Μέση Ανατολή, εξελίξεις: Το Ιράν ετοιμάζει πυραύλους για πιθανές επιθέσεις σε βάσεις των ΗΠΑ

Οι Αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν τεθεί σε κατάσταση αυξημένου συναγερμού σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, καθώς αυξάνονται οι φόβοι για έναν γενικευμένο πόλεμο. Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους που έχουν εξετάσει σχετικές αναφορές των υπηρεσιών πληροφοριών, το Ιράν έχει προετοιμάσει πυραύλους και άλλο στρατιωτικό εξοπλισμό για να πλήξει αμερικανικές βάσεις στη Μέση Ανατολή, σε περίπτωση που οι Ηνωμένες Πολιτείες εμπλακούν στον πόλεμο του Ισραήλ κατά του Ιράν. Οι ΗΠΑ έχουν ήδη μεταφέρει περίπου τριάντα έξι αεροσκάφη ανεφοδιασμού στην Ευρώπη, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν είτε για την υποστήριξη μαχητικών που προστατεύουν αμερικανικές βάσεις είτε για την επέκταση της εμβέλειας βομβαρδιστικών σε περίπτωση πλήγματος κατά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Οι φόβοι για γενικευμένη σύρραξη εντείνονται στην Ουάσιγκτον, καθώς το Ισραήλ πιέζει τον Λευκό Οίκο να εμπλακεί στρατιωτικά. Αν οι ΗΠΑ χτυπήσουν εγκαταστάσεις όπως το υπόγειο πυρηνικό συγκρότημα του Φόρντο, αξιωματούχοι προβλέπουν ότι οι φιλοϊρανικές δυνάμεις, όπως οι Χούθι στην Υεμένη, θα επαναλάβουν επιθέσεις σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα. Παράλληλα, παραστρατιωτικές ομάδες στο Ιράκ και τη Συρία πιθανότατα θα επιτεθούν σε αμερικανικές βάσεις στις περιοχές αυτές.

Άλλοι αξιωματούχοι σημειώνουν ότι σε περίπτωση επίθεσης, το Ιράν μπορεί να προχωρήσει σε ναρκοθέτηση του Στενού του Ορμούζ, εγκλωβίζοντας εκεί αμερικανικά πολεμικά πλοία. Οι Αμερικανικές Διοικήσεις έχουν ήδη θέσει σε υψηλό επίπεδο ετοιμότητας τις δυνάμεις τους σε στρατιωτικές βάσεις σε Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιορδανία και Σαουδική Αραβία. Οι ΗΠΑ διαθέτουν σήμερα περισσότερους από 40.000 στρατιώτες στη Μέση Ανατολή. Δύο Ιρανοί αξιωματούχοι παραδέχθηκαν ότι η Τεχεράνη θα επιτεθεί σε αμερικανικές βάσεις, ξεκινώντας από το Ιράκ, αν οι ΗΠΑ συμμετάσχουν στον πόλεμο. Δήλωσαν επίσης πως θα στοχευτούν και όλες οι αμερικανικές βάσεις σε αραβικά κράτη που εμπλακούν στις επιχειρήσεις.

«Οι εχθροί μας πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να επιβάλουν τη θέλησή τους στον ιρανικό λαό μέσω στρατιωτικών επιθέσεων», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, τη Δευτέρα. Σύμφωνα με περίληψη τηλεφωνικών επικοινωνιών που έδωσε στη δημοσιότητα το ιρανικό ΥΠΕΞ, ο Αραγτσί προειδοποίησε Ευρωπαίους ομολόγους του πως αν η σύρραξη επεκταθεί, η ευθύνη θα ανήκει στο Ισραήλ και τους υποστηρικτές του. Αμερικανοί αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι το Ιράν δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προετοιμασία για να χτυπήσει βάσεις των ΗΠΑ, καθώς διατηρεί πυραυλικές εγκαταστάσεις σε αποστάσεις που του επιτρέπουν να πλήξει στόχους στο Μπαχρέιν, στο Κατάρ και στα Εμιράτα.

Η πιθανότητα εμπλοκής των ΗΠΑ αυξάνεται όσο συνεχίζεται η στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ και το Ιράν απαντά με αλλεπάλληλες πυραυλικές επιθέσεις. Δεν είναι ακόμη σαφές πόσο αποτελεσματικό θα ήταν ένα χτύπημα στο Φόρντο όσον αφορά την εξουδετέρωση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος ή πόσο χρόνο θα καθυστερούσε την κατασκευή πυρηνικού όπλου. Εξάλλου, σύμφωνα με αναφορές, σημαντικά αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου είναι κρυμμένα σε τούνελ και άλλες άγνωστες εγκαταστάσεις. Αρκετοί Αμερικανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να καταστρέψει πλήρως το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ. Η συνδρομή αυτή μπορεί να περιλαμβάνει την παροχή αεροπορικής κάλυψης σε ισραηλινούς κομάντο που θα επιχειρήσουν εντός του Ιράν. Πιο πιθανό, όμως, θεωρείται ένα πλήγμα με αμερικανικά βομβαρδιστικά B-2 που φέρουν τον εξαιρετικά ισχυρό διατρητικό εκρηκτικό τύπου Massive Ordnance Penetrator, ικανό – θεωρητικά – να διαπεράσει το βουνό κάτω από το οποίο βρίσκεται το Φόρντο.

Όμως οποιαδήποτε επίθεση των ΗΠΑ – ή ακόμη και επιχείρηση με τη στήριξή τους – στο Φόρντο θα προκαλούσε άμεση αντίδραση από το Ιράν και τους συμμάχους του. Το παρελθόν έχει δείξει ότι το Ιράν και οι ένοπλες οργανώσεις που στηρίζει μπορούν να προκαλέσουν πλήγματα στους Αμερικανούς. Οι Χούθι είχαν μειώσει προσωρινά τις επιθέσεις τους μετά από εντατικά πλήγματα της κυβέρνησης Τραμπ, αλλά στη συνέχεια επιχείρησαν εκ νέου να πλήξουν αμερικανικά πολεμικά πλοία και εμπορική ναυτιλία. Τον Ιανουάριο του 2024, φιλοϊρανική οργάνωση εξαπέλυσε επίθεση με drone σε βάση των ΗΠΑ στην Ιορδανία, κοντά στα σύνορα με τη Συρία, σκοτώνοντας τρεις Αμερικανούς στρατιώτες.

Οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ εκτιμούν εδώ και χρόνια ότι το Ιράν διαθέτει την τεχνολογική ικανότητα να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο, αλλά δεν έχει λάβει ακόμη την απόφαση να το υλοποιήσει. Αν αποφασίσει να προχωρήσει, θα χρειαστεί λιγότερο από έναν χρόνο για να το ολοκληρώσει, ενώ ένα πρόχειρο όπλο μικρότερης πολυπλοκότητας ίσως κατασκευαστεί ακόμη νωρίτερα.

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επανειλημμένα δηλώσει πως δεν θα επιτρέψει στο Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό όπλο. Την Τρίτη, κάλεσε την Τεχεράνη να παραδοθεί άνευ όρων. Ωστόσο, οι επιθέσεις του Ισραήλ ενδέχεται να έχουν αλλάξει τους υπολογισμούς της Τεχεράνης. Αμερικανοί αξιωματούχοι που εμφανίζονται επικριτικοί προς την ισραηλινή στρατηγική εκτιμούν ότι αυτή πιθανόν ενισχύει την πεποίθηση των Ιρανών ότι η μόνη αποτελεσματική αποτροπή μελλοντικών επιθέσεων είναι η απόκτηση πυρηνικής βόμβας.Ορισμένοι εξ αυτών εκφράζουν φόβους ότι αν η απόφαση αυτή είναι ήδη ειλημμένη, τότε θα ενταθούν οι πιέσεις προς την κυβέρνηση Τραμπ για ένα προληπτικό πλήγμα.

Από την άλλη πλευρά, υποστηρικτές μιας πιο συγκρατημένης εξωτερικής πολιτικής καλούν σε αυτοσυγκράτηση. «Ποτέ δεν είναι αργά για να αποφύγεις έναν πόλεμο», δήλωσε η Ρόζμαρι Κελάνικ, διευθύντρια του προγράμματος Μέσης Ανατολής στον οργανισμό Defense Priorities. Η Κελάνικ παραδέχθηκε ότι η ισραηλινή επίθεση δίνει στο Ιράν ισχυρό κίνητρο να επιδιώξει την απόκτηση πυρηνικού όπλου, αλλά προειδοποίησε ότι αυτός ο κίνδυνος θα “πολλαπλασιαστεί δραματικά” αν οι ΗΠΑ μπουν στον πόλεμο. «Αν μπεις σε μια τέτοια σύγκρουση, είναι πολύ δύσκολο να βγεις. Συνήθως οδηγεί σε ολοκληρωτική εμπλοκή», κατέληξε.