Ολοκληρώθηκαν πριν από λίγο οι διερευνητικές επαφές Ελλάδας – Τουρκίας, μετά από πέντε χρόνια σιωπής. Ο 61ος κύκλος διερευνητικών επαφών διεξήχθη στην Κωνσταντινούπολη. Οι άτυπες συνομιλίες των δύο πλευρών, μεταξύ της τριμερούς Ελληνικής αποστολής, με επικεφαλής τον πρέσβη Παύλο Αποστολίδη με την τριμερή της Τουρκίας, με επικεφαλής τον Σεντάτ Ονάλ, διήρκεσαν περί τις 3 ώρες. Σύμφωνα με τον ΣΚΑΪ, αναμένεται ανακοίνωση από το τουρκικό ΥΠΕΞ για το αποτέλεσμα και για το εάν θα υπάρξουν κι άλλες επαφές μεταξύ των δυο πλευρών.
Η Άγκυρα έθεσε μια σειρά θεμάτων στην ελληνική αποστολή, εκτός της ελληνικής “ατζέντας”. Θέματα δηλαδή που η Αθήνα δεν δέχεται να μπουν σε διαπραγμάτευση, όπως οι γκρίζες ζώνες και η αποστρατικοποίηση των νησιών. Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, η τουρκική αντιπροσωπία αναφέρθηκε στην αποστρατιωτικοποίηση των νησιών και σε γκρίζες ζώνες. Παράλληλα έθεσε θέμα εναέριου χώρου και ζήτησε τη δημιουργία μηχανισμού για το προσφυγικό. Ήταν ο 61ος γύρος των λεγόμενων διερευνητικών επαφών που συμφωνήθηκε να επανεκκινήσουν προκειμένου να επιχειρηθεί η συζήτηση μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας για τα φλέγοντα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου με αιχμή την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.
Ενημέρωση Μητσοτάκη – Δένδια
Η Ελλάδα εκπροσωπήθηκε στις συζητήσεις από τους πρέσβεις Παύλο Αποστολίδη και Αλέξανδρο Κουγιού και την κυρία Ιφιγένεια Καναρά και η Τουρκία από τον μόνιμο υφυπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ, τον Μπαρίς Καλκαβάν και τον διευθυντή αεροναυτικών θεμάτων του τουρκικού ΥΠΕΞ Τσαγατάι Ερτσίγες. Στις συζητήσεις παρέστη και ο Ιμπραχίμ Καλίν, εκπρόσωπος του Ταγίπ Ερντογάν, χωρίς να έχει διασαφηνιστεί αν συμμετείχε σε όλη τη διάρκεια της συνάντησης. Περίπου στις 16:00 το μεσημέρι της Δευτέρας, η ελληνική διπλωματική αντιπροσωπεία αναμένεται να επιβιβαστεί στο αεροσκάφος της επιστροφής στην Αθήνα.
Ακολούθως, σήμερα ή αύριο, οι πρέσβεις Αποστολίδης και Κουγιού αναμένεται να ενημερώσουν τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια για τις τουρκικές θέσεις όπως παρουσιάστηκαν στις τρίωρες συζητήσεις της Κωνσταντινούπολης.
Διερευνητικές επαφές: Ικανοποίηση Βερολίνου
Την ικανοποίησή της για την επανεκκίνηση των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας εξέφρασε η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, τονίζοντας ταυτόχρονα ότι «είναι καλό να μην σχολιάσουμε από έξω μια διαδικασία που τώρα ξεκινάει». Εξέφρασε πάντως την ελπίδα να καταστεί εφικτή η εξεύρεση καλής λύσης στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. «Χαιρόμαστε που οι απευθείας συνομιλίες, οι οποίες είχαν διακοπεί το 2016, σήμερα ξεκινούν και πάλι και ναι, στο πλαίσιο της προεδρίας μας στο Συμβούλιο της ΕΕ στηρίξαμε πολύ και εργαστήκαμε προκειμένου να υπάρξουν τέτοιες απευθείας συνομιλίες», δήλωσε η Μαρία ‘Αντεμπαρ και υπενθύμισε ότι την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας βρέθηκε και πάλι στην Άγκυρα ειδικά για αυτόν τον σκοπό.
«Ποια θέματα, ποιες λύσεις, ποια βήματα θα συμφωνηθούν τώρα εκεί, είναι υπόθεση των (δύο) πλευρών. Και πιστεύω ότι είναι καλό να μην σχολιάσουμε τώρα απέξω για μια διαδικασία που ξεκινάει, αλλά το αντικείμενο συζήτησης και όλα τα περαιτέρω να τα συνεννοηθούν οι πλευρές μεταξύ τους. Και ελπίζουμε ότι θα καταστεί εφικτό να δημιουργηθεί και πάλι αμοιβαία εμπιστοσύνη και εμπιστοσύνη του ενός για τον άλλον, με αξιοπιστία ώστε να βρεθεί από κοινού μια καλή λύση στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου», κατέληξε η κυρία Άντεμπαρ
Σχόλιο Ταραντίλη
Στην έναρξη των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της καθιερωμένης ενημέρωσης πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Ταραντίλης. «Στόχος είναι να πιάσουμε το νήμα απ’ το σημείο που διακόπηκαν οι επαφές το 2016. Να εξετάσουμε αν υπάρχει σημείο σύγκλισης για να οδηγηθούμε ενδεχομένως σε διαπραγματεύσεις για το ένα και μοναδικό θέμα που μας απασχολεί: αυτό της οριοθέτησης της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, στη βάση του διεθνούς δικαίου», επεσήμανε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Ο δημοσιογράφος Andrew Hopkins παρακολούθησε τις συνομιλίες και ανήρτησε την παρακάτω φωτογραφία:
First round of exploratory talks between #Turkey and #Greece since 2016 have been completed today. #EastMed.
– Delegations pictured below
– Statement from Turkish side expected soon. pic.twitter.com/OXwNQi3r4S— Andrew Hopkins (@achopkins1) January 25, 2021
Στις Βρυξέλλες ο Δένδιας
Την ίδια ώρα ο υπουργός Εξωτερικών βρίσκεται στις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. Θα συναντηθεί διαδοχικά με τον επίτροπο αρμόδιο για θέματα Γειτονίας και Διεύρυνσης Όλιβερ Βάρελι, τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις, τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά και τον υψηλό εκπρόσωπο/αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέπ Μπορέλ. Αύριο θα συναντηθεί διαδοχικά με τη Βελγίδα υπουργό Εξωτερικών Σοφί Βιλμές και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
Συρίγος: Η Τουρκία δεν είναι πρόθυμη να πάει στη Χάγη
Το κλίμα που διαμορφώνεται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών και τις πραγματικές προθέσεις της Άγκυρας σχολίασαν μιλώντας στον ΣΚΑΪ ο υφυπουργός Παιδείας αρμόδιος για θέματα Ανώτατης Εκπαίδευσης και Διεθνολόγος, Άγγελος Συρίγος και ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος μιλώντας στον ΣΚΑΪ και την εκπομπή ΣΗΜΕΡΑ.
«Οι διερευνητικές συνομιλίες ως εκ της φύσεως τους δεν προσφέρουν τη δυνατότητα να έχεις άμεσα αποτελέσματα. Εκείνο το οποίο θα διαπιστώσουμε σήμερα είναι κατά πόσο η τουρκική πλευρά μπαίνει με διάθεση να συζητήσει ή θα επιμείνει σε θέματα που εμείς δε συζητάμε, όπως η αποστρατικοποίηση των νησιών και οι λεγόμενες γκρίζες ζώνες κυριαρχίας σε νησιά του Αιγαίου, και κατά πόσο επιμένει ότι αυτά πρέπει να προταθούν οποιασδήποτε άλλης συζητήσεως», επισήμανε ο κ. Συρίγος.
Όπως τόνισε, θεωρεί βέβαιο ότι η Τουρκία θα τα θέσει αυτά τα θέματα, ωστόσο το ερώτημα είναι αν θα επιμείνει σε αυτά. Σημείωσε πάντως ότι σε αυτή τη φάση η τουρκική πλευρά δεν έχει λόγο να επιμείνει σε αυτά, διότι το κλίμα που διαμορφώνεται για αυτήν διεθνώς είναι αρνητική, η κυβέρνηση στις ΗΠΑ άλλαξε, οι κυρώσεις έχουν ήδη ληφθεί και το κλίμα ανοχής που υπήρχε, σταματά.
«Το κρίσιμο σημείο που θα φανεί αν υπάρχει αλλαγή στρατηγικής είναι αν η Τουρκία επιλέξει την Τουρκία από την Αμερική. Προς το παρόν δείχνει να επιλέγει τη Ρωσία. Εάν πράγματι αλλάξει, τότε έχουμε αλλαγή στρατηγικής», υπογράμμισε ο υφυπουργός Παιδείας. Σύμφωνα με το διεθνολόγο, αυτό που προβληματίζει όλους είναι κατά πόσο η Τουρκία ενδιαφέρεται να μπει σε αυτή τη διαπραγμάτευση, να συζητήσει σοβαρά ή το κάνει για λόγους τακτικής ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 25 Μαρτίου.
Διερευνητικές επαφές: Η Τουρκία δεν είναι πρόθυμη να πάει στη Χάγη
Ξεκαθάρισε ωστόσο ότι η Τουρκία δεν είναι πρόθυμη να πάει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. «Για τη Χάγη εμείς μιλάμε συνεχώς, αλλά η Τουρκία όλα αυτά τα χρόνια, από το 1976 που η Ελλάδα προσέφυγε μονομερώς στο Διεθνές Δικαστήριο για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο, λέει πάντοτε όχι. Επομένως αυτή η συζήτηση περί Χάγης, αν η Τουρκία θα πάει ή δε θα πάει, είναι μια συζήτηση εσωτερική. Η Τουρκία δε θα πάει στη Χάγη και πιστεύει ότι θα πετύχει πράγματα με το να μην πηγαίνει στο Διεθνές Δικαστήριο», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Συρίγος.
Μάλιστα, συμπλήρωσε ότι έως τώρα η Τουρκία έχει ευσχήμως αποφύγει να δεσμευτεί για τη Χάγη κι εκείνο, το οποίο θέτει εμμέσως πλην σαφώς στο τραπέζι είναι ότι για να πάμε στη Χάγη θα πρέπει να συζητήσουμε θέματα κυριαρχίας. «Δηλαδή για να χαραχτούν οι θαλάσσιες ζώνες πρέπει να ξέρουμε τα νησιά γύρω από τα οποία χαράσσονται. Η Τουρκία θέλει τη Χάγη, όπου θα πάμε να συζητήσουμε και γκρίζες ζώνες κυριαρχίας», κατέληξε ο υφυπουργός Παιδείας.
