O επικεφαλής της Διεύθυνσης Αμυντικής Βιομηχανίας της Τουρκίας Ισμαήλ Ντεμίρ ανακοίνωσε ότι τα ρωσικά συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας S-400 είναι έτοιμα να ενεργοποιηθούν, μεταδίδει το πρακτορείο TASS από την Άγκυρα επικαλούμενο το τηλεοπτικό δίκτυο 24TV. «Οι S-400 είναι έτοιμοι προς χρήση, οι Ένοπλες Δυνάμεις θα αποφασίσουν πότε θα υπάρξει τέτοια αναγκαιότητα», δήλωσε ο Ντεμίρ σύμφωνα με το τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο. Ο ίδιος δήλωσε επίσης ότι οι τουρκικές επιχειρήσεις του αμυντικού τομέα συνεχίζουν να εργάζονται στο πλαίσιο του προγράμματος που αφορά την κατασκευή των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-35, παρά την απόφαση της Ουάσιγκτον να τις αποκλείσει από το πρόγραμμα αυτό. Η Διεύθυνση Αμυντικής Βιομηχανίας της Τουρκίας επιβεβαίωσε στο TASS την είδηση αυτή. «Πράγματι ο Ντεμίρ το ανέφερε στην Άγκυρα», ήταν η δήλωση που έγινε εκ μέρους της Διεύθυνσης Αμυντικής βιομηχανίας.
“Όσο δεν επιβάλλονται νέες πρόσθετες κυρώσεις από τις ΗΠΑ, δεν βλέπουμε κάποιο κίνδυνο. Εάν θέλαμε, το δεύτερο σετ των S-400 θα έφτανε σήμερα κιόλας, αλλά είναι σημαντική για εμάς η κοινή παραγωγή και η μεταφορά τεχνολογίας”, τόνισε ο Ντεμίρ σύμφωνα με το CNN Turk. “Αυτό θα συνέβαινε αν είχαμε επιλέξει ένα γρήγορο και εύκολο μονοπάτι, αλλά στοχεύουμε στο μέγιστο. Με τις πληροφορίες που παίρνουμε από την εργασία με τους S-400, σκοπεύουμε να φτάσουμε στο επίπεδο των S-400 και να δημιουργήσουμε τα δικά μας συστήματα πυραυλικής άμυνας έως το 2025-2026 “, πρόσθεσε.
S 400 Τουρκία: Η συμφωνία
Η Ρωσία και η Τουρκία υπέγραψαν συμφωνία για την παράδοση αντιαεροπορικών πυραυλικών συστημάτων S-400 στην Άγκυρα το 2017. Η Τουρκία ήταν το πρώτο κράτος του ΝΑΤΟ που αγόρασε αυτά τα συστήματα από τη Ρωσία. Η απόφαση της Τουρκίας να αποκτήσει τους S-400 προκάλεσε αντίδραση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ συνολικά. Τον Οκτώβριο του 2020, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε ότι η Άγκυρα δεν πρόκειται να εγκαταλείψει τα συστήματα S-400 παρά την πίεση των ΗΠΑ. Επίσης, απέρριψε τις απειλές κυρώσεων και πρότεινε στις Ηνωμένες Πολιτείες να σταματήσουν επιτέλους να απειλούν την Τουρκία.
S400 Τουρκία: Οι κυρώσεις των ΗΠΑ
Στο πλαίσιο της προσπάθειας των ΗΠΑ να εμποδίσουν την Τουρκία να ενεργοποιήσει του S4oo, επιβλήθηκαν κυρώσεις, μια εξέλιξη που προκάλεσε την οξύτατη αντίδραση της Άγκυρας και τα πυρά της Μόσχας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής επέβαλαν κυρώσεις εις βάρος του προέδρου Διεύθυνσης Αμυντικής Βιομηχανίας της τουρκικής Προεδρίας της Δημοκρατίας Ισμαήλ Ντεμίρ και εναντίον τριών ακόμη Τούρκων εργαζομένων. Η απόφαση έγινε δεκτή από την Ελλάδα με ανακούφιση ύστερα από το ψαλίδισμα των προσδοκιών της Αθήνας στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Οι κυρώσεις εντάσσονται στα τιμωρητικά μέτρα της Ουάσινγκτον ενάντια στην απόκτηση των ρωσικών συστημάτων αεροπορικής άμυνας S-400 από την Τουρκία. Η πολυαναμενόμενη κίνηση της Ουάσιγκτον εξόργισε την Άγκυρα και δυνητικά μπορεί να βλάψει την τουρκική οικονομία, που ήδη πλήττεται από την πανδημία του κορονοϊού.
Αναμφίβολα, η αμερικανική κίνηση έχει τη σημασία της καθώς έρχεται μετά από την άνευρη απόφαση της Συνόδου Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να μεταθέσει, ουσιαστικά, κάθε απόφαση για λήψη περιοριστικών μέτρων εναντίον της Άγκυρας για το 2021, με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε την Ουάσιγκτον να σκεφθεί ξανά την απόφαση αυτή και να υπαναχωρήσει από τη διάπραξη ενός λάθους. Προειδοποίησε μάλιστα και για αντίποινα όπως και όταν τα κρίνει σκόπιμα.
«Οι αποφάσεις των ΗΠΑ δεν πρόκειται να αλλάξουν τη στάση της Τουρκίας θα συνεχίσουμε την πορεία μας στην αμυντική βιομηχανία, υπό την ηγεσία του αρχηγού μας του Ταγίπ Ερντογάν με τον ίδιο τρόπο όπως κάναμε έως τώρα» έγραψε στο twitter ο πρόεδρος της Διεύθυνσης Αμυντικής Βιομηχανίας της τουρκικής Προεδρίας της Δημοκρατίας (SSB), Ισμαήλ Ντεμίρ, το κύριο πρόσωπο στο οποίο απευθύνονταν οι κυρώσεις.
Δυσφορία στη Μόσχα
Σκληρή απάντηση στις κυρώσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία για του S-400 έδωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. Ερωτηθείς για τις κυρώσεις ο Λαβρόφ απάντησε πως η εν λόγω απόφαση από πλευράς των Ηνωμένων Πολιτειών δείχνει ασέβεια στο διεθνές δίκαιο, όπως αναφέρει το Interfax. «Φυσικά, είναι μια ακόμη εκδήλωση αλαζονικής στάσης απέναντι στο διεθνές δίκαιο και της χρήσης παράνομων μονομερών βίαιων μέτρων που έχουν χρησιμοποιήσει οι ΗΠΑ αριστερά και δεξιά για πολλά χρόνια, ακόμη και δεκαετίες. Και φυσικά, δεν βελτιώνει τη διεθνή θέση των ΗΠΑ , νομίζω» είπε ο Λάβροφ. «Το θέμα της επιβολής κυρώσεων στις ΗΠΑ για την αγορά των S-400 δεν ήρθε στο φως τώρα» εξήγησε για να καταλήξει πως «οι ΗΠΑ μιλούν για αυτό για περισσότερο από ένα χρόνο, οπότε δεν προκαλεί έκπληξη».
Οι αντιδράσεις
S 400 Τουρκία: Τι προβλέπουν οι κυρώσεις
Στο πλαίσιο λοιπόν των προβλέψεων του Τμήματος (Section 231) του CAATSA, επιβάλλονται πλήρεις κυρώσεις και περιορισμοί στην έκδοση θεωρήσεων στον Ισμαήλ Ντεμίρ, επικεφαλής της Προεδρίας Αμυντικών Βιομηχανιών (SSB) που είναι αρμόδια για όλο το αμυντικό πρόγραμμα της Τουρκίας και υπάγεται απευθείας στον κ. Ερντογάν, καθώς επίσης στον αντιπρόεδρό της Φαρούκ Γιγίτ, στον Σερχάτ Τζένκογλου, επικεφαλής του τμήματος Αεροπορικής Άμυνας και Διαστήματος, όπως επίσης στον Μουσταφά Αλπέρ Ντενίζ, υπεύθυνο προγραμμάτων στην Περιφερειακή Διεύθυνση Αεροπορικών Αμυντικών Συστημάτων της SSB.
Όπως προβλέπει το σχετικό Τμήμα 231 του CAATSA, πρέπει να επιβληθούν τουλάχιστον πέντε από τα συνολικά 12 μέτρα που αυτό προβλέπει. Σε αυτό το πλαίσιο και από τη στιγμή που η ρωσική εταιρεία ROE περιλαμβάνεται στη Λίστα Καθορισμένων Προσώπων επί των οποίων μπορούν να μπορούν να επιβληθούν τα σχετικά μέτρα, ο υπουργός Εξωτερικών, σε συνεργασία με τον υπουργό Οικονομικών, αποφάσισαν τις ακόλουθες κυρώσεις:
Πρώτον, την απαγόρευση χορήγησης συγκεκριμένων αδειών εξαγωγών και εγκρίσεων για κάθε αγαθό και τεχνολογίας που θα μπορούσε να μεταφερθεί στην SSB.
Δεύτερον, την απαγόρευση χορήγησης δανείων και πιστώσεων από αμερικανικούς χρηματοοικονομικούς θεσμούς προς την SSB, ύψους ως και 10 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως,
Τρίτον, την απαγόρευση βοήθειας από την αμερικανική Τράπεζα Εξαγωγών – Εισαγωγών για εξαγωγές προς την SSB,
Τέταρτον, την απαίτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες να εκφράσουν αντίθεση σε δάνεια που θα ωφελούσαν την SSB από διεθνείς χρηματοοικονομικού θεσμούς και,
Πέμπτον, την επιβολή πλήρων κυρώσεων παρεμπόδισης και περιορισμών στην έκδοσης θεωρήσεων στα προαναφερθέντα πρόσωπα.
Επιπλέον, το Γραφείο Ελέγχου Περιουσιακών Στοιχείων Εξωτερικού (Office of Foreign Assets – OFAC) του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών προσέθεσε την SSB στη σχετική λίστα του, καθώς και τους προαναφερθέντες αξιωματούχους στον κατάλογο όσων προσώπων υπόκεινται σε πάγωμα κάθε περιουσιακού στοιχείου στις ΗΠΑ, ενώ Αμερικανοί υπήκοοι υπόκεινται σε απαγόρευση να προχωρούν σε συναλλαγές με τα πρόσωπα αυτά.
S-400 Τουρκία: Τι είναι, ποιες οι δυνατότητες
Το S-400 Triumf, γνωστό στους κόλπους του Βορειοατλαντικού Συμφώνου με την ονομασία S-21 Growler, είναι ένα κινητό πυραυλικό σύστημα εδάφους – αέρος, που έχει σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση ποικίλων εναέριων απειλών. Πλήρως ανεπτυγμένο, το S-400 μπορεί να εντοπίσει και να καταρρίψει μαχητικά ή βομβαρδιστικά αεροσκάφη, μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones), αεροπλάνα που παρενοχλούν τις τηλεπικοινωνίες, βλήματα τύπου cruise, εχθρικά βλήματα ακριβείας, και βαλλιστικούς πυραύλους μικρού ή μεσαίου βεληνεκούς.
Σύμφωνα με τα επίσημα χαρακτηριστικά που έχει δημοσιεύσει η Μόσχα, το σύστημα ραντάρ του S-400 μπορεί να ανιχνεύσει στόχους σε ακτίνα έως 600 χιλιομέτρων. Έχει την δυνατότητα να παρακολουθεί ταυτόχρονα 300 στόχους που κινούνται με ταχύτητα έως 4.800 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Οι συστοιχίες μπορούν θεωρητικά να πλήξουν αεροσκάφη σε ακτίνα περίπου 380 χιλιομέτρων, ανάλογα με τον τύπο αντιαεροπορικού πυραύλου που χρησιμοποιείται, ενώ βαλλιστικοί στόχοι μπορούν να πληγούν σε απόσταση έως 60 χιλιομέτρων. Οι βολές του S-400 μπορούν να χτυπήσουν στόχους σε υψόμετρο που υπερβαίνει τα 30 χιλιόμετρα, ανάλογα πάντα με το είδος βλήματος εδάφους – αέρος που χρησιμοποιείται. Το ελάχιστο υψόμετρο εμπλοκής είναι τα 100 μέτρα για αεροδυναμικούς στόχους και τα δύο χιλιόμετρα για βαλλιστικούς.
S 400 Τουρκία: Πώς λειτουργεί
Η λειτουργία του S-400 χωρίζεται χονδρικά σε πέντε στάδια. Αρχικά, το κύριο ραντάρ εντοπισμού (αποκαλούμενο Big Bird στην Δύση) ανιχνεύει και ταυτοποιεί έναν στόχο, παρακολουθώντας εν συνεχεία την πορεία του. Το ραντάρ τροφοδοτεί με δεδομένα την μονάδα ελέγχου, όπου το πενταμελές πλήρωμα αξιολογεί την κατάσταση και ανταλλάσσει αυτόματα στοιχεία με τα δευτερεύοντα ραντάρ εμπλοκής. Εάν κριθεί απαραίτητο η μονάδα ελέγχου επιλέγει ποιος εκτοξευτήρας θα καταρρίψει τον στόχο και ποιος είναι ο καταλληλότερος πύραυλος για να φέρει σε πέρας την αποστολή. Τα ραντάρ εμπλοκής (γνωστά ως Grave Stone) είναι υπεύθυνα για την κατεύθυνση του βλήματος προς τον στόχο. Μπορούν να παρακολουθήσουν 100 στόχους ταυτόχρονα ή έξι στόχους με μεγάλη ακρίβεια σε περιπτώσεις εμπλοκής.
Το όχημα εκτόξευσης που έχει επιλεγεί εκτοξεύει το ενδεδειγμένο βλήμα. Υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα μοντέλα κινητών εκτοξευτήρων (TELs, Transporter Erector Launcher), όμως κατά κανόνα έκαστος διαθέτει τέσσερις εκτοξευτήρες (που θυμίζουν μεγάλους σωλήνες). Το απόθεμα πυρομαχικών εξαρτάται από το είδος πυραύλου που μεταφέρει. Ο πύραυλος, ανάλογα με τις αυτόνομες δυνατότητες ανίχνευσης που έχει, κινείται προς τον στόχο.
Τα «όπλα»
Σύμφωνα με τα όσα είναι γνωστά, το S-400 χρησιμοποιεί περίπου πέντε τύπους αντιαεροπορικών πυραύλων. Ένα από τα κύρια όπλα του είναι οι πύραυλοι 9M96E και 9M96E2. Ο πρώτος έχει βεληνεκές 40 χιλιόμετρα και πλήττει στόχους σε υψόμετρο έως 20 χιλιομέτρων, ενώ ο δεύτερος μπορεί να δράσει σε ακτίνα 120 χιλιομέτρων και να «σκαρφαλώσει» έως τα 30 χιλιόμετρα. Κάθε TEL μπορεί να φορτώσει 16 βλήματα αυτών των δύο ειδών, τέσσερα σε κάθε «σωλήνα».
Δύο ακόμα είδη είναι το 48N6E2 και η αναβαθμισμένη έκδοσή του, το 48N6E3. Ογκωδέστερα σε σχέση με τα δύο προηγούμενα μοντέλα, περιορίζουν το απόθεμα κάθε TEL σε τέσσερα βλήματα, ένα ανά «σωλήνα». Έχουν βεληνεκές 200 και 250 χλμ αντίστοιχα. Τέλος υπάρχει το 40N6, ένα μυστήριο μοντέλο που στην φάση της ανάπτυξης και των δοκιμών χαρακτηρίστηκε από πολυετείς καθυστερήσεις, προτού γίνει δεκτό στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις το φθινόπωρο του 2018, σύμφωνα με κρατικά ρωσικά μέσα ενημέρωσης. Με βεληνεκές 380 χιλιομέτρων το 40N6 και υψόμετρο δράσης που μπορεί να ξεπεράσει τα 30 χιλιόμετρα το 40N6 ουσιαστικά αναβαθμίζει το S-400, αν και υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα για την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητά του.
Το S-400 είναι κινητό σύστημα αν και μπορεί να ξεφορτωθεί σε στατική εγκατάσταση. Τα οχήματά που μεταφέρουν τα διαφορετικά τμήματα του πυραυλικού συστήματος μπορούν να διανύσουν 60 χιλιόμετρα ανά ώρα σε οδόστρωμα, 40 χλμ/ώρα σε χωματόδρομο και 25 χλμ/ώρα εκτός δρόμου.
Οι πληροφορίες σε αυτό το κείμενο συγκεντρώθηκαν από τα επίσημα στοιχεία της Rosoboronexport, που είναι υπεύθυνη για τις εξαγωγές ρωσικών οπλικών συστημάτων, και τις αναλύσεις μεγάλων Δυτικών δεξαμενών σκέψης. Σημειώνεται πως μπορεί να υπάρχουν τεχνικές διαφορές ανάμεσα στα όπλα που η Ρωσία αγοράζει για το δικό της στράτευμα και αυτά που πουλά σε τρίτους.
