Ο δημοσιογράφος του Guardian, Oliver Burkeman, κατέκτησε το κοινό παγκοσμίως με το δικό του “αντίστροφο” εγχειρίδιο διαχείρισης χρόνου. Το βιβλίο του, 4.000 Weeks: Time Management for Mortals, έγινε best seller, πουλώντας πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα, και προτείνει κάτι ριζικά διαφορετικό: να απελευθερωθούμε από την τυραννία της παραγωγικότητας για να ξαναβρούμε την ουσία της ζωής. «Ένας πρώην μανιακός της παραγωγικότητας που μετατράπηκε σε ρεφορμιστή εκδίδει το 4.000 Weeks, ένα εγχειρίδιο πρακτικό όσο και φιλοσοφικό», έγραψε η Figaro. Ο Burkeman αποκαλύπτει πώς οι δημοφιλείς τεχνικές οργάνωσης χρόνου — αντί να απλοποιούν τη ζωή μας — τελικά την κάνουν πιο φορτωμένη και αγχώδη. Όσο γινόμαστε πιο αποτελεσματικοί, τόσο αυξάνονται οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις μας. «Το να σταματήσεις αυτή τη φρενίτιδα δεν είναι θέμα καλύτερης οργάνωσης», επισημαίνει. «Είναι θέμα απόφασης: να αποδεχτείς το πεπερασμένο σου.»
Τι σημαίνουν οι «4.000 εβδομάδες»
Ο τίτλος του βιβλίου είναι ένας συμβολισμός: 4.000 εβδομάδες είναι περίπου η διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου στον ανεπτυγμένο κόσμο. Όπως εξηγεί ο ίδιος, «μία εβδομάδα περνάει γρήγορα — και οι 4.000 δεν είναι τόσες πολλές όσο νομίζουμε. Ήθελα να δώσω ένα μέτρο που να προκαλεί συνειδητοποίηση, όχι πανικό. Το να δεχτούμε τα όριά μας είναι πράξη λύτρωσης, όχι ήττας.»
Η ψευδαίσθηση του απόλυτου ελέγχου
Σε συνέντευξή του στη Madame Figaro, ο Burkeman ανέλυσε γιατί θεωρεί προβληματικές τις κλασικές τεχνικές παραγωγικότητας: «Δεν είναι κακό να θέλεις να είσαι αποτελεσματικός. Το πρόβλημα είναι ότι το να προσπαθείς να ελέγξεις τον χρόνο είναι μια ψευδαίσθηση. Όσο περισσότερο προσπαθείς να τον στριμώξεις στο πρόγραμμά σου, τόσο πιο πολύ σου ξεφεύγει. Κατέληξα να γίνομαι ένας ”σπασίκλας παραγωγικότητας” — να τρέχω πίσω από τεχνικές, χρωματιστά σημειωματάρια, Post-it και ατελείωτες λίστες υποχρεώσεων. Αντί να νιώθω κύριος του χρόνου μου, γινόμουν όλο και πιο δυστυχισμένος.» Αντί για έλεγχο, προτείνει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής: «Έναν ήρεμο και εστιασμένο τρόπο που δεν απαιτεί να τα κάνεις όλα ούτε να τρέχεις ασταμάτητα.»
Η απελευθερωτική δύναμη της αποδοχής
Η συνειδητοποίηση του περιορισμένου χρόνου δεν είναι θλιβερή — είναι απελευθερωτική, υποστηρίζει ο Burkeman. «Αν ξέρεις ότι έχεις μόνο περίπου 4.000 εβδομάδες, αναρωτιέσαι: Τι έχει πραγματικά σημασία; Σε τι αξίζει να επενδύσεις τον χρόνο και την ενέργειά σου; Ποιον και τι θα απογοητεύσεις συνειδητά;» Αυτή η νέα αντίληψη προσφέρει, σύμφωνα με τον ίδιο, τη δυνατότητα να βγούμε από το FOMO (Fear of Missing Out) και να ζήσουμε σύμφωνα με ό,τι πραγματικά μας γεμίζει.
Να ξεκινάμε τη μέρα με ό,τι μετράει
Ο Burkeman προτείνει επίσης μια απλή αλλά ανατρεπτική συνήθεια: «Αντί να ξεκινάτε τη μέρα σας με το τι ”πρέπει” να κάνετε, ξεκινήστε με αυτό που πραγματικά έχει σημασία για εσάς — αυτό που απαιτεί χρόνο, αλλά σας δίνει νόημα και ικανοποίηση. Τα επείγοντα ας περιμένουν.»
Η σημασία των χόμπι χωρίς στόχο
Και μέσα σε όλα αυτά, υπενθυμίζει τη χαρά των «ασκόπων» δραστηριοτήτων: «Να αφιερώνετε χρόνο στα χόμπι σας, σε ό,τι σας δίνει χαρά — χωρίς να χρειάζεται να το μετατρέψετε σε στόχο ή επίτευγμα. Η απόλαυση χωρίς προσδοκίες είναι αναντικατάστατη για μια ζωή που αξίζει να τη ζεις.»