Καταπατημένα δημόσια ακίνητα: Τέλος σε ένα χρόνιο πρόβλημα

Τέλος στο «χάος» και στις πολυετείς δικαστικές διαμάχες μεταξύ δημοσίου και πολιτών επιχειρεί να βάλει το υπουργείο Οικονομικών με το νομοσχέδιο για τα ανταλλάξιμα και καταπατημένα δημόσια ακίνητα.

Τα «αποκαλυπτήρια» του νομοσχεδίου αναμένονται στις 29 Απριλίου 2022 στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Αμέσως μετά το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση ενώ στις αρχές του καλοκαιριού θα πάρει το δρόμο προς τη Βουλή.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το νομοσχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών:

• Θα δίνει, υπό όρους και αυστηρές προϋποθέσεις, τη δυνατότητα σε όσους έχουν κατέχουν δημόσια ακίνητα να τα εξαγοράσουν για να αποκτήσουν νόμιμους τίτλους κυριότητας.
• Το ελληνικό δημόσιο θα αποδώσει τίτλους ιδιοκτησίας στους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας.
• Θα συγκροτηθεί ειδική επιτροπή στην οποία ο κάθε δικαιούχος θα καταθέτει τα δικαιολογητικά που διαθέτει έτσι ώστε να εξεταστεί η νομιμότητα των ακινήτων. Κατά την εξέταση από την επιτροπή θα συνεκτιμηθεί και η δικαστική προσφυγή όποιων έχουν καταθέσει.
• Οι κάτοχοι των δημοσίων εκτάσεων θα έχουν το δικαίωμα να εξαγοράσουν από το κράτος τις εδαφικές εκτάσεις που καταπάτησαν έναντι τιμήματος το οποίο θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και με ποσοστό έκπτωσης το οποίο θα κλιμακώνεται ανάλογα με τη χρονική διάρκεια της καταπάτησης και το είδος του ακινήτου.
• Το «κλειδί» της ρύθμισης θα είναι η χρονική διάρκεια της κατοχής του καταπατημένου ακινήτου με ορόσημο το 1970 ή το 1980. Για να εγείρει κάποιος αξιώσεις εξαγοράς καταπατημένου ακινήτου θα πρέπει να αποδείξει ότι έχει στην κατοχή του το δημόσιο ακίνητο  πάνω από 50 χρόνια αν ληφθεί υπόψη ως  έτος βάσης το 1970 ή πάνω από 40 χρόνια αν η αφετηρία είναι το 1980. Για όσους έχουν καταπατήσει δημόσια ακίνητα μετά το 1970 ή το 1980 το σχέδιο νόμου δεν θα δίνει τη δυνατότητα εξαγοράς,  θα προβλέπει την απομάκρυνσή από τα παρανόμως καταπατημένα ακίνητα ενδεχομένως και με πρόστιμο.
• Στη διαμόρφωση του ύψους του τιμήματος θα λαμβάνονται και κοινωνικά κριτήρια. Δηλαδή, το τίμημα εξετάζεται να είναι χαμηλό  για τους πολίτες με αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία, για ευπαθείς ομάδες όπως πολύτεκνοι και ανάπηροι και για περιπτώσεις που επί του καταπατημένου ακινήτου έχει ανεγερθεί πρώτη κατοικία. Ειδικά για την εξαγορά αγροτικών εκτάσεων θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι ο κάτοχος είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης.
• Η εξόφληση του τιμήματος εξαγοράς των δημοσίων ακινήτων θα μπορεί να γίνει σε δόσεις.