσαλονίκη πριν το τέλος του έτους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παρουσιάζει δύο δρόμους για την Τουρκία. Πρόθεση μας είναι να κινηθεί στον ευρωπαϊκό δρόμο».
Όπως είπε ο πρωθυπουργός: Είναι προφανές ότι μια βελτίωση των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας σχετίζεται με την άποψη που έχουν Αθήνα και Λευκωσία. Εμείς δεν έχουμε στρατηγικό όφελος με μια Τουρκία να είναι κάθετα απέναντι στην Δύση. Το όφελος είναι η Τουρκία να παίξει με τους δικούς μας κανόνες, τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και των πολυμερών σχημάτων. Είμαστε στην αρχή μιας καινούριας θητείας και δεν έχω λόγο να αμφισβητήσω την ειλικρίνεια των προθέσεών του. Είναι μια στροφή αλλά έχω την υποχρέωση να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο.
Στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε το επίπεδο των συζητήσεων και στο πλαίσιο των υπουργών. Δεν λύθηκαν ως δια μαγείας τα προβλήματα ούτε μπορούμε να μιλήσουμε για μια διαφορετική ημέρα γιατί δεν ξεχνάμε όσα έγιναν εδώ και 4 χρόνια. Το χρωστάμε στους λαούς μας να προσπαθήσουμε έστω και αν δεν μπορούμε να λύσουμε το θέμα των θαλασσίων ζωνών. Να μην είμαστε σε καθεστώς έντασης, να μην είμαστε στα κόκκινα να το πω σωστά. Για το αν τέθηκε θέμα εξοπλισμών απάντησε ότι δεν τέθηκε γιατί δεν μπορούσε να τεθεί. Το εξοπλιστικό μας πρόγραμμα είναι δρομολογημένο και δεν επιδέχεται ουσιαστικών τροποποιήσεων αλλά συνεισφέρει και στο ΝΑΤΟ και στην αυτονομία της Ευρώπης.
Οι συναντήσεις
Στο περιθώριο της Συνόδου ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επαφές και με τον Εμανουέλ Μακρόν, τον Όλαφ Σολτς και τον Έντι Ράμα. «Επιβεβαιώσαμε τη συνεργασία σε πολλά επίπεδα και στον αμυντικό τομέα. Στα τέλη Σεπτεμβρίου θα πεσει στο νερό και η πρώτη φρεγάτα, ενώ στο τραπέζι βρέθηκαν η Ουκρανία και το μεταναστευτικό. Το ίδιο ισχύει και στη συζήτηση που ακολούθησε με τον Όλαφ Σολτς. Με τον Αλβανό πρωθυπουργό Ράμα, του επανέλαβα πως πρέπει να επιλυθεί το ζήτημα Μπελέρη. Είναι θέμα κράτος δικαίου όταν ένας εκλεγμένος δήμαρχος κρατείται χωρίς κατηγορίες. Έστειλα σαφές μήνυμα με δεδομένο το ευρωπαϊκό βήμα που θέλει να κάνει η Αλβανία», ανέφερε σχετικά ο ‘Ελληνας πρωθυπουργός.
Για τη συζήτηση που είχε με τον Τζο Μπάιντεν και τα εξοπλιστικά, είπε: «Ισχυρότερες παρά ποτέ οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ. Επανεπιβεβαιώσαμε το πολύ υψηλό επίπεδο συνεργασίας. Επανέλαβα τη μεγάλη σημασία του λιμανιού Αλεξανδρούπολης για την τροφοδοσία της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Στα πλαίσια συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ θα έχουμε θετικές ειδήσεις την ενίσχυση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Μας αφορά μόνο έμμεσα η σχέση ΗΠΑ – Τουρκίας, η στάση του Κογκρέσου φαίνεται να είναι γνωστή. Είναι κοινός τόπος πως οι εξοπλισμοί που δίνονται σε κράτη μέλη του ΝΑΤΟ δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται εναντίον τους. Οι ΗΠΑ βλέπουν την Ελλάδα ως παράγοντα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο».
