Μια παραδοσιακή τεχνική με αιώνες ιστορίας αναδεικνύεται σήμερα σε σύγχρονο εργαλείο για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Στη Σίφνο, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου CARDIMED, ολοκληρώθηκε με επιτυχία η κατασκευή ενός δικτύου 120 λίθινων αναβαθμών στα ρέματα Ταξιάρχη Σκάφης και Χώνης – έργο που συνδυάζει την επιστήμη, την παράδοση και τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Με πρωτοβουλία του MedINA και επιστημονικά υπεύθυνο τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ, το έργο υλοποιήθηκε τον Μάιο και τον Ιούνιο, αξιοποιώντας τη γνώση της ξερολιθιάς ως «λύση βασισμένη στη φύση» (Nature-based Solution). Οι λίθινοι αναβαθμοί – κατασκευασμένοι με φυσικά υλικά, χωρίς τσιμέντο – επιβραδύνουν τη ροή του νερού σε ρέματα εποχικής ροής, συμβάλλοντας στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, την αποτροπή πλημμυρών και την ενίσχυση της βιοποικιλότητας, χωρίς να αλλοιώνουν το φυσικό τοπίο.
Την κατασκευή ανέλαβε η επιστημονική ομάδα του Μπουλουκιού, στο πλαίσιο ενός τριών εβδομάδων προγράμματος επαγγελματικής μαθητείας, στο οποίο συμμετείχαν δέκα νέοι και νέες τεχνίτες/τριες που εκπαιδεύτηκαν στην ξερολιθική δόμηση. Η επιλογή των παρεμβάσεων έγινε με βάση επιτόπια έρευνα, σύγχρονες τεχνολογίες και ενεργή διαβούλευση με τους κατοίκους, δίνοντας έμφαση στη συλλογική γνώση και την ευαισθησία του τόπου. Η ολοκλήρωση του έργου τιμήθηκε με εκδήλωση στο Πολιτιστικό Κέντρο Σίφνου “Μαριάνθη Σίμου”, όπου παρουσιάστηκε η υλοποίηση και η εκπαιδευτική του διάσταση. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον ρόλο της τοπικής κοινωνίας για τη μελλοντική συντήρηση και διάδοση της πρακτικής αυτής και στην προοπτική επέκτασης του μοντέλου και σε άλλα νησιά του Αιγαίου.
Η αξιολόγηση του έργου συνεχίζεται με αισθητήρες που καταγράφουν σε πραγματικό χρόνο τις υδρολογικές μεταβολές, προσφέροντας επιστημονικά δεδομένα για τον αντίκτυπο των παρεμβάσεων. Με λίθους από τη γη και γνώση από το παρελθόν, η Σίφνος δείχνει έναν εναλλακτικό δρόμο: ένα μοντέλο προσαρμογής, βιωσιμότητας και πολιτιστικής συνέχειας, στο οποίο η πέτρα γίνεται σύμμαχος του μέλλοντος. Το έργο CARDIMED, συνολικού προϋπολογισμού σχεδόν 20 εκατομμυρίων ευρώ, εντάσσεται στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Horizon Europe 2021–2027, με τη συμμετοχή 53 εταίρων.
