Η Αυστραλία εδώ και χρόνια βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών για την αστυνόμευση του διαδικτύου. Έχει συγκρουστεί με τον Έλον Μασκ για βίαια βίντεο και περιστατικά παιδικής κακοποίησης στην πλατφόρμα X, έχει αναγκάσει την Google και τη Meta να πληρώνουν για ειδησεογραφικό περιεχόμενο και έχει επιχειρήσει να φιλτράρει μεγάλες ποσότητες ψηφιακού υλικού. Πλέον, προχωρά στην πιο φιλόδοξη παρέμβασή της μέχρι σήμερα: μέχρι τον Δεκέμβριο του 2025, στοχεύει στην απομάκρυνση περισσότερων από ένα εκατομμύριο ανηλίκων κάτω των 16 ετών από τα social media, μέσω μιας πρωτοποριακής νομοθεσίας που θεσπίζει όριο ηλικίας για τη χρήση τους. Ωστόσο, με λιγότερο από έξι μήνες μέχρι την εφαρμογή του μέτρου, η υλοποίησή του παραμένει θολή. Οι εταιρείες τεχνολογίας δεν γνωρίζουν ακόμη τι ακριβώς θα απαιτείται για να θεωρηθούν συμμορφωμένες, ούτε τι θα συνιστά παράβαση — παράβαση που μπορεί να επιφέρει πρόστιμα έως και 30 εκατομμύρια δολάρια.
Το YouTube, που αποτελεί την πιο δημοφιλή πλατφόρμα για τους Αυστραλούς εφήβους, βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης: αρχικά φαινόταν ότι θα εξαιρούνταν από τη ρύθμιση, όμως οι αρχές επανεξετάζουν τη στάση τους, καθώς το χρησιμοποιεί το 75% των παιδιών ηλικίας 10–15 ετών και διαθέτει λειτουργίες όπως ατέρμονη κύλιση και σύντομα βίντεο, που θεωρούνται εξαιρετικά εθιστικές. Το YouTube αντιδρά, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για πλατφόρμα βίντεο και όχι για κοινωνικό δίκτυο — και επικαλείται το γεγονός ότι το χρησιμοποιούν πάνω από τέσσερις στους πέντε εκπαιδευτικούς στα σχολεία. «Ίσως να κατασκευάζουμε το αεροπλάνο εν ώρα πτήσης», παραδέχθηκε η Τζούλι Ίνμαν Γκραντ, Επίτροπος για την Ψηφιακή Ασφάλεια, σε τηλεοπτική της ομιλία. Παρόλα αυτά, δηλώνει «απολύτως βέβαιη» ότι το εγχείρημα θα προχωρήσει.
Η επιτυχία της Αυστραλίας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως παγκόσμιο προηγούμενο. Ήδη, αρκετές κυβερνήσεις και πολιτείες των ΗΠΑ επεξεργάζονται δικούς τους περιορισμούς, καθώς η ανησυχία για την ψυχική υγεία των παιδιών και τον εθιστικό χαρακτήρα των social media έχει κορυφωθεί. Το αυστραλιανό νομοσχέδιο πέρασε στα τέλη του 2024 και παρουσιάστηκε ως η πρώτη συνολική, εθνική προσπάθεια για τον περιορισμό της πρόσβασης των παιδιών στα κοινωνικά δίκτυα. Ακολούθησε η Νέα Ζηλανδία, που τον Μάιο του 2025 παρουσίασε πανομοιότυπη πρόταση, επιφορτίζοντας τις ίδιες τις πλατφόρμες με την ευθύνη επαλήθευσης ηλικίας. Τον Ιούνιο, ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι η Γαλλία εξετάζει απαγόρευση χρήσης των social media από παιδιά κάτω των 15 ετών εντός των επόμενων μηνών.
Στην Αυστραλία, πάντως, πολλά ζητήματα παραμένουν ανοιχτά: ξεκινώντας από το βασικό ερώτημα — τι ακριβώς ορίζεται ως «μέσο κοινωνικής δικτύωσης». Η αρμόδια αρχή για την ψηφιακή ασφάλεια, παρότι αρχικά σχεδίαζε την εξαίρεση του YouTube, αναθεώρησε την προσέγγισή της, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για την κυρίαρχη πλατφόρμα στους ανήλικους και ότι διαθέτει χαρακτηριστικά που ενισχύουν την εξάρτηση. Η Ίνμαν Γκραντ δήλωσε ότι έχουν ήδη ξεκινήσει διαβουλεύσεις με τις μεγάλες εταιρείες για να καθοριστεί τι συνιστά «εύλογο μέτρο» συμμόρφωσης: μεταξύ άλλων, οι πλατφόρμες θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι εντοπίζουν και διαγράφουν λογαριασμούς κάτω των 16, να προσφέρουν τρόπους αναφοράς από γονείς και εκπαιδευτικούς, να αποτρέπουν παρακάμψεις μέσω VPN και να τεκμηριώνουν την αποτελεσματικότητα των μεθόδων τους.
Ακόμη και αν δεν εξαλειφθούν άμεσα όλοι οι ανήλικοι λογαριασμοί, η ύπαρξη του νόμου αναμένεται να αλλάξει σταδιακά τη συμπεριφορά της αγοράς. «Αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο ερώτημα της εποχής μας: η τομή ανάμεσα στην ψυχική υγεία των παιδιών και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», τόνισε η Ίνμαν Γκραντ. Στελέχη των εταιρειών δηλώνουν πως ακόμη αναμένουν από την κυβέρνηση να ορίσει σαφώς ποια θα είναι τα κριτήρια συμμόρφωσης — παρότι η χρονιά βρίσκεται ήδη στη μέση. Από την πλευρά της, η Meta έχει ήδη επενδύσει σε τεχνολογίες προσδιορισμού ηλικίας και έχει δημιουργήσει ξεχωριστά προφίλ για εφήβους, με πρόσθετες δικλείδες ασφαλείας, σύμφωνα με την εκπρόσωπό της, Τζοάνα Στίβενς.
Οι επικριτές, πάντως, επισημαίνουν ότι ο νόμος αγνοεί κρίσιμες πτυχές: δεν περιορίζει το περιεχόμενο που μπορεί να παρακολουθήσει ένα παιδί χωρίς λογαριασμό, ούτε απαιτεί βελτίωση της εποπτείας επιβλαβούς περιεχομένου. Ο Άξελ Μπρουνς, καθηγητής επικοινωνίας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ, θεωρεί ότι ο νόμος μεταφέρει τη δύσκολη δουλειά στις εταιρείες χωρίς να τους παρέχει τα εργαλεία. «Είναι σαν να λέει η κυβέρνηση: “Θέλουμε να φτιάξετε μια μαγική τεχνολογία – και αν δεν το κάνετε, φταίτε εσείς”», σημειώνει. «Στην ουσία πρόκειται για νομοθεσία που στηρίζεται σε ευσεβείς πόθους».
