Η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη λήψη μιας κρίσιμης απόφασης στα μέσα Μαΐου, όταν τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να απορρίψουν τις απαιτήσεις της Μόσχας για πληρωμές καυσίμων σε ρούβλια – παρά το γεγονός ότι δεν έχουν εναλλακτική λύση για την προμήθεια φυσικού αερίου, προειδοποίησαν οι Βρυξέλλες. H Kadri Simson, η Ευρωπαία επίτροπος για την ενέργεια, δήλωσε τη Δευτέρα ότι οι απαιτήσεις του Κρεμλίνου πρέπει να απορριφθούν παρά τους κινδύνους μιας διακοπής του εφοδιασμού σε μια εποχή που το έλλειμμα δεν μπορεί να καλυφθεί. Την περασμένη εβδομάδα, η Gazprom ανέστειλε τη ροή φυσικού αερίου προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία και απείλησε με τον εφοδιασμό και άλλων χωρών, εάν ακολουθούσαν τη Βαρσοβία και τη Σόφια και δεν πλήρωναν το φυσικό αέριο σε ρούβλια.
⚡The European Commission will discuss the sixth package of sanctions against Russia on May 3, said European Commissioner for Energy Kadri Simson. pic.twitter.com/ze8XdhXKJE
— Captain Singh, FICArb, 73K (@captsingh) May 3, 2022
Μετά τη συνάντηση των υπουργών ενέργειας της ΕΕ, η Simson δήλωσε ότι όλοι οι υπουργοί ενέργειας είχαν αποδεχθεί ότι η πληρωμή σε ρούβλια μέσω του μηχανισμού που έχει ορίσει η Ρωσία θα παραβίαζε τις κυρώσεις που επέβαλε η ΕΕ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Πρόσθεσε ότι δεν είχε ακούσει για καμία ευρωπαϊκή εταιρεία ενέργειας που να ετοιμάζεται να συμμορφωθεί με τη Μόσχα, παρά τις αντίθετες υποδείξεις της Gazprom και εταιρειών όπως η ουγγρική MOL. Η Simson δήλωσε: «Πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας πρόκειται να πραγματοποιήσουν την επόμενη πληρωμή προς την Gazprom στα μέσα Μαΐου και προσπαθούν να κατανοήσουν καλύτερα τι πρέπει να κάνουν και πρέπει να τους κάνουμε σαφές ότι η πληρωμή σε ρούβλια μέσω του μηχανισμού μετατροπής που διαχειρίζονται οι ρωσικές δημόσιες αρχές και ενός δεύτερου ειδικού λογαριασμού στην τράπεζα της Gazprom αποτελεί παραβίαση των κυρώσεων και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή».
155 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου από τη Ρωσία το 2021
Το 2021, η ΕΕ εισήγαγε 155 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου από τη Ρωσία, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 45% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ και σχεδόν το 40% της συνολικής κατανάλωσης φυσικού αερίου. Τον τελευταίο χρόνο, η εξάρτηση αυτή έχει μειωθεί, αλλά η εξάρτηση από το ρωσικό αέριο παραμένει τόσο υψηλή που δεν υπάρχει εναλλακτική λύση που θα μπορούσε να αντισταθμίσει πλήρως την απώλειά του. Η επόμενη σημαντική ημερομηνία για τις πληρωμές φυσικού αερίου από τις ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας είναι η 20ή Μαΐου.
Συναγερμός – “Προμηθευτείτε τρόφιμα”
Η πιθανή αντιπαράθεση έρχεται καθώς η ΕΕ εξετάζει το ενδεχόμενο σταδιακής απαγόρευσης του ρωσικού πετρελαίου, μια κίνηση που ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, δήλωσε χθες ότι θα οδηγήσει σε μεγάλο οικονομικό πλήγμα και υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές. Ο Χάμπεκ δήλωσε ότι η Γερμανία δεν αντιτίθεται σε μια τέτοια απαγόρευση, αλλά προειδοποίησε ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για τις συνέπειες και ότι ορισμένες χώρες θα πληγούν περισσότερο από άλλες. Είπε χαρακτηριστικά: «Θα βλάψουμε τους εαυτούς μας, αυτό είναι ξεκάθαρο. Είναι αδιανόητο ότι οι κυρώσεις δεν θα έχουν συνέπειες για τη δική μας οικονομία και για τις τιμές στις χώρες μας.
Εμείς ως Ευρωπαίοι είμαστε έτοιμοι να αντέξουμε την οικονομική επιβάρυνση προκειμένου να βοηθήσουμε την Ουκρανία. Αλλά δεν υπάρχει περίπτωση αυτό να μην έχει κόστος για εμάς». Σύμφωνα με το σχέδιο του έκτου γύρου κυρώσεων που θα συζητηθεί από τους πρεσβευτές της ΕΕ την Τετάρτη, η απαγόρευση της εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου θα τεθεί σε ισχύ μέχρι το τέλος του έτους, αν και η Ουγγαρία δήλωσε ότι θα μπορούσε να ασκήσει βέτο, εάν δεν βρεθούν επιτυχώς εναλλακτικές λύσεις. Η Άννα Μόσκουα, υπουργός Περιβάλλοντος και Κλίματος της Πολωνίας, δήλωσε ότι η Βαρσοβία, η οποία έχει επενδύσει σημαντικά σε τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου, θα είναι έτοιμη να βοηθήσει οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ που χρειάζεται εναλλακτικές λύσεις για το ρωσικό αέριο.
Η ίδια δήλωσε: «Θα ζητήσουμε την επιβολή άμεσων κυρώσεων στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Αυτό είναι το επόμενο και επείγον και απόλυτο βήμα. Τώρα ήρθε η ώρα για το πετρέλαιο και το δεύτερο βήμα είναι για το φυσικό αέριο. Η καλύτερη επιλογή είναι να πάρουμε την απόφαση όλοι μαζί».
Λίστα έκτακτης ανάγκης
Δίνοντας συνέχεια στο «προσκλητήριο» εγρήγορσης των Γερμανών πολιτών η Γερμανίδα Υπουργός Εσωτερικών δε δίστασε να απαριθμήσει τις προμήθειες έκτακτης ανάγκης, στις οποίες θα πρέπει να προβούν τα γερμανικά νοικοκυριά, συνιστώντας ταυτόχρονα ψυχραιμία, αντί για πανικό. Παραπέμποντας, ωστόσο, στην ειδική λίστα της γερμανικής Πολιτικής Προστασίας, αυτή κατά την Υπουργό περιλαμβάνει «10 λίτρα σε νερό και υγρά, 3,5 κιλά σιτηρά, ψωμί, πατάτες, ρύζι, ζυμαρικά, 1,5 κιλό κρέας, ψάρι, αυγά». Η ίδια ανέβασε έτι περισσότερο τα επίπεδα εθνικού συναγερμού, αφού παρατήρησε πως «οι σύνθετες, διεθνικές απειλές από κυβερνοεπιθέσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μόνο από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση», αφού διέβλεψε προηγουμένως «υψηλό» τον κίνδυνο ρωσικών κυβερνοεπιθέσεων, λόγω του πολέμου.
Πώς εξήγησε το ναι για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο η Γερμανία
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ μετά τη συνεδρίαση του έκτακτου συμβουλίου των υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης μιλώντας στο γερμανικό ARD χαρακτήρισε πολύ πιθανή μια τέτοια κίνηση και δήλωσε ότι μετά το γερμανικό «ναι» για την απαγόρευση εισαγωγής πετρελαίου από τη Ρωσία, η ευρωπαϊκή συζήτηση κερδίζει δυναμική. Διευκρίνισε ωστόσο ότι σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία. Ο ίδιος, σημείωσε, θα υποβάλει σήμερα πρόταση δέσμης νέων κυρώσεων. «Σίγουρα θα περιέχει και λίγο πετρέλαιο», ανέφερε.
Σε ό,τι αφορά την άρνηση της Ουγγαρίας να στηρίξει ενδεχόμενο εμπάργκο πετρελαίου, ο κ. Χάμπεκ δήλωσε ότι αποτελεί «συνήθη πρακτική η εξεύρεση έξυπνων τρόπων προκειμένου να πείσουμε ακόμη και τα απείθαρχα μέλη» και εξέφρασε την πεποίθηση ότι αυτό θα συμβεί και αύριο. Αφησε μάλιστα να εννοηθεί ότι η συμβιβαστική πρόταση θα μπορούσε να προβλέπει μεταβατική περίοδο, έως τις αρχές του 2023 ή κάποιες εξαιρέσεις. Υπάρχει ευρεία συναίνεση εντός της ΕΕ να υπάρχουν δημόσιες διαφωνίες σχετικά με τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, τόνισε. Ο Ρόμπερτ Χάμπεκ παραδέχθηκε πάντως ότι ενδεχόμενο πετρελαϊκό εμπάργκο θα επηρεάσει και τη Γερμανία, με αύξηση των τιμών. «Αλλά είναι σημαντικό να επιβληθεί, επειδή θα απελευθερωθούμε λίγο από την ηθική ενοχή ότι με τις πληρωμές μας κρατάμε ζωντανό το καθεστώς Πούτιν», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομίας.
Ναυτικός «αποκλεισμός»
Παρότι σχεδόν προεξοφλείται πως η έλλειψη ουκρανικού σιταριού μπορεί να οδηγήσει σε παγκόσμια έλλειψη τροφίμων, στόχος, ωστόσο, των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων αποτελεί η επισιτιστική «ασφυξία» των Ουκρανών, ώστε να καμφθεί πιο γρήγορα η αντίστασή τους. Στην ίδια στρατηγική φαίνεται να έχει ενταχθεί και ο ναυτικός «αποκλεισμός» της Οδησσού, η οποία αποτελεί έναν από τους πλέον σημαντικούς εξαγωγείς σιτηρών διεθνώς, σύμφωνα με τον Εκτελεστικό Διευθυντή του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, David Beasley.
Έχοντας εγκατασταθεί στην Οδησσό, ο επικεφαλής του Προγράμματος των ΗΕ -μιλώντας στο CBS news- έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου αναφορικά με τις σοβαρές συνέπειες στις παγκόσμιες προμήθειες σε σιτηρά, όσο παρατείνεται η περίοδος, κατά την οποία το λιμάνι της πόλης θα παραμένει κλειστό. Με δεδομένο ότι η Ουκρανία είναι «το καλάθι του κόσμου», δηλαδή η 4η χώρα παγκοσμίως σε παραγωγή σιταριού και καλαμποκιού και η 1η σε ηλιέλαιο, ο ίδιος εκτίμησε ότι η τροφή που καλλιεργείται στη χώρα είναι ικανή να θρέψει 400 εκατομμύρια ανθρώπους, οι φτωχότεροι εκ των οποίων, όμως, θα βρεθούν το επόμενο διάστημα σχεδόν νομοτελειακά μπροστά στην αδυναμία να προμηθευθούν ακόμη και βασικά αγαθά λόγω του ράλι στις τιμές, ως αποτέλεσμα του πολέμου.
Το «χειμερινό σιτάρι»
Την ίδια στιγμή, στο εμπόλεμο έδαφος της Ουκρανίας βρίσκεται το «χειμερινό σιτάρι», η αδυναμία περισυλλογής του οποίου (οι αναλυτές εκτιμούν ότι μόνο το 30% θα συγκομισθεί), μειώνει τις μελλοντικές διαθέσιμες ποσότητες παγκοσμίως. Όσο για την νέα σοδειά, ακόμη και αν αυτή γλίτωνε από τους ρωσικούς πυραύλους, η ανάπτυξή της απαιτεί συνθετικά αζωτούχα λιπάσματα, τα οποία μέχρι πρότινος προμήθευε αποκλειστικά σχεδόν η Μόσχα στο Κίεβο, κάτι το οποίο, βέβαια, έχει πάψει να συμβαίνει, παρόλο που τα ρωσικά λιπάσματα δεν υπόκεινται στις διεθνείς κυρώσεις. Στην καθημερινότητα, επιπλέον, ακόμα και οι σάκοι αποθήκευσης σιταριού, οσπρίων και βρώμης, γεμίζουν εδώ και δυόμιση μήνες μόνο με άμμο, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε οχυρωματικά έργα, στερώντας και την πιο απλή δυνατότητα συγκομιδής.
Σήμα κινδύνου από Ζελένσκι
Τη δραματική κατάσταση, στην οποία έχει περιέλθει η αγροτική παραγωγή της Ουκρανίας, και η οποία θα συμπαρασύρει μοιραία και άλλο προς τα πάνω τις τιμές των τροφίμων διεθνώς, περιέγραψε χθες ο Πρόεδρος της χώρας, Βολοντιμίρ Ζελένσκι. «Ο κόσμος αντιμετωπίζει τώρα επισιτιστική κρίση, καθώς η Ρωσία αποκλείει ζωτικής σημασίας ουκρανικά σιτηρά» μέσω του αποκλεισμού των λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα, δήλωσε χθες ο Ουκρανός Πρόεδρος, με συνέπεια να προκληθεί επισιτιστική κρίση που θα επηρεάσει την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Υπολογίζεται, άλλωστε, ότι περίπου 4,5 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών βρίσκονται αυτή τη στιγμή αποκλεισμένοι στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και ενώ παράλληλα οι ρωσικές δυνάμεις πλιατσικολογούν τα ουκρανικά γεωργικά μηχανήματα.
Για παράδειγμα, 27 αγροτικά μηχανήματα (σπαρτικές και θεριζοαλωνιστικές μηχανές) κλάπηκαν από Ρώσους στρατιώτες από την Μελιτόπολη και μεταφέρθηκαν στην Τσετσενία, όπου διαπιστώθηκε ότι ήταν κλειδωμένα. «Το χειρότερο θα είναι η πείνα, η οποία πλησιάζει για πολλές χώρες. . . δεν ξέρουμε τι σοδειά θα έχουμε και αν θα μπορέσουμε να την εξάγουμε. Οι τιμές ήδη αυξάνονται», προειδοποιεί ο Πρόεδρος Ζελένσκι.
Τα πρώτα «θύματα»
Υπό αυτό το πρίσμα, στις πρώτες θέσεις της λίστας με τις χώρες που κινδυνεύουν άμεσα από την επισιτιστική κρίση βρίσκονται η Σομαλία, η Αίγυπτος και η Τυνησία, αφού εισάγουν το 80% των σιτηρών τους από το Κίεβο και ακολουθεί -δευτερογενώς- ο Λίβανος, που εισάγει το 60% των αναγκών του από τις δύο προηγούμενες χώρες. Επίσης, το 85% της κατανάλωσής τους σε σιτηρά εισάγουν και οι χώρες του Κόλπου, μόνο που έχουν προνοήσει από καιρό για ένα σχετικό ενδεχόμενο με πρώτες το Κατάρ, το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενώ πιο απροετοίμαστη εμφανίζεται η Σαουδική Αραβία.
Το όποιο επίπεδο προετοιμασίας απέναντι σε μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση, πάντως, αποτελεί εξίσωση με πολλές αστάθμητες μεταβλητές, καθώς Ρωσία και Ουκρανία κάλυπταν συνολικά το 30% της παγκόσμιας ζήτησης σε σιτάρι και κριθάρι, με «πελάτες» 36 χώρες (όπως Ινδονησία, Πακιστάν και Τουρκία) σε όλο τον πλανήτη. Ήδη, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες προειδοποίησε τον περασμένο Μάρτιο ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία απειλεί να οδηγήσει σε «μια παγκόσμια κρίση πείνας», την ώρα που οι αναλυτές στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού σημειώνουν ότι οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων είναι κιόλας «αυξημένες κατά 34% από ό,τι ήταν πριν από ένα χρόνο» κι ενώ ο πόλεμος εξακολουθεί να μαίνεται.
«Πακέτο-μαμούθ» από το Κογκρέσο
Η διάσταση της επισιτιστικής ασφάλειας κρύβεται και πίσω από το συμπληρωματικό αίτημα που έστειλε η διοίκηση Μπάιντεν στο αμερικανικό Κογκρέσο, ώστε να εγκρίνει επιπλέον 33 δισεκατομμύρια δολάρια για ανθρωπιστική και στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. «Χρειαζόμαστε πραγματικά αυτήν την οικονομική υποστήριξη από το Κογκρέσο για να μπορέσουμε να καλύψουμε επείγουσες ανάγκες σε τρόφιμα, ώστε να μην δούμε τις καταρρακτώδεις θανατηφόρες συνέπειες του πολέμου της Ρωσίας να επεκτείνονται στην Αφρική και πέρα από αυτήν», τόνισε η επικεφαλής της USAID, Samantha Power, διαπιστώνοντας παράλληλα και σοβαρή έλλειψη λιπασμάτων.
Ακόμη πιο σύνθετο καθιστούν το πρόβλημα των λιπασμάτων οι χώρες -δορυφόροι της Ρωσίας. Μπορεί η Μόσχα να αποτελεί κύριο εξαγωγέα συνθετικών αζωτούχων λιπασμάτων διεθνώς, εξίσου σημαντικά, ωστόσο, για τη συμβατική γεωργία είναι και τα λιπάσματα ποτάσας, τα οποία εξάγει κατά κόρον η Λευκορωσία, η οποία πράττει μετά την εισβολή στην Ουκρανία, κατά το δοκούν… Πούτιν.
ΕΕ: Επάρκεια μεν, ακρίβεια δε
Στην περίπτωση της ΕΕ, τα τρόφιμα δεν αναμένεται να λείψουν από τα ευρωπαϊκά ράφια, αλλά για σημαντική μερίδα καταναλωτών δεν αποκλείεται να φαίνονται απροσπέλαστα λόγω της ακρίβειας, όπως εκτιμούν κορυφαίοι ευρωπαίοι παράγοντες. Σε επίπεδο επάρκειας, με δεδομένο ότι η ΕΕ συνιστά διαχρονικό εξαγωγέα αγροδιατροφικών προϊόντων, οι ελλείψεις αναμένονται περιορισμένες, αλλά οι τιμές ιδιαίτερα αυξημένες.
Τον πρώτο «λογαριασμό» θα κληθούν να πληρώσουν οι ευρωπαίοι αγρότες και κτηνοτρόφοι, αφού η ΕΕ εισάγει το 30% των συνθετικών αζωτούχων λιπασμάτων της από τη Ρωσία και το 27% των λιπασμάτων ποτάσας της από τη Λευκορωσία. Ταυτόχρονα, όμως, εγείρονται ζητήματα προσβασιμότητας σε βασικά αγαθά για τα φτωχότερα, ευρωπαϊκά νοικοκυριά, γεγονός που άρχισε να ανησυχεί τα 27 κράτη -μέλη σοβαρά, από τα τέλη του περασμένου Μαρτίου.
Μηχανισμός Επισιτιστικής Ασφάλειας
Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε στις 23 Μαρτίου μια δέσμη «βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων δράσεων για την ενίσχυση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας και τη στήριξη των γεωργών και των καταναλωτών στην ΕΕ ενόψει της αύξησης των τιμών των τροφίμων και του κόστους των εισροών, όπως η ενέργεια και τα λιπάσματα», όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, πατώντας το «κουμπί» της ετοιμότητας σε ενδεχόμενη επισιτιστική κρίση.
Ανάμεσα στα μέτρα που ανακοίνωσαν οι Βρυξέλλες, ξεχωρίζει η ενεργοποίηση του νεοσυσταθέντα ευρωπαϊκού μηχανισμού ετοιμότητας και αντιμετώπισης κρίσεων επισιτιστικής ασφάλειας (EFSCM), ο οποίος συγκεντρώνει από τις ευρωπαϊκές και εθνικές διοικήσεις, αλλά και από ιδιωτικούς φορείς στοιχεία για ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού. Στον Μηχανισμό ήδη ανατέθηκε να προβεί σε «διεξοδική χαρτογράφηση των κινδύνων και των τρωτών σημείων της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων της ΕΕ, ακολουθούμενη από συστάσεις και κατάλληλα μέτρα μετριασμού», εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο.
«Παρόλο που η ίδια η ΕΕ δεν είναι αντιμέτωπη με κίνδυνο επισιτιστικής ασφάλειας, θα πρέπει να εξακολουθήσουμε να αντιμετωπίζουμε ζητήματα οικονομικής προσιτότητας των τροφίμων και να λαμβάνουμε μέτρα για να καταστήσουμε τη γεωργία και τις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων πιο ανθεκτικές και βιώσιμες σε μελλοντικές κρίσεις» ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, ανακοινώνοντας παράλληλα μέτρα στήριξης ύψους 500 εκατ. ευρώ για παραγωγούς που πλήττονται περισσότερο από τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία, μαζί με παρεκκλίσεις από τους κανόνες φύτευσης, που ίσχυαν μέχρι τότε.
Το «πράσινο φως»
Το «πράσινο φως» για επιπλέον μέτρα στον ίδιο τομέα άναψαν την επομένη (24 Μαρτίου 2022), οι 27 ηγέτες των χωρών – μελών της ΕΕ στη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής εκείνες τις ημέρες, εξουσιοδοτώντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «να δώσει προτεραιότητα στις εργασίες για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια και την οικονομική προσιτότητα των τροφίμων παγκοσμίως, ιδίως στηρίζοντας την επισιτιστική ασφάλεια και τη γεωργία στην Ουκρανία και στις πλέον ευάλωτες και εκτεθειμένες τρίτες χώρες».
Με δεδομένο ότι η Ουκρανία καταλάμβανε το 36% των εισαγόμενων δημητριακών στην ΕΕ, «η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αυξάνει την πίεση στα συστήματα τροφίμων και απειλεί εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο με πείνα. Τώρα βρισκόμαστε σε απαιτείται ένα σημείο καμπής και επείγουσα δράση» τόνισε σχετικά ο Επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων Janez Lenarcic, ενώ Ευρωβουλευτές ζητούν επισταμένα από την ΕΕ να αυξήσει την εγχώρια αγροτική παραγωγή μπροστά στο ενδεχόμενο ελλείψεων σε βασικά τρόφιμα, χρησιμοποιώντας και το αποθεματικό κρίσης της Ένωσης, ύψους 479 εκατ. ευρώ.
Ο «λιμός» Μακρόν
Νωρίτερα και από την αντίδραση των Βρυξελλών, ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν προέβλεψε ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα οδηγήσει σε επισιτιστική κρίση τους επόμενους 12-18 μήνες, στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Μιλώντας στις αρχές Μαρτίου στους ηγέτες της G7, ο Πρόεδρος Μακρόν κάλεσε τις ισχυρότερες οικονομίες του πλανήτη να αναλάβουν επενδυτικές πρωτοβουλίες, που σκοπό θα έχουν να μετριάσουν την αυξανόμενη επισιτιστική κρίση. «Μπαίνουμε σε μια άνευ προηγουμένου επισιτιστική κρίση», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Εμανουέλ Μακρόν και πρόσθεσε ότι είναι «επιτακτική ανάγκη η Ρωσία να μην δημιουργήσει λιμό».
Ο πόλεμος «κάνει τις χώρες να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να προμηθεύονται σιτάρι και γενικότερα δημητριακά», υποστήριξε στην ίδια κατεύθυνση ο Γάλλος Πρόεδρος, προτείνοντας «σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την απελευθέρωση των αποθεμάτων σε περίπτωση κρίσης για την αποφυγή τυχόν ελλείψεων και μέτριων αυξήσεων τιμών», όπως είπε. Το «Plan B» του Γάλλου Προέδρου προέβλεπε μείωση 50% της χρήσης φυτοφαρμάκων έως το 2030 και χημικών λιπασμάτων κατά 20% αντίστοιχα, μαζί με τη δέσμευση «να μην επιβληθούν περιορισμοί στις εξαγωγές αγροτικών πρώτων υλών».
Στη Βόρεια Ιταλία, πάντως, οι υπεραγορές τροφίμων καταγράφουν ελλείψεις σε ζυμαρικά εξαιτίας της ανασφάλειας των πολιτών μπροστά στο ενδεχόμενο μιας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, ενώ μεγάλες ποσότητες τροφίμων αποθηκεύουν τους τελευταίους δύο μήνες μαζικά οι καταναλωτές σε Γαλλία και Ισπανία.