Ταξίδι: Η πιο ευτυχισμένη στιγμή του ταξιδιού είναι περισσότερο η προσμονή του παρά η στιγμή, που θα επιβιβαστεί κάποιος σε ένα δρομολόγιο.
Πολλά μπορεί να πει κανείς για τον αυθορμητισμό. Σου επιτρέπει να εκμεταλλευτείς ευκαιρίες, που εμφανίζονται μπροστά σου ξαφνικά ανοίγοντας την πόρτα στη δημιουργικότητα και την ευελιξία. Αυτή είναι η μια πλευρά του νομίσματος. Η πλευρά αυτή ελκύει λιγότερο όσους προτιμούν τον προγραμματισμό και την οργάνωση. Αν και αυτή η οπτική ακούγεται λιγότερο ελκυστική, έχει τη γοητεία της, τη γοητεία της προσμονής. Όταν έχεις σημειώσει κάποιες υποχρεώσεις, ειδικές περιστάσεις, γιορτές, διακοπές στην ατζέντα, αυτή η γλυκιά αγωνία της προσμονής σε κρατά σε εγρήγορση. Ακόμη και επιστημονικά έχει τεκμηριωθεί, ότι όσοι έχουν να προσμένουν κάτι, είναι ευτυχισμένοι άνθρωποι. Παράδειγμα η καταναλωτική εμπειρία: Έβριθε ικανοποίησης ο καταναλωτής πριν τις πιστωτικές κάρτες και τις διαδικτυακές αγορές, που πλέον του παρέχουν στη στιγμή, ότι επιθυμήσει.
Μελέτες πάνω στον τρόπο της κατανάλωσης έχουν δείξει, ότι οι άνθρωποι απολαμβάνουν περισσότερο την εμπειρία από τα ίδια τα αντικείμενα της αγοράς τους, καθώς είναι πιο ευτυχισμένοι όταν σχεδιάζουν μια αγορά, παρά την ίδια τη στιγμή της αγοράς. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τον προγραμματισμό των διακοπών. Η πιο ευτυχισμένη στιγμή του ταξιδιού είναι περισσότερο η προσμονή του παρά η στιγμή, που θα επιβιβαστεί κάποιος σε ένα δρομολόγιο, όπως ραφήνα άνδρος, προκειμένου να φτάσει στο Κυκλαδίτικο νησί. Έτσι αν και οι εξορμήσεις της τελευταίας στιγμής, μπορεί να κρύβουν προσφορές και ευκαιρίες, φαίνεται όμως ότι μας στερούν ένα μέρος της χαράς των διακοπών.
Η γλυκιά αγωνία των όμορφων στιγμών
Σύμφωνα με μια μελέτη ψυχολογίας του 2010 αναφορικά με τη σύνδεση προσμονής κι ευτυχίας, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Applied Research in Quality of Life, ο σχεδιασμός του ταξιδιού μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο πιο ευτυχισμένο από το ίδιο το ταξίδι. Δεν είναι τυχαίο αυτό που λέμε στην Ελλάδα, ότι το ταξίδι έχει μεγαλύτερη αξία από τον προορισμό. Για του λόγου το αληθές οι ερευνητές από την Ολλανδία ρώτησαν 1530 άτομα, εκ των οποίων οι 974 βρίσκονταν ήδη σε διακοπές και δήλωσαν, ότι ένιωθαν χαρούμενοι πριν τις διακοπές. Αυτό συνέβη, γιατί όπως υποστήριξαν οι ερευνητές, οι άνθρωποι τείνουν να ανυπομονούν για τις επερχόμενες όμορφες στιγμές. Ειδικά βέβαια για όσους ζουν στην Ελλάδα, αυτό δεν είναι κάτι καινοτόμο. Όλοι στο τέλος του καλοκαιριού αναπολούν εκείνη την όμορφη, σκιερή παραλία με τα καταγάλανα νερά και τις ατέλειωτες στιγμές χαλάρωσης, που θα βιώσουν το επόμενο καλοκαίρι, ακολουθώντας το δρομολόγιο ραφήνα πάρος. Άλλωστε η Πάρος φημίζεται για τέτοιες εκπληκτικές παραλίες.
Η ευτυχία «χτίζεται»
Τις θέσεις περί ευτυχίας που προκαλεί η αναμονή, έρχονται να επιβεβαιώσουν και οι ερευνητές ευτυχίας. Βεβαίως και υπάρχουν τέτοιοι ερευνητές. Μία εξ αυτών μάλιστα είναι η Elisabeth Dunn, καθηγήτρια ψυχολογίας στο British University of Columbia, η οποία ισχυρίζεται, ότι η απόλαυση δεν είναι μια παθητική διαδικασία.
Το να αναζητάτε πληροφορίες για τα αξιοθέατα ή την ιστορία του μέρους, που πρόκειται να επισκεφθείτε, να βυθίζεστε στο κείμενο ενός ποιήματος ή μιας νουβέλας, που αναφέρεται στον προορισμό σας, να παρακολουθείτε ταινίες ή βίντεο από τον επιλεγμένο τόπο των διακοπών σας, όλες αυτές οι διαδικασίες όχι μόνο σας γεμίζουν γνώσεις για τον προορισμό σας, αλλά σας αφήνουν να ονειρεύεστε επιτρέποντας στον νου να «πιαστεί» από κάποια σταθερά στοιχεία για το μέρος που θα επισκεφθείτε. Μπορεί να φαίνεται, ότι στερείται λογικής, αλλά «χτίζοντας» θετικές εμπειρίες κι ενθουσιασμό, βοηθά το μυαλό μας να παρακάμψει οποιεσδήποτε μικροδιαφορές, σε περίπτωση που η πραγματικότητα δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας. Σύμφωνα δε με τους κοινωνικούς αναλυτές παίρνουμε μια έξτρα δόση ευτυχίας, αν συνειδητά καθυστερήσουμε κάποια απόλαυσή μας. Οπότε, το να κάνουμε μήνες πιο πριν κράτηση του δρομολογίου ραφήνα μύκονος, αν σκοπεύουμε να επισκεφθούμε τις Κυκλάδες, μας επιτρέπει να χτίσουμε θετικές εμπειρίες και το ξεφάντωμα των διακοπών να ξεκινήσει πριν καν φτάσουμε στην κοσμοπολίτισσα Μύκονο.
Η προσμονή απαλύνει τυχόν απογοητεύσεις
Σε άλλη σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Experimental Psychology το 2007 βρέθηκε, ότι οι άνθρωποι είναι πιο χαρούμενοι κατά τη διάρκεια του σταδίου του σχεδιασμού των διακοπών, παρά κατά την επιστροφή τους. Κάτι φυσικά το οποίο δεν αποτελεί έκπληξη, μάλλον είναι αυτονόητο, ιδίως για τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων, που κινούνται στους έντονους ταχύτατους ρυθμούς της καθημερινότητας. Με άλλα λόγια και για να επανέλθουμε στα ευρήματα της έκθεσης, μπορεί να απολαμβάνουμε περισσότερο την αναμονή του ταξιδιού παρά την ανάμνησή του.
Όχι μόνο η ενεργή προσμονή των διακοπών δίνει επιπλέον δόσεις χαράς πριν το ταξίδι, αλλά απαλύνει την απογοήτευση από τις κατακρυμνισμένες προσδοκίες στις περιπτώσεις εκείνες, που τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως αναμέναμε. Ακόμη και στην περίπτωση που οι διακοπές ήταν απαίσιες, τίποτα δεν μπορεί να εξαλείψει τις στιγμές ευτυχίας, που βιώσαμε κατά τη διάρκεια της προσμονής και του σχεδιασμού τους.
Μοιραστείτε την προσμονή σας, κάνει καλό
Οι Ακαδημαϊκοί της ευτυχίας συνηγορούν στο ότι το να είναι κανείς κοινωνικός, βοηθά στο να είναι χαρούμενος. Σχεδιάζετε για παράδειγμα να επισκεφθείτε την Τήνο; Όταν κάνετε κράτηση για το δρομολόγιο ραφήνα τήνος, μοιραστείτε το με τους δικούς σας. Ανάμεσα στις πλέον αποτελεσματικές μεθόδους για να δώσετε στην προσμονή του ταξιδιού σας μια επιπρόσθετη νότα ευτυχίας, σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς, είναι να μιλάτε γι’ αυτό με τους φίλους σας ή να το αναρτάτε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι άνθρωποι συμπαθούν τους γύρω τους περισσότερο, όταν μιλούν για εμπειρία παρά όταν μιλούν για υλικά αγαθά. Αυτό αυτομάτως σύμφωνα και με την παραπάνω μελέτη σημαίνει, ότι θα έχετε πολλές εμπειρίες να μοιραστείτε, άρα και πολλούς ανθρώπους, που θα σας συμπαθήσουν.
Το ταξίδι πηγή ευτυχίας μέσω κοινωνικοποίησης
Ωστόσο για να τιμήσουμε και την ιστορία μας, το ότι στην κοινωνικότητα βρίσκεται η ευτυχία, είναι κάτι που μεταξύ πολλών άλλων, πηγάζει και από τη ρήση του Αριστοτέλη, ότι ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό. Για να επανέλθουμε λοιπόν στα σύγχρονα, κι ας επιτραπεί μια υπερβολή στο σημείο αυτό, σε περίπτωση που κάποιος προγραμματίζει να κάνει island hopping στις Κυκλάδες και να πηγαίνει από νησί σε νησί, ακολουθώντας πχ το δρομολόγιο mykonos tinos, αλλά και άλλα παρεμφερή, τότε με τόσες εμπειρίες που θα έχει να μοιραστεί για κάθε νησί, θα γίνει ιδιαίτερα κοινωνικός και άρα τρισευτυχισμένος.
Αναφορικά δε με την αξία της προσμονής, ας επικαλεστούμε και τους Γάλλους, γνωστούς και μη εξαιρεταίους bon viveurs ανά τον κόσμο, οι οποίοι έχουν μια έκφραση για την ευτυχία, που γεννά η προσμονή: «se rejouir». Που σημαίνει, το να αιχμαλωτίζω την εμπειρία της επικείμενης ευτυχίας στο παρόν προσδοκώντας το μέλλον.
