Σε μία αποκαλυπτική αποκλειστική του συνέντευξη στο BBC – την πρώτη μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο – ο Τζο Μπάιντεν κατηγόρησε την κυβέρνηση Τραμπ για «σύγχρονο κατευνασμό» απέναντι στη Ρωσία, αναφερόμενος στις πιέσεις που ασκούνται στην Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη με αντάλλαγμα την ειρήνη. Μιλώντας από το Ντελαγουέρ τη Δευτέρα, ο πρώην πρόεδρος δήλωσε ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξακολουθεί να θεωρεί την Ουκρανία μέρος της Ρωσίας και ότι όσοι πιστεύουν πως θα σταματήσει αν του δοθεί ένα κομμάτι γης, απλώς αυταπατώνται. «Όποιος πιστεύει ότι θα σταματήσει, είναι αφελής», υπογράμμισε. Η συνέντευξη παραχωρήθηκε με αφορμή την 80ή επέτειο της Ημέρας της Νίκης στην Ευρώπη, σε μια συγκυρία κατά την οποία ο Μπάιντεν εκφράζει ανοιχτά την ανησυχία του για μια πιθανή κατάρρευση των διατλαντικών σχέσεων υπό την ηγεσία Τραμπ, κάτι που – όπως τόνισε – «θα άλλαζε τη σύγχρονη ιστορία του κόσμου».
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, ο Μπάιντεν ρωτήθηκε και για την προσωπική του απόφαση να αποχωρήσει αργά από τη διεκδίκηση της προεδρίας το 2024, λίγο πριν τις εκλογές του Νοεμβρίου. Η απόσυρσή του ήρθε μετά από μια προβληματική τηλεμαχία που αναζωπύρωσε τις ανησυχίες για την καταλληλότητά του και προκάλεσε κρίση στο Δημοκρατικό Κόμμα. Όταν ρωτήθηκε αν έπρεπε να είχε αποχωρήσει νωρίτερα για να υπάρξει χρόνος ανάδειξης άλλου υποψηφίου, απάντησε: «Δεν νομίζω ότι θα είχε διαφορά. Αποχωρήσαμε όταν είχαμε έναν καλό υποψήφιο». Και συμπλήρωσε: «Τα πράγματα εξελίχθηκαν τόσο γρήγορα που δεν ήταν εύκολο να κάνω πίσω. Ήταν μια δύσκολη αλλά σωστή απόφαση».
“Did you leave it too late? Should you have withdrawn earlier?”
@BBCNickRobinson asks President Biden who says his decision to drop out of the election was ‘difficult’ but quitting sooner would not have ‘made much difference’.
#R4Today— BBC Radio 4 Today (@BBCr4today) May 7, 2025
Σφοδρή κριτική για τις εξωτερικές θέσεις του Τραμπ
Σχολιάζοντας τη στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στους παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ, ο Μπάιντεν εξέφρασε έντονη αποδοκιμασία. Αναφέρθηκε στις δηλώσεις Τραμπ περί ανάκτησης της Διώρυγας του Παναμά, αγοράς της Γροιλανδίας και προσάρτησης του Καναδά ως 51ης πολιτείας, λέγοντας με οργή: «Τι στο καλό συμβαίνει εδώ; Ποιος πρόεδρος μιλάει έτσι; Αυτό δεν είμαστε. Δεν είναι η Αμερική της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των ευκαιριών, αλλά της κατάσχεσης και της ιδιοκτησίας». Ερωτηθείς αν έκανε αρκετά ώστε η Ουκρανία να μπορέσει να κερδίσει – και όχι απλώς να αντέξει – τον πόλεμο, ο Μπάιντεν υπερασπίστηκε τον απολογισμό του. Τόνισε ότι η κυβέρνησή του παρείχε στην Ουκρανία ό,τι χρειάστηκε για να υπερασπιστεί την ανεξαρτησία της και ήταν έτοιμη να δράσει ακόμα πιο επιθετικά εάν η Ρωσία προχωρούσε σε νέα κλιμάκωση. Σημείωσε επίσης ότι η Ουάσιγκτον σταδιακά χαλάρωσε τους περιορισμούς στη χρήση αμερικανικού εξοπλισμού. Παράλληλα, εξέφρασε την αντίθεσή του στις θέσεις της κυβέρνησης Τραμπ που υποστηρίζουν ότι η Ουκρανία πρέπει να παραχωρήσει έδαφος για να επιτευχθεί ειρήνη. Ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντι. Βανς παρουσίασε πρόσφατα ένα σχέδιο που προβλέπει «πάγωμα των σημερινών εδαφικών γραμμών» και δήλωσε ευθέως ότι «και οι δύο πλευρές θα πρέπει να παραχωρήσουν εδάφη». Ανάλογες δηλώσεις έκανε και ο υπουργός Άμυνας, Πιτ Χέγκσεθ, χαρακτηρίζοντας την επιστροφή στα σύνορα του 2014 ως «μη ρεαλιστική».
«Σύγχρονος κατευνασμός» απέναντι σε έναν δικτάτορα
Ο Μπάιντεν χαρακτήρισε αυτή τη στάση «σύγχρονο κατευνασμό», κάνοντας σαφή αναφορά στην πολιτική του Νέβιλ Τσάμπερλεν απέναντι στον Χίτλερ πριν από το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Τόνισε ότι «δεν καταλαβαίνει πώς κάποιοι πιστεύουν πως, αν επιτρέψουμε σ’ έναν δικτάτορα να πάρει αυτό που δεν του ανήκει, θα σταματήσει εκεί». Εξέφρασε επίσης φόβους πως αν η Ουκρανία εξαναγκαστεί να παραχωρήσει εδάφη, ορισμένες χώρες του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Ρωσία μπορεί να σκεφτούν ότι πρέπει να υποχωρήσουν κι εκείνες. Ο Μπάιντεν προειδοποίησε ότι μια τέτοια τακτική υπονομεύει την αξιοπιστία των Ηνωμένων Πολιτειών και μπορεί να οδηγήσει τους Ευρωπαίους ηγέτες να αναρωτιούνται: «Τι κάνουμε τώρα; Μπορούμε να στηριχθούμε στην Αμερική; Θα είναι εκεί όταν χρειαστεί;».
Ο Τραμπ έχει ήδη αποδεχθεί την παραμονή της Κριμαίας υπό ρωσικό έλεγχο και, μόλις τον περασμένο μήνα, κατηγόρησε τον Ζελένσκι ότι «δυσκολεύει τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις» επειδή απέρριψε την ιδέα αυτή. Σύμφωνα με αναφορές, στις νέες προτάσεις των ΗΠΑ περιλαμβάνεται όχι μόνο de facto αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας στην Κριμαία, αλλά και σε άλλα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη – αν και ο Λευκός Οίκος δεν έχει επιβεβαιώσει επίσημα τις λεπτομέρειες. Όταν ρωτήθηκε σχετικά, ο Τραμπ απάντησε: «Δεν έχω φαβορί. Δεν θέλω να έχω φαβορί. Θέλω απλώς να υπάρξει συμφωνία». Ο αντιπρόεδρος Βανς δήλωσε πρόσφατα στο Fox News: «Ναι, φυσικά οι Ουκρανοί είναι οργισμένοι που δέχθηκαν εισβολή. Αλλά θα συνεχίσουμε να χάνουμε χιλιάδες και χιλιάδες στρατιώτες για μερικά χιλιόμετρα δεξιά κι αριστερά;». Ούτε στο εσωτερικό της Ουκρανίας λείπουν οι προβληματισμοί. Ο δήμαρχος του Κιέβου, Βιτάλι Κλίτσκο, είχε δηλώσει στο BBC ότι ίσως η Ουκρανία αναγκαστεί να παραχωρήσει προσωρινά εδάφη.
Ο Μπάιντεν εμφανίστηκε κάθετος: «Δεν μπορώ να καταλάβω πώς άνθρωποι πιστεύουν ότι, αν αφήσουμε έναν τραμπούκο να αρπάξει εδάφη που δεν του ανήκουν, αυτό θα τον ικανοποιήσει». Παράλληλα, αναφέρθηκε στην έκρηξη εντάσεων τον Φεβρουάριο, όταν ο Τραμπ και ο Βανς επέπληξαν δημόσια τον Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, απαιτώντας να δείξει περισσότερη ευγνωμοσύνη για τη στήριξη των ΗΠΑ. «Ο τρόπος που έγινε αυτό, μου φάνηκε κατώτερος της Αμερικής», σχολίασε ο Μπάιντεν.
Οι Ευρωπαίοι, οι συμμαχίες και το τίμημα της απομόνωσης
Ο Τραμπ και οι συνεργάτες του έχουν κατηγορήσει επανειλημμένα τις ευρωπαϊκές χώρες ότι δεν δαπανούν αρκετά για την άμυνά τους και επαφίενται στις ΗΠΑ. Ωστόσο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Kiel, η Ευρώπη συνολικά έχει προσφέρει μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια στην Ουκρανία από τις ΗΠΑ, αν και η Ουάσιγκτον παραμένει ο μεγαλύτερος μεμονωμένος δωρητής. Ο Μπάιντεν σχολίασε: «Δεν καταλαβαίνω πώς δεν αντιλαμβάνονται ότι υπάρχει δύναμη στις συμμαχίες. Υπάρχουν οφέλη. Συνολικά, μας εξοικονομούν πόρους». Τέλος, ο Μπάιντεν ρωτήθηκε για τις πρώτες 100 ημέρες της νέας διακυβέρνησης Τραμπ, οι οποίες σημαδεύτηκαν από ομοβροντία εκτελεστικών πράξεων και βαθιές περικοπές στον κρατικό μηχανισμό. Αντιπαραβάλλοντας τη δική του παρακαταθήκη, τόνισε: «Όταν αποχώρησα, η οικονομία μας αναπτυσσόταν, το χρηματιστήριο βρισκόταν σε υψηλά επίπεδα, επεκτείναμε θετικά την παγκόσμια επιρροή μας και αυξάναμε το εμπόριο». Κληθείς να σχολιάσει τη νέα εποχή Τραμπ, απάντησε με νόημα: «Αφήνω την ιστορία να το κρίνει. Εγώ δεν βλέπω τίποτα το θριαμβευτικό».
“What the hell’s going on here? What president ever talks like that?”
President Biden tells @BBCNickRobinson in an exclusive interview with #R4Today that President Trump’s foreign policy is ‘not who we are’ as a country.
— BBC Radio 4 Today (@BBCr4today) May 7, 2025