Αιχμές για τη Τουρκία άφησε ενώπιον μελών της αμερικανικής Γερουσίας ο υποψήφιος ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, κατηγορώντας την πως δεν συμπεριφέρεται σαν σύμμαχος, ενώ ιδιαίτερη έμφαση έδωσε και στα ελληνοτουρκικά. Πρόσθεσε δε, πως η εισερχόμενη κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν θα μελετήσει εάν απαιτείται η επιβολή περαιτέρω κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας, εξαιτίας της αγοράς από πλευράς της του ρωσικού αντιαεροπορικού και αντιπυραυλικού συστήματος S-400. “Δεν είναι αποδεκτό ότι ένας στρατηγικός — επιλεγόμενος στρατηγικός — σύμμαχός μας ευθυγραμμίζεται με έναν από τους κυριότερους στρατηγικούς ανταγωνιστές μας, τη Ρωσία”, τόνισε ο Μπλίνκεν, ο οποίος έχει ονομαστεί υποψήφιος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ από τον Δημοκρατικό εκλεγμένο πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, κατά τη διάρκεια ακρόασης στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του σώματος για την έγκριση του διορισμού του. “Νομίζω ότι θα χρειαστεί να εξετάσουμε τον αντίκτυπο των υπαρχουσών κυρώσεων για να αποφασίσουμε εάν και κατά πόσον πρέπει να γίνουν περισσότερα”, πρόσθεσε ο υποψήφιος ΥΠΕΞ των ΗΠΑ.
Επιβολή κυρώσεων
Τον περασμένο μήνα, η Ουάσινγκτον επέβαλε όπως αναμενόταν επί μακρόν κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας εξαιτίας της αγοράς των S-400. Η Άγκυρα χαρακτήρισε την κίνηση αυτή “σοβαρό λάθος” της αμερικανικής κυβέρνησης. Η προειδοποίηση του Μπλίνκεν καταγράφηκε μία ημέρα προτού ο Τζο Μπάιντεν ορκιστεί και αναλάβει την εξουσία, διαδεχόμενος τον Ρεπουμπλικάνο Ντόναλντ Τραμπ, με τον οποίο ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπάθησε να οικοδομήσει στενή προσωπική σχέση.
“Η Τουρκία είναι σύμμαχος, ο οποίος όμως σε πολλά ζητήματα (…) δεν συμπεριφέρεται όπως θα έπρεπε να συμπεριφέρεται ένας σύμμαχος”. Αυτό “είναι πολύ σημαντική πρόκληση για εμάς και το βλέπουμε πολύ καθαρά”, σημείωσε ο υποψήφιος επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας. Οι κυρώσεις εγκρίθηκαν από πολιτικούς και των δύο κομμάτων στο Κογκρέσο. Επρόκειτο για την πρώτη φορά που η Ουάσινγκτον επέβαλε κυρώσεις σε βάρος κράτους-μέλους του NATO. Η σύγκρουση σχετικά με τους S-400 θεωρείται η κυριότερη πρόκληση για τη διμερή σχέση το τελευταίο διάστημα, αλλά δεν είναι το μόνο πεδίο στο οποίο οι δύο πλευρές αποκλίνουν θεαματικά. Ουάσινγκτον και Άγκυρα διαφωνούν επίσης βαθιά ως προς τη Συρία, την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και την τουρκική εμπλοκή στη σύρραξη στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Πυρά για τους s400
Υπέρ της διατήρησης των κυρώσεων CAATSA εναντίον της Τουρκίας τάχθηκε ο υποψήφιος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν. Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας στην επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας για την επικύρωση του διορισμού του, ο κ. Μπλίκεν εκτίμησε ότι οι κυρώσεις πρέπει να συνεχιστούν έως ότου εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητα τους. Υπό αυτό το πρίσμα, εξαπέλυσε πυρά εναντίον της Άγκυρας για την απόκτηση του ρωσικού συστήματος S-400, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να παρθούν νέα μέτρα στην περίπτωση που εκτιμηθεί ότι οι υφιστάμενες κυρώσεις δεν έχουν παράγει τα επιθυμητά αποτελέσματα.
“Βλέποντας τις κυρώσεις CAATSA, αυτό που έχει κάνει η Τουρκία ως σύμμαχος στο ΝΑΤΟ να προμηθευτεί S-400 είναι απαράδεκτο. Η ιδέα ότι ένας λεγόμενος στρατηγικός εταίρος μας θα είναι ευθυγραμμισμένος με τον μεγαλύτερο στρατηγικό μας ανταγωνιστή δεν είναι αποδεκτή. Θα χρειαστεί να δούμε το αποτέλεσμα που θα έχουν οι υπάρχουσες κυρώσεις και να προσδιορίσουμε αν θα χρειαστεί να γίνει κάτι περισσότερο”, τόνισε χαρακτηριστικά.
Τουρκία, Βόρεια Κορέα, Ρωσία
Στην ακροαματική διαδικασία πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ, ο οποίος αναμένεται ότι θα αναλάβει σύντομα τη θέση του προέδρου της επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας. Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής ρώτησε τον κ. Μπλίνκεν εάν η νέα κυβέρνηση έχει ξεκάθαρη θέση για την Τουρκία υπό τον Ταγίπ Ερντογάν, με τον υποψήφιο υπουργό Εξωτερικών να απαντά ότι “σε τελική ανάλυση η Τουρκία είναι μία σύμμαχος χώρα, η οποία τοποθετείται σε πολλές περιπτώσεις με τρόπο που δεν αρμόζει σε σύμμαχο. Αυτό αποτελεί μία πολύ ουσιαστική πρόκληση για μας και είμαστε ξεκάθαροι γι’ αυτό”.
Συνεχίζοντας, ο Αμερικανός γερουσιαστής συνέδεσε την Τουρκία με τη Βόρεια Κορέα και τη Ρωσία, τονίζοντας ότι είναι χώρες που χρήζουν άμεσης προσοχής. Σχετικά με τις περιφερειακές κινήσεις της Άγκυρας, υπογράμμισε τον αποσταθεροποιητικό της ρόλο, λέγοντας ότι “η Τουρκία συνεχίζει να αποσταθεροποιεί μέσω της υποστήριξης της επιθετικότητας του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπαχ και μέσω της δικής της επιθετικής συμπεριφοράς στην Ανατολική Μεσόγειο, εναντίον των δημοκρατικών μας συμμάχων Ελλάδας και Κύπρου”.
Επιπλέον, εξέφρασε την ελπίδα ότι η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα τηρήσει μια σθεναρή στάση:
· στο θέμα της αγοράς των S-400
· στις αποσταθεροποιητικές ενέργειες στη Συρία
· στην εισβολή στα χωρικά ύδατα της Κύπρου
· στη διεκδίκηση ολόκληρης περιοχής της ελληνικής ΑΟΖ μέχρι την Λιβύη
· στην υποστήριξη που παρέχει ο Ερντογάν στο Αζερμπαϊτζάν και την εμπλοκή και επιθετική του δράση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ
Τέλος, ο κ. Μενέντεζ εξέφρασε την ελπίδα ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων, όπως έγινε με μεγάλη πλειοψηφία στη Γερουσία και στη Βουλή των Αντιπροσώπων. “Είναι μία αρμόζουσα ενέργεια που πρέπει να γίνει. Το βρίσκω ανάρμοστο οι πρέσβεις μας στην Αρμενία να πηγαίνουν στις εκδηλώσεις μνήμης για τη Γενοκτονία, αλλά να μην βρίσκουν τη λέξη”, τόνισε χαρακτηριστικά.
