Σε σημαντική αναπροσαρμογή του πλαισίου εφαρμογής του Νόμου για την Ισότητα (Equality Act) προχωρά η Αρχή Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (EHRC) του Ηνωμένου Βασιλείου, δίνοντας νέες κατευθύνσεις σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς παροχής υπηρεσιών, σχετικά με τον τρόπο αναγνώρισης του φύλου των πολιτών. Η εξέλιξη έρχεται μετά από πρόσφατη απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία ο νομικός ορισμός του φύλου σε συγκεκριμένα νομικά πλαίσια πρέπει να βασίζεται στο βιολογικό φύλο κατά τη γέννηση. Στο υπό διαβούλευση προσχέδιο των νέων οδηγιών, η EHRC αναγνωρίζει το δικαίωμα οργανισμών –όπως νοσοκομεία, γυμναστήρια και αθλητικά κέντρα– να ζητούν πιστοποιητικά γέννησης ή έγγραφα αλλαγής φύλου, όταν αυτό είναι απαραίτητο για την παροχή υπηρεσιών αποκλειστικά σε άνδρες ή γυναίκες, όπως νοσηλεία σε φύλο-ειδικές μονάδες ή συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες.
Η Baroness Falkner, πρόεδρος της EHRC, σημείωσε ότι η ανάγκη για επικαιροποίηση του οδηγού προέκυψε από το αίτημα για καλύτερη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου περί ισότητας σε περιβάλλοντα όπου αναγνωρίζονται φύλο-ειδικές ανάγκες, επισημαίνοντας ότι σκοπός είναι η εξισορρόπηση της προστασίας των δικαιωμάτων των τρανς ατόμων με την προάσπιση της ασφάλειας, της ιδιωτικότητας και της νομιμότητας υπηρεσιών αποκλειστικά ενός φύλου.
Ενδεικτικά σημεία του νέου οδηγού:
-
Ορισμός φύλου: Ο νομικός ορισμός του φύλου θα βασίζεται στο φύλο που καταγράφηκε στη γέννηση, εκτός αν προσκομιστεί Πιστοποιητικό Αναγνώρισης Φύλου (GRC).
-
Δικαίωμα ερώτησης: Οι οργανισμοί θα μπορούν να ρωτούν για το φύλο γέννησης ή να ζητούν πιστοποιητικά, μόνο αν υπάρχει τεκμηριωμένη ανάγκη και εφόσον το αίτημα γίνεται με ευγένεια και διακριτικότητα.
-
Προστασία προσωπικών δεδομένων: Η αποκάλυψη ή η κοινοποίηση των στοιχείων φύλου χωρίς συναίνεση μπορεί να συνιστά παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή ακόμα και ποινικό αδίκημα.
-
Περιορισμοί: Οι υπηρεσίες που δηλώνουν πως απευθύνονται αποκλειστικά σε γυναίκες ή άνδρες δεν μπορούν να συμπεριλαμβάνουν άτομα διαφορετικού βιολογικού φύλου χωρίς να αλλοιώνεται ο σκοπός τους.
Η EHRC τόνισε ότι η εφαρμογή των νέων οδηγιών πρέπει να γίνεται με πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων των τρανς ατόμων και ότι το αίτημα για τεκμηρίωση φύλου δεν πρέπει να γίνεται αυθαίρετα, αλλά να αιτιολογείται επαρκώς, με βάση τη φύση της υπηρεσίας. Ο κώδικας βρίσκεται υπό δημόσια διαβούλευση για έξι εβδομάδες. Όπως σημειώνει η EHRC, ο διάλογος με την κοινωνία των πολιτών, τις ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις και τους νομικούς φορείς είναι καθοριστικός για την τελική μορφή του πλαισίου. Η πρωτοβουλία έρχεται σε μια περίοδο αυξημένου ενδιαφέροντος στη Βρετανία για την ισορροπία μεταξύ βιολογικού και αυτοπροσδιορισμένου φύλου, με αντίκτυπο τόσο σε τομείς όπως ο αθλητισμός όσο και σε βασικές υπηρεσίες υγείας ή πρόνοιας. Σημειώνεται ότι η World Athletics έχει ήδη ανακοινώσει υποχρεωτικούς ελέγχους φύλου για τις γυναικείες διοργανώσεις.
