Είναι πλέον άμεση ανάγκη να αντιμετωπίσουμε τον ίδιο κοινό εχθρό
Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Ελευθερία είναι η δυνατότητα να επιλέγουμε τις αλυσίδες μας.
Ζαν-Ζακ Ρουσσώ
Όταν πριν από ογδόντα χρόνια τα ‘Παιδιά της Ελλάδος’ συνωστίζονταν στον σταθμό Λαρίσης με τον ενθουσιασμό ζωγραφισμένο στα πρόσωπά τους για να αναχαιτίσουν την επέλαση των εισβολέων από τον βορρά, εκείνη την στιγμή θα ήταν αδιανόητο κάποιοι από αυτούς να μην ανεβαίνουν στο τραίνο αλλά να διαδηλώνουν με αντιπολεμικά συνθήματα στην αποβάθρα, την άρνησή τους να συστρατευτούν εναντίον του εχθρού που απειλούσε με αφανισμό και τους… ίδιους.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και σήμερα με την επέλαση της επιδημίας: Επιστήμονες, κράτος, η μεγάλη μάζα των πολιτών, τελευταία μάλιστα και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, κάλεσε σε συστράτευση και την Εκκλησία να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί τον ίδιο ‘εχθρό’ και να αφήσουμε για αργότερα την συζήτηση για το… ποιοι τελικά είναι οι ‘ψεκασμένοι’, ποιοι οι οπαδοί της συνωμοσιολογίας και ποιοι οι άκρως αγανακτισμένοι, που βάζοντας στην άκρη τις αρχές τους, ακολουθούν τα βήματα της πλειοψηφίας. Πέρσι τέτοια εποχή, η ελπίδα ήταν ξεκάθαρη: Όταν βρεθεί εμβόλιο, η πανδημία θα τελειώσει.
Διστακτικότητα, φόβος
Τώρα που υπάρχουν εμβόλια, καταγράφεται διστακτικότητα, φόβος, αλλά και μια πολύ επικίνδυνη πόλωση με ισοπεδωτικές διαπιστώσεις και χαιρέκακες προβλέψεις για φρικτό τέλος των διστακτικών, στο πάτωμα κάποιου νοσοκομείου, μιας και οι ΜΕΘ θα έχουν καταληφθεί… Δηλητηριώδη “επιχειρήματα”, απειλές πιο τρομακτικές και από τις χειρότερες παρενέργειες των εμβολίων. Αυτή τη φορά όμως, το διχαστικό κλίμα δεν περιορίζεται στον μικρόκοσμο των social media! Ανοίγοντας την τηλεόραση, κάνοντας μια βόλτα στους διαδρόμους της εργασίας, στο mini market, θα διαπιστώσει κανείς εύκολα πως ο ψυχολογικός πόλεμος που δέχονται οι δικαίως φοβισμένοι, λίγο αφορά στην αξία του εμβολιαστικού προγράμματος.
Είναι πλέον άμεση ανάγκη να αντιμετωπίσουμε τον ίδιο κοινό εχθρό που αναδιπλώθηκε και που εμείς τώρα από θέση άμυνας περάσαμε στην επίθεση, με το σημαντικό όπλο που αποκτήσαμε στο μεσοδιάστημα: το εμβόλιο… Σε αντίθεση με τότε, κάποιοι τώρα αρνούνται να συμπολεμήσουν, να βγουν μπροστά… Περιμένουν κάποιοι άλλοι να γίνουν, κατά την άποψή τους ‘πειραματόζωα’, να χτίσουν ‘οι άλλοι’ το τείχος ανοσίας μέσα στο οποίο θα προστατευτούν και οι ίδιοι. Το επιχείρημα, ιδιαίτερα των νεότερων, να περιμένουν να δουν πώς αντιδρούν οι ηλικιωμένοι και μετά να αποφασίσουν, είναι κατανοητό. Αλλά από κοινωνικής απόψεως, συμβαδίζει με την ηθική;
Υποχρέωση;
Μπροστά σε αυτό το πολύ σοβαρό πρόβλημα στην προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η πανδημία, πολλοί λένε πως θα ήταν προτιμότερο, ο εμβολιασμός, τουλάχιστον στην συγκεκριμένη συγκυρία, να καταστεί υποχρεωτικός για όλους. Χωρίς τον διχασμό ανάμεσα σε δυο ‘αντιμαχόμενες’ κοινωνικές ομάδες όπου η μία, αυτό το κοινό που πολλοί επιλέγουν να αποκαλούν “αρνητές” να απειλεί με αφανισμό τους υπόλοιπους και φυσικά και τους ίδιους. Προφανώς υπάρχουν νομικά κωλύματα.
Όμως αυτό που αδυνατεί να επιβάλλει η κυβέρνηση μπορούν να επιβάλλουν οι ίδιοι οι πολίτες στον εαυτό τους: να εμβολιαστούν χωρίς να αναζητούν ερείσματα. Η επιχειρηματολογία γι’ αυτή την υποχρέωση έχει πλέον εξαντληθεί κι αυτό που κάνουμε όλοι τώρα, κράτος, αρμόδιοι, αναρμόδιοι και ΜΜΕ, είναι να ανακυκλώνουμε τα ίδια και τα ίδια και το ακόμη χειρότερο, να δημιουργείται αφόρητη σύγχυση σε μια μεγάλη κατηγορία αναποφάσιστων κι αμφιταλαντευόμενων που είναι έτοιμοι να πάρουν την απόφαση για το εμβόλιο…μαδώντας την μαργαρίτα! Μπορούν δηλαδή να κάνουν το εμβόλιο με την ίδια ευκολία που δεν θα το έκαναν!
Είναι το ένστικτο;
Από την άλλη, υπάρχουν και αυτοί που κάθετα αρνούνται τον εμβολιασμό ή και ολόκληρη την επιστήμη. Συνήθως δεν διαθέτουν αξιόπιστα επιχειρήματα, που να δικαιολογούν την επιμονή με την οποία υποστηρίζουν την θέση τους. Είναι το ένστικτο; Δεκτό.
Ο εμβολιασμός στην παρούσα φάση δεν είναι προσωπική μας υπόθεση και δεν πρέπει να ορίζεται ως προσωπικό μας δεδομένο, όταν πρέπει να προστατευτεί η δημόσια υγεία από μεταδοτικά νοσήματα. Είναι και κοινωνική μας υποχρέωση απέναντι στους συνανθρώπους μας, συγγενείς, φίλους, συνεργάτες μας. Ζούμε σε μια κοινωνία όπου οι σχέσεις μας είναι αλληλεξαρτώμενες. Δεν έχουμε το δικαίωμα να δημιουργούμε σε όλους αυτούς αμφιβολίες αν πρέπει να νιώθουν ασφαλείς μαζί μας όσον αφορά στην υγεία τους. Δεν έχουμε το δικαίωμα να εκθέτουμε σε κίνδυνο ούτε καν τον εαυτό μας, γιατί αυτό θα επιβαρύνει το Σύστημα Υγείας και θα προκαλέσει δράματα σε αγαπημένα μας πρόσωπα.
Κι αν αυτά δεν μας πείθουν, μήπως να το δούμε λίγο… υπαρξιακά;
Κανείς δεν μπορεί να μας εγγυηθεί τίποτα, κανείς δεν μπορεί να μας κάνει να αποβάλλουμε τις επιφυλάξεις μας, τις αναστολές μας, τις φοβίες μας. Ούτε καν αυτή η κάθετη άρνηση! Ας το σκεφτούμε ξανά, θα έχουμε τουλάχιστον ήσυχη τη συνείδησή μας, πως κάναμε “αυτό που έπρεπε”. Ας μη μαδάμε μαργαρίτες να μας απαντήσουν. Κλείστε το Facebook, κλείστε τα πάντα, μην αποκαλύπτετε τις φοβίες σας και τις σκέψεις σας και πηγαίνετε μια μεγάλη βόλτα. Επιλέξτε, πώς θέλετε να βλέπετε το “ποτήρι”; Υπάρχουν οι συνάνθρωποί μας που “έφυγαν”, υπάρχουν όμως και εκείνοι, οι περισσότεροι, που είναι δίπλα μας και συνεχίζουν να ονειρεύονται το μέλλον… Αν όχι για εμάς, ας το κάνουμε για τα παιδιά μας, διώχνοντας μακριά αυτή την παράνοια που έχει κλέψει την αθωότητά τους.
Για το τέλος, άφησα τα λόγια του αγαπημένου Βασίλη Τοκάκη, που έσβησε από καρκίνο μόλις στα 44 του χρόνια. «O θάνατος είναι για μένα μια πραγματικότητα. Τον σκέφτομαι ζώντας πολύ κοντά του και δεν είναι κάτι που με απασχολεί. Ζω με τον θάνατο, όπως θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε όλοι οι άνθρωποι». Ίσως αυτή η μαγική σύνδεση της ζωής και του θανάτου, είναι το πιο συγκλονιστικό επιχείρημα… Τι λέτε, πάμε;
Για την Έντυπη Έκδοση (ΕΔΩ)
