Με φόντο την παγκόσμια ανάγκη προστασίας των ωκεανών και της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσίασε την εθνική στρατηγική της Ελλάδας στη 3η Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς, που διεξάγεται στη Νίκαια της Γαλλίας. Στην ομιλία του ενώπιον ηγετών και διεθνών οργανισμών, ο Έλληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι η χώρα μας προχωρά άμεσα στη δημιουργία δύο νέων εθνικών θαλάσσιων πάρκων, στο Ιόνιο και στις Νότιες Κυκλάδες, με στόχο την υπέρβαση του ορίου 30% των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών στα χωρικά ύδατα, πολύ πριν το 2030. Όπως τόνισε, η δημιουργία των πάρκων δεν θα μείνει στα χαρτιά. Θα ενισχυθεί με αυστηρό καθεστώς διαχείρισης, απαγόρευση της αλιείας με μηχανότρατες και παρακολούθηση με τεχνολογικά προηγμένα μέσα. «Σκοπός μας είναι η πραγματική προστασία των θαλασσών, όχι απλώς θεσμικές εξαγγελίες», είπε χαρακτηριστικά. Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε επίσης ότι η Ελλάδα κύρωσε και κατέθεσε επισήμως τη Συμφωνία BBNJ (για τη βιοποικιλότητα σε περιοχές πέραν εθνικής δικαιοδοσίας), επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή της στην πολυμερή προστασία των διεθνών υδάτων.
Η ομιλία Μητσοτάκη ανέδειξε ακόμη τη στροφή της Ελλάδας σε βιώσιμες πρακτικές, με την πρόθεση κήρυξης του 10% των θαλασσών μας ως ζώνες χωρίς αλιευτική δραστηριότητα. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο παράδειγμα της Αμοργού, όπου με τοπική πρωτοβουλία έχουν ήδη τεθεί περιοχές εκτός αλιείας, δημιουργώντας ασφαλή καταφύγια για τα θαλάσσια είδη. Ο πρωθυπουργός στάθηκε και στη ναυτιλιακή διάσταση, δηλώνοντας πως η Ελλάδα υποστηρίζει την παγκόσμια απανθρακοποίηση του στόλου, συμμετέχοντας ενεργά στην Πρωτοβουλία για τους Κόμβους Ναυτιλιακής Καθαρής Ενέργειας (CEM Hubs), με στόχο την ταχεία αλλά συντονισμένη ενεργειακή μετάβαση του κλάδου.
Η ελληνική πρωτοβουλία, αν και περιβαλλοντικού χαρακτήρα, επανέφερε στο προσκήνιο τις γνωστές τουρκικές αιτιάσεις περί «γκρίζων ζωνών». Η Άγκυρα έχει ήδη αντιδράσει από τον Απρίλιο του 2024, όταν και έγινε η αρχική αναγγελία των πάρκων, κατηγορώντας την Ελλάδα ότι εντάσσει περιοχές αμφισβητούμενης – κατά την τουρκική ρητορική – κυριαρχίας, όπως η Σύρνα, η Κανδελούσα, το Αυγό, τα Λέβιθα και άλλες νησίδες. Η Αθήνα, ωστόσο, επιμένει ότι η πρωτοβουλία είναι πλήρως συμβατή με το διεθνές δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), το οποίο η Τουρκία δεν έχει υπογράψει. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, απευθυνόμενος στην Ολομέλεια της Διάσκεψης, τόνισε ότι η προστασία των ωκεανών είναι συλλογικό καθήκον της γενιάς μας. Η Ελλάδα, ως ναυτικό έθνος, δεν μπορεί παρά να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. «Ας ενώσουμε τη φωνή μας και τις δυνάμεις μας. Η διάσωση των ωκεανών δεν είναι έργο μόνο ενός κράτους, αλλά του συνόλου της ανθρωπότητας», κατέληξε. Η παρέμβαση του Έλληνα πρωθυπουργού συνοδεύτηκε από επαφές με Ευρωπαίους ηγέτες όπως ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επιβεβαιώνοντας τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας σε θέματα πράσινης ανάπτυξης και βιώσιμης θαλάσσιας διακυβέρνησης.