1821 βιβλία: Ένα ξεχασμένο μυθιστόρημα για την επανάσταση

ΕΛΛΑΔΑ

1821 βιβλία: Ένα ξεχασμένο μυθιστόρημα για την επανάσταση

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Γιώργος Ζαχάρης

1821 βιβλία: Η πειρατεία στο Αιγαίο την εποχή της Επανάστασης και πώς οι Τούρκοι εξακολουθούν δύο αιώνες μετά την ίδια τακτική.

09.01.2021 | 11:31

Πίσω από τα προσχήματα και τις δικαιολογίες, πίσω από την επίφαση μιας κατασκευασμένης νομιμότητας, οι κινήσεις της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο περιγράφονται με μία μόνο λέξη, πειρατεία. Μπορεί τα τουρκικά πληρώματα να μην κάνουν ρεσάλτο σε εμπορικά πλοία (αν μπορούσαν θα το έκαναν, αλλά οι εποχές απαιτούν περισσότερο τακτ), αλλά η προβολή ισχύος για να αποκτήσεις κάτι που ανήκει σε κάποιον άλλο έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Άρα μόνο η μεθοδολογία αλλάζει. Οι διεκδικήσεις σε νησιά και ΑΟΖ, οι παραβιάσεις θαλάσσιου και εναέριου χώρου, οι παράνομες έρευνες και γεωτρήσεις δείχνουν ένα κράτος πειρατικό.

Ο Ερντογάν προσπαθεί να «κουρσέψει» τμηματικά Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο για να ανασυστήσει την οθωμανική αυτοκρατορία, όπως ο πρόγονός του Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα εδραίωσε την οθωμανική ναυτική κυριαρχία στην ανατολική Μεσόγειο με «ρεσάλτα», λεηλασίες και εισβολές. Δυστυχώς, παρά την ανάπαυλα των δύο τελευταίων αιώνων, η περιοχή έχει μακρά προϋπηρεσία στην πειρατεία, άσχετα αν τώρα έπαψε να εντάσσεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία και είναι μόνο κρατική. Μέχρι και την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης και λίγο αργότερα πειρατές και κουρσάροι, κρατικά αδειοτούμενοι και ιδιώτες, λυμαίνονταν τις ελληνικές θάλασσες.

Ο πειρατής Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα

Πειρατής ή κουρσάρος

Παρόλο που στο μυαλό των περισσότερων οι δύο λέξεις έχουν κοινό νόημα, υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά. Αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, ας πούμε ότι οι πειρατές ήταν άτομα που δρούσαν χωρίς άδεια, ανεξάρτητα από τις οργανωμένες κοινωνίες. Οι κουρσάροι από την άλλη ήταν «partners», εξουσιοδοτημένοι από μια Αρχή, για παράδειγμα από έναν τοπικό φεουδάρχη ή έναν ηγεμόνα, να κάνουν «κούρσο» (όρος που αφορά την ίδια την πράξη της υφαρπαγής αλλά κυρίως τη συνεπαγόμενη λεία) και να εξολοθρεύουν κυρίως για θρησκευτικούς λόγους, αποδίδοντας ωστόσο ποσοστό της λείας στον ηγεμόνα.

Το Αιγαίο στις φλόγες

Την κατάσταση αυτή και μάλιστα εν τω μέσω της ελληνικής επανάστασης περιέγραψε εύγλωττα ο Ιούλιος Βερν στο ξεχασμένο σήμερα μυθιστόρημά του «Το Αιγαίο στις φλόγες» (L’Archipel en feu), που γράφτηκε το 1884 και κυκλοφόρησε στα ελληνικά με τους τίτλους «Το Αιγαίο στις φλόγες» και «Οι Πειραταί του Αιγαίου». Διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης του 1821 και εστιάζει στο έτος 1827.

Μέσα στο ιστορικό πλαίσιο της Ελληνικής Επανάστασης εξελίσσεται μία ερωτική ιστορία ανάμεσα σε δύο νέους. Η κοπέλα ονομάζεται Χατζίνα Ελιζούντο και είναι η μοναχοκόρη ενός πάμπλουτου χήρου, τραπεζίτη της Κέρκυρας. Ο νέος, αξιωματικός του Γαλλικού Ναυτικού, είναι ο ένθερμος φιλέλληνας υποπλοίαρχος Ερρίκος ντ’ Αλμπαρέ. Παράλληλα με την εξέλιξη του ειδυλλίου, το Αιγαίο Πέλαγος φλέγεται από τις συγκρούσεις των αντιπάλων στόλων (επαναστατημένης Ελλάδας και Οθωμανικής Τουρκίας), αλλά και από τις ανελέητες επιδρομές των κάθε λογής και κάθε εθνικότητας πειρατών, ο πλέον διαβόητος των οποίων είναι ο αιμοσταγής «Σακρατίφ» που κανείς ζωντανός δε τον έχει δει. Καθοριστικό πρόσωπο του έργου είναι ο Μανιάτης εξωμότης καπετάνιος Νικόλας Στάρκος, που δεν διστάζει να προδώσει τον αγώνα των συμπατριωτών του για την ανεξαρτησία, προκειμένου ο ίδιος να κερδίσει πλούτη και δόξα και συμμετέχει στην καταστροφή της Χίου και στην αρπαγή Ελλήνων σκλάβων ως «υπεργολάβος» των Τούρκων ντροπιάζοντας την οικογένειά του.

Δείτε ακόμη

Το μήνυμα στην περικεφαλαία του Κολοκοτρώνη
Μια σημαντική πρωτιά
Ο αθυρόστομος «γιος της καλογριάς»
Δύο ερωτήματα διακοσίων ετών
Η ελληνική επανάσταση, η τουρκική «έκπληξη» και οι «αχάριστοι» Έλληνες
Exit mobile version