Σε μια ιδιαίτερα τεταμένη συγκυρία για τη Μέση Ανατολή, ο Ντόναλντ Τραμπ, μιλώντας στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, προέβη σε δηλώσεις που αναζωπυρώνουν τη γεωπολιτική ένταση γύρω από το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος των ΗΠΑ υποστήριξε πως, έπειτα από τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς σε ιρανικές εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου, πράκτορες του Ισραήλ επιθεώρησαν το σημείο και διαπίστωσαν «πλήρη αφανισμό» των υποδομών, αναφερόμενος συγκεκριμένα στο υπόγειο συγκρότημα του Φορντό. Ο Τραμπ δήλωσε ότι το Ισραήλ «συντάσσει έκθεση για το συμβάν» και υποστήριξε πως η στρατιωτική επιχείρηση θα λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης για την επιστροφή των Ισραηλινών ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς στη Γάζα. Ωστόσο, οι πρώτες εκτιμήσεις των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, και ιδιαίτερα της Υπηρεσίας Στρατιωτικών Πληροφοριών (DIA), αποκλίνουν αισθητά από την προεδρική αφήγηση.
«Πυρά» Τραμπ κατά αμερικανικών ΜΜΕ: «Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν καταστράφηκαν ολοσχερώς»
Σύμφωνα με προκαταρκτικά ευρήματα, τα πλήγματα προκάλεσαν μεν σοβαρές ζημιές σε υπέργειες δομές, όπως τα ηλεκτρικά δίκτυα και τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας ουρανίου, αλλά δεν κατάφεραν να εξαλείψουν βασικά στοιχεία του ιρανικού προγράμματος. Η πλειονότητα των συσκευών φυγοκέντρησης φαίνεται να παρέμεινε λειτουργική, ενώ ποσότητες εμπλουτισμένου ουρανίου είχαν ήδη μεταφερθεί. Η καθυστέρηση που επιτυγχάνεται, σύμφωνα με τις αμερικανικές εκτιμήσεις, δεν υπερβαίνει τους λίγους μήνες. Η Τεχεράνη, μέσω του εκπροσώπου του ΥΠΕΞ Εσμαΐλ Μπαγκεΐ, επιβεβαίωσε «σοβαρές ζημιές», αποφεύγοντας να αναφέρει συγκεκριμένα στοιχεία. Ο ίδιος ανέφερε ότι οι επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν από βομβαρδιστικά B-2 Spirit με διατρητικές βόμβες, ενώ σε επιλεγμένους στόχους –όπως στο Ισφαχάν– χρησιμοποιήθηκαν πύραυλοι Tomahawk από αμερικανικά υποβρύχια, ένδειξη της πολυεπίπεδης δυσκολίας να πληγούν οι βαθιά υπόγειες εγκαταστάσεις.
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Πιτ Χέγκσεθ υποστήριξε ότι οι ιρανικές φιλοδοξίες για απόκτηση πυρηνικών «εξαφανίστηκαν», ενώ χαρακτήρισε την έκθεση της DIA «πρόωρη και μερικώς αξιόπιστη». Παράλληλα, ο ίδιος αποκάλυψε ότι το FBI διερευνά τη διαρροή της έκθεσης, η οποία –κατά τον Λευκό Οίκο– επιχειρεί να πλήξει την εικόνα του Προέδρου και της «τέλεια εκτελεσμένης αποστολής». Την ίδια ώρα, οι ισραηλινές εκτιμήσεις προσφέρουν ένα πιο σύνθετο αφήγημα: οι επιθέσεις θεωρούνται συνδυαστική επιτυχία ΗΠΑ και Ισραήλ, που δύναται να καθυστερήσει την πυρηνική πρόοδο της Τεχεράνης έως και δύο χρόνια – υπό την προϋπόθεση ότι το Ιράν δεν θα ανασυγκροτήσει άμεσα τις δυνατότητές του. Ο ειδικός Τζέφρι Λιούις ανέφερε πως δορυφορικές εικόνες δεν καταδεικνύουν καταστροφή κρίσιμων υποδομών, ενώ εγκαταστάσεις όπως η Παρτσίν, κοντά στην Τεχεράνη, παραμένουν λειτουργικές και δυνητικά ικανές για επανεκκίνηση του προγράμματος.
37 ώρες στον αέρα: Η αποστολή των Β‑2 που σημάδεψε την Τεχεράνη
Το Κογκρέσο επρόκειτο να λάβει εμπιστευτική ενημέρωση για την επιχείρηση, όμως οι σχετικές συνεδριάσεις αναβλήθηκαν αιφνιδίως, με τον Δημοκρατικό βουλευτή Πατ Ράιαν να κατηγορεί τον Τραμπ ότι «κρύβει τις πραγματικές επιπτώσεις» επειδή η ομάδα του δεν μπορεί να δικαιολογήσει τις υπερβολικές δηλώσεις. Παρά τις αντικρουόμενες αξιολογήσεις, ο στρατηγός Νταν Κέιν τόνισε πως είναι ακόμη «νωρίς» για ασφαλή συμπεράσματα. Ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Μάικλ Μακόλ υπογράμμισε ότι ο στόχος δεν ήταν η πλήρης εξάλειψη του προγράμματος, αλλά η πρόκληση σημαντικής καθυστέρησης και στρατηγικής αποδιοργάνωσης. Στο παρασκήνιο, ωστόσο, παραμένει το ενδεχόμενο ύπαρξης άγνωστων υπόγειων εγκαταστάσεων, που δεν επλήγησαν και ενδέχεται να φιλοξενούν το πιο κρίσιμο σκέλος της ιρανικής πυρηνικής υποδομής. Αν αυτό ισχύει, τότε το Ιράν μπορεί να παραμείνει στον πυρηνικό ορίζοντα, έστω και με νέες προσαρμογές, διατηρώντας το πεδίο αντιπαράθεσης με τη Δύση ανοιχτό – και εξαιρετικά επικίνδυνο.