Ηχητικά Ρώσων: «Τους καθαρίσατε;»

Ηχητικά ντοκουμέντα που φέρονται να καταγράφουν Ρώσους διοικητές να διατάζουν την εκτέλεση Ουκρανών αιχμαλώτων φέρνει στο φως το αμερικανικό δίκτυο CNN, βασιζόμενο σε αποκλειστικές πληροφορίες των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών. Τα αποσπάσματα φαίνεται να χρονικά συμπίπτουν με βίντεο από drone που καταγράφει εν ψυχρώ εκτελέσεις Ουκρανών στρατιωτών στην περιοχή Ζαπορίζια, τον Νοέμβριο του 2024. Στο υλικό διακρίνονται έξι Ουκρανοί στρατιώτες ξαπλωμένοι στο έδαφος. Δύο φαίνονται να εκτελούνται εξ επαφής, ενώ ένας τρίτος οδηγείται μακριά από Ρώσο στρατιώτη. Σύμφωνα με τις υποκλαπείσες επικοινωνίες, ο Ρώσος διοικητής επαναλαμβάνει διαταγή: «Συλλάβετε τον διοικητή, σκοτώστε τους υπόλοιπους», με τις εντολές να απευθύνονται σε στρατιώτες με τα ψευδώνυμα «Arta» και «Beliy». Ένα από τα τελευταία ηχητικά καταγράφει τον διοικητή να φωνάζει: «Τους καθαρίσατε; Καθαρίστε τους γ…ους τους άλλους», ενώ λίγα δευτερόλεπτα αργότερα το drone καταγράφει στρατιώτη να πυροβολεί αιχμάλωτο στο κεφάλι.

Ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για εξωδικαστικές εκτελέσεις, Μόρις Τίντμπολ-Μπινζ, χαρακτήρισε τις πράξεις «σοβαρή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», υπογραμμίζοντας ότι τέτοιες ενέργειες δεν μπορούν να τελούνται χωρίς την ανοχή ή και τις εντολές της ανώτατης στρατιωτικής ηγεσίας της Ρωσίας. Η Ουκρανική Εισαγγελία έχει ξεκινήσει 75 ποινικές υποθέσεις για 268 καταγεγραμμένες εκτελέσεις αιχμαλώτων, με την ένταση να κλιμακώνεται το 2025: 20 υποθέσεις και 51 θύματα μόνο στο πρώτο τετράμηνο του έτους. Ο επικεφαλής του τμήματος εγκλημάτων πολέμου της ουκρανικής Εισαγγελίας, Γιούρι Μπιελουσόφ, δήλωσε ότι υπάρχουν επανειλημμένες μαρτυρίες για προφορικές εντολές εκτελέσεων, χωρίς μέχρι στιγμής να έχει βρεθεί έγγραφη τεκμηρίωση.

Ο Μπόχνταν Οχριμένκο, επικεφαλής του ουκρανικού φορέα για τη διαχείριση αιχμαλώτων, υποστήριξε ότι οι εκτελέσεις είναι εσκεμμένη επιλογή για να αποφευχθεί η επιβάρυνση των ρωσικών δυνάμεων με κρατούμενους. «Απλώς δεν θέλουν αιχμαλώτους – η απλή λύση είναι η εκτέλεση», είπε. Παράλληλα, έκανε λόγο για βίντεο που έχουν αναρτήσει Ρώσοι στρατιώτες, όπου παρουσιάζονται αποκεφαλισμοί και ακρωτηριασμοί Ουκρανών, με σκοπό την ψυχολογική τρομοκράτηση. Ο Οχριμένκο ανέφερε ότι η Ουκρανία ενισχύει την εκπαίδευση των δικών της στρατιωτών σε θέματα μεταχείρισης αιχμαλώτων, προκειμένου να τηρηθούν οι προβλέψεις του διεθνούς δικαίου και να αποφευχθούν αντίποινα.

Η ίδια ρωσική μονάδα, το 394ο Σύνταγμα Μηχανοκίνητου Πεζικού (γνωστή ως «Storm»), εμπλέκεται και σε προηγούμενες καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου, συμπεριλαμβανομένου αποκεφαλισμού Ουκρανού στρατιώτη στην ίδια περιοχή. Οι Ουκρανικές Αρχές έχουν απαγγείλει κατηγορίες ερήμην σε στελέχη της μονάδας. Αναλυτές Δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών θεωρούν το υλικό αξιόπιστο και συνάδον με παρόμοια περιστατικά που έχουν καταγραφεί από το 2022 και μετά. «Είναι ξεκάθαρο ότι ο στρατιώτης δέχεται εντολή να εκτελέσει Ουκρανούς που έχουν παραδοθεί. Πρόκειται για παραβίαση της Συνθήκης της Γενεύης», δήλωσε στο CNN αξιωματούχος με γνώση του φακέλου.