Καθώς η συμμαχία προσπαθεί να βρει τρόπους να παραμείνει επίκαιρη και με καλύτερη ανταπόκριση στις προκλήσεις της ασφάλειας, η σχέση της με την Ιερουσαλήμ γίνεται στενότερη από ποτέ. Δέκα χρόνια αφότου μια ομάδα εμπειρογνωμόνων υπό την προεδρία της πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Madeleine K. Albright έθεσε τα θεμέλια για αυτό που λέγεται NATO’s Active Engagement, Modern Defense, μια άλλη ομάδα μελέτης έχει προσφέρει την ανάλυση και τις συστάσεις της στον Γενικό Γραμματέα Jens Stoltenberg για το όραμά του για το 2030. Ο Thomas de Maizière και ο Wess Mitchell ηγήθηκαν της πρωτοβουλίας, η οποία κατέληξε στη δημοσίευση ειδικής έκθεσης στις 25 Νοεμβρίου.
Από την Γεωργία Πολυτάνου
Σύμβουλος ενεργειακής ασφάλειας, Μaster in Energy: Strategy, Law and Economy
Όπως δήλωσε ο Stoltenberg λίγες μέρες αργότερα, οι προτεραιότητες του ΝΑΤΟ είναι να παραμείνει μια ισχυρή στρατιωτική συμμαχία, να ενισχυθεί το πολιτικό κεφάλαιο και να υιοθετήσει μια πιο σφαιρική προσέγγιση. Οι Υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ συζήτησαν το πρότζεκτ του ΝΑΤΟ 2030 την 1η Δεκεμβρίου και 2 Δεκεμβρίου, και αναμένεται ότι η νέα στρατηγική ιδέα θα υιοθετηθεί στη σύνοδο κορυφής του 2021.
Η έκθεση NATO 2030: United for a New Era, περιλαμβάνει αρκετές προτάσεις για διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένων της Ρωσίας, της Κίνας, το διάστημα, τις πανδημίες, την πράσινη άμυνα, την ενεργειακή ασφάλεια, την τρομοκρατία και πολλά άλλα. Ορισμένες σελίδες είναι αφιερωμένες στο λεγόμενο “Νότο”. Η φράση “Southern Flank” έχει ιστορική σημασία. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, το ΝΑΤΟ διαμόρφωσε μια στρατηγική με την Ελλάδα, την Ιταλία και την Τουρκία για την ένταξή τους στο δυτικό αμυντικό σύστημα και τον περιορισμό στην εξάπλωση της Σοβιετικής Ένωσης. Στην εποχή μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, η φράση εξακολουθεί να χρησιμοποιείται, αλλά συχνά αντικαθίσταται από το «Νότο», το οποίο περιλαμβάνει τη λεκάνη της Μεσογείου, μαζί με την Πορτογαλία και τη Μαυριτανία. Οι εξελίξεις στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή ενδιαφέρουν τη συμμαχία, λόγω της εγγύτητάς τους με τη νότια περιοχή.
Μεσογειακός Διάλογος
Η στρατηγική του ΝΑΤΟ έναντι του Νότου διευκολύνθηκε από μέσα όπως ο Μεσογειακός Διάλογος, ο οποίος ξεκίνησε το 1994. Η Αλγερία, η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Ιορδανία, η Μαυριτανία, το Μαρόκο και η Τυνησία συμμετέχουν σε συζητήσεις με τη συμμαχία για την ενίσχυση της ασφάλειας στη Μεσόγειο. Το 2017, το ΝΑΤΟ ενέτεινε την προσπάθειά του δημιουργώντας το “Hub for the South” στη Νάπολη και τον επόμενο χρόνο ανακοίνωσε ένα πακέτο για τη σταθερότητα του έργου.
Ωστόσο, ενώ το ΝΑΤΟ κατάφερε να εδραιώσει την παρουσία του στα Βαλκάνια με την ένταξη χωρών όπως η Αλβανία, το Μαυροβούνιο και η Βόρεια Μακεδονία, δεν έχει σημειώσει παρόμοιες επιτυχίες σε άλλα μέρη του Νότου. Η αποτελεσματικότητα της επέμβασης του ΝΑΤΟ το 2011 στη Λιβύη, για παράδειγμα, είναι συζητήσιμη και εκπροσωπείται στη Συρία μόνο μέσω της τουρκικής στρατιωτικής συμμετοχής εκεί. Οι συνομιλίες μεταξύ των κρατών μελών, ιδίως της Ελλάδας και της Γαλλίας, αφενός, και της Τουρκίας, αφετέρου, προκάλεσαν σοβαρά προβλήματα συνοχής.
Μια ολιστική κατανόηση της ασφάλειας τόσο της Ανατολής όσο και του Νότου
Η έκθεση NATO 2030: United for a New Era προβλέπει μια ολιστική κατανόηση της ασφάλειας τόσο της Ανατολής όσο και του Νότου για την αντιμετώπιση της «αυξανόμενης παρουσίας της Ρωσίας και, σε μικρότερο βαθμό, της Κίνας» παράλληλα με τις παραδοσιακές απειλές και τους νέους κινδύνους. Με αυτόν τον τρόπο, συμβουλεύει την προσεκτική διαχείριση των διαφορών μεταξύ συμμάχων και έναν καλύτερο ορισμό της σχέσης μεταξύ πολλαπλών πλαισίων και δραστηριοτήτων. Θεωρεί ζωτικής σημασίας τη συνεργασία με τους εταίρους του ΝΑΤΟ. Από αυτή την άποψη, ο ρόλος του Ισραήλ είναι πολύ σημαντικός.
Η συνεργασία κυμαίνεται από την άμυνα στον κυβερνοχώρο, τις προσπάθειες για την καταπολέμηση του πολλαπλασιασμού των πυραύλων, και όπλων μαζικής καταστροφής και πληροφοριών που σχετίζονται με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Πριν από λίγες εβδομάδες, ο Διοικητής του Ναυτικού Διοικητικού Συμβουλίου του ΝΑΤΟ, ο Ναύαρχος Keith Blount είπε, “Το Ισραήλ υπήρξε σημαντικός εταίρος στο ΝΑΤΟ για περισσότερα από 20 χρόνια, καθώς και ενεργό μέλος του (Μεσογειακού Διαλόγου).
‘Σπέτσες’ και ‘Smeli’
Έκανε την παρατήρηση μετά την ολοκλήρωση μιας εκπαιδευτικής άσκησης στην Ανατολική Μεσόγειο μεταξύ του Ισραήλ και μιας ομάδας εργασίας υπό την ηγεσία της Ελλάδας για την τρέχουσα επιχείρηση του ΝΑΤΟ,με την ονομασία Sea Guardian. Η ελληνική φρεγάτα ‘Σπέτσες’ και το Βουλγαρικό ‘Smeli’ συνδέθηκαν με τις ισραηλινές θαλάσσιες μονάδες Lahav και Romah για να αντιμετωπίσουν προκλητικά σενάρια εκκένωσης ,αναζήτησης και διάσωσης. Ως μέρος των σεναρίων, αεροπορικές μονάδες μετέφεραν προσωπικό προσομοιώνοντας τραυματισμό σε ένα τοπικό ισραηλινό νοσοκομείο.
Πάνω απ ‘όλα, η νέα πολιτική δυναμική στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να αξιολογηθεί προσεκτικά από το ΝΑΤΟ εάν πρόκειται να προωθήσει έναν σταθερό Νότο τα επόμενα χρόνια. Η εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και Μπαχρέιν δημιουργεί νέες δυνατότητες για τη συνεργασία της συμμαχίας με το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου.
Αυτό ισχύει επίσης για τον συντονισμό του ΝΑΤΟ με την Αφρικανική Ένωση μετά την αναγνώριση του Ισραήλ από το Σουδάν και το Μαρόκο. Οι Abraham Accords έχουν τη δυνατότητα να ξεκινήσουν μια νέα περίοδο που υπερβαίνει τα οφέλη για τους ίδιους τους υπογράφοντες στη μελλοντική αλληλεπίδραση μεταξύ του ΝΑΤΟ και των περιφερειακών οργανισμών.
Μετάφραση άρθρου του Γιώργου Τζογόπουλου, από https://www.israelhayom.com/opinions/nato-2030-and-israel
