Δεν είναι χαρακτήρας κινουμένων σχεδίων ούτε φιγούρα από δυστοπικό βιντεοπαιχνίδι. Ο Michael, όπως ονομάστηκε από τους ερευνητές, είναι η ψηφιακή προσωποποίηση του μελλοντικού μέσου Βρετανού, εάν δεν αλλάξει τίποτα στον σημερινό διατροφικό του τρόπο ζωής. Οραματισμένος από αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης, ο Michael παρουσιάστηκε στο πλαίσιο καμπάνιας ευαισθητοποίησης για τις δραματικές συνέπειες της κακής διατροφής και της υπερκατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφών. Η εικόνα του είναι σοκαριστική: κύφωση, δερματικές βλάβες, τεράστια κοιλιά, προβλήματα στο δέρμα και τα άκρα, αλλά και σωρεία παθήσεων όπως άσθμα, διαβήτης τύπου 2, αϋπνία, κατάθλιψη και καρδιαγγειακά νοσήματα. Ο Michael δεν είναι προφητεία, είναι προειδοποίηση. Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα (Ultra Processed Foods – UPFs), όπως τα μπισκότα, τα αναψυκτικά και τα έτοιμα γεύματα τύπου fast food, αποτελούν ήδη το 57% της διατροφής των ενηλίκων και το 66% των παιδιών στο Ηνωμένο Βασίλειο – ποσοστά που κατατάσσουν τη χώρα στην κορυφή της Ευρώπης.
Τα τρόφιμα αυτά, πλούσια σε ζάχαρη, κορεσμένα λιπαρά, αλάτι και τεχνητά πρόσθετα, συνδέονται με:
-
Καρκίνο
-
Καρδιαγγειακές παθήσεις
-
Μεταβολικές διαταραχές
-
Διατροφικές ελλείψεις
Ο καθηγητής Charles Swanton, ογκολόγος και επικεφαλής του Cancer Research UK, προειδοποίησε ότι ο συνδυασμός φτωχής διατροφής και χαμηλής κατανάλωσης φυτικών ινών έχει οδηγήσει σε διαταραγμένο εντερικό μικροβίωμα, βασικό παράγοντα για την εκρηκτική αύξηση καρκίνων του εντέρου σε νεαρές ηλικίες. Η Δρ Cathy Eng, εξειδικευμένη στον καρκίνο του εντέρου, σημείωσε ότι πολλοί νέοι ασθενείς παρουσιάζουν υποκείμενα νοσήματα που σχετίζονται με την κακή διατροφή, όπως η υπέρταση και ο διαβήτης. Παράλληλα, ο διατροφολόγος Matthew Lambert επισήμανε ότι η παχυσαρκία αποτελεί επιβεβαιωμένο παράγοντα πρόκλησης 13 διαφορετικών τύπων καρκίνου. Η γιατρός και δημοσιογράφος Dr Hilary Jones ξεκαθάρισε ότι τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα δεν είναι εξ ορισμού δηλητηριώδη, ωστόσο όταν καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της διατροφής, ο κίνδυνος χρόνιων παθήσεων εκτοξεύεται.
Τι συστήνουν οι ειδικοί:
-
Περιορισμός ή αποφυγή τροφών όπως κέικ, μπισκότα, πατατάκια, πίτσες, burgers και αναψυκτικά.
-
Καθημερινή κατανάλωση φρέσκων, μη επεξεργασμένων τροφών: φρούτα, λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης.
-
Μαγείρεμα στο σπίτι από το «σημείο μηδέν», για έλεγχο των συστατικών και καλύτερη ποιότητα διατροφής.
Η παχυσαρκία εξελίσσεται σε παγκόσμια απειλή δημόσιας υγείας:
-
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, 25% των ενηλίκων είναι παχύσαρκοι, ενώ σε κάποιες περιοχές το ποσοστό αγγίζει το 50%.
-
Περίπου 15% των παιδιών ηλικίας 2–15 ετών θεωρούνται παχύσαρκα.
-
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, 60% των ενηλίκων και το 1/3 των παιδιών είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.
-
Στην Ελλάδα, το 50,8% όσων πάσχουν από υπέρταση ή υπερχοληστερολαιμία παρουσιάζουν και παχυσαρκία.
Μέχρι το 2025, το ποσοστό παχυσαρκίας προβλέπεται να φτάσει το 16% στους άνδρες και το 21% στις γυναίκες παγκοσμίως.
Η εικόνα του Michael δεν είναι απλώς ένα γραφικό μοντέλο. Είναι μια κραυγή αγωνίας για τη διατροφική πραγματικότητα που χτίζουμε σήμερα, με επιπτώσεις σωματικές, ψυχικές και κοινωνικές. Η αλλαγή δεν είναι απλή. Είναι όμως εφικτή – και αρχίζει με μια συνειδητή επιλογή στο πιάτο.
