Αμυντική συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας: Τι περιλαμβάνει το deal

Αμυντική συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας: Ιδιαίτερα μεγάλο είναι το “κέρδος” της Κορσικής εν όψει και του ραντεβού της ειδικής Συνόδου της ΕΕ στις 24/25 Σεπτεμβρίου, όπως αποτυπώθηκε τόσο στην κατ ιδίαν συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Εμάνουελ Μακρόν, όσο και στην κοινή διακήρυξη της Ευρωμεσογειακής Συνόδου. Στην κρισιμότερη ίσως συνάντηση ανάμεσα σε Έλληνα και Γάλλο ηγέτη εδώ και πολλές δεκαετίες, τέθηκαν επί τάπητος οι βασικοί άξονες της αμυντικής συμφωνίας, που ήδη έχει αρχίσει να τρομάζει την Άγκυρα. Οι Μητσοτάκης και Μακρόν θα συναντηθούν εκ νέου σε λίγες εβδομάδες, πιθανώς επί γαλλικού εδάφους προκειμένου παρουσία των Υπουργών Εξωτερικών και Αμύνης να υπογράψουν τη σχετική συμφωνία.

Μολονότι υπήρχε το προηγούμενο χρονικό διάστημα πυκνή επικοινωνία και ανταλλαγή εγγράφων ανάμεσα στα δύο Υπουργεία Αμύνης, οι τελικές λεπτομέρειες για τα εξοπλιστικά παραπέμφθηκαν στο ανώτατο δυνατό πολιτικό επίπεδο. Με βάση το δεδομένο πως ο εθνικός προϋπολογισμός δεν είναι ανεξάντλητος, παρ ό,τι έχει «κλειδώσει» μία γενναία αύξηση της αμυντικής δαπάνης, οι δύο άνδρες επεχείρησαν να βρουν την χρυσή τομή με κάποιες από τις ανακοινώσεις, όπως τόνιζαν κυβερνητικά στελέχη, να παραπέμπονται στην πρωθυπουργική ομιλία του Σαββάτου στο φόρουμ της ΔΕΘ.

Σύμφωνα, πάντως με πληροφορίες του ΣΚΑΙ, η ελληνική πλευρά έχει συμφωνήσει στην προμήθεια 18 γαλλικών μαχητικών Rafale, 12 μεταχειρισμένων και 6 νέων, ενώ στο τραπέζι παραμένει και η προμήθεια φρεγατών, τύπου Fremm, χωρίς πάντως να έχει βρεθεί σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές για τα εν λόγω σκάφη η τελική φόρμουλα. Είναι σαφές πως στο εξοπλιστικό σκέλος της συμφωνίας εμπεριέχονται και τα ανταλλακτικά, προκειμένου να καταστούν διαθέσιμα και τα 44 Mirage 2000 – 5.  

Επιστρέφουν στους αιθέρες τα Mirage: Οι ανακοινώσεις Μητσοτάκη για εξοπλιστικά

Η… έγγραφη συμφωνία

Την ίδια ώρα, ενδιαφέρον παρουσιάζει η αποστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη περί «έγγραφης συμφωνίας» κατά την τριμερή Σουρανή – Χέκερ – Καλίν στο Βερολίνο, που περιλαμβάνεται στο κοινό αρθρο στους Times, την FAZ κα τη Le Monde. Έμπειρα πολιτικά στελέχη παρατηρούν πως εν μέσω έντονης δραστηριοποίησης της τουρκικής προπαγάνδας, που εμφανίζει την Αθήνα να αρνείται δήθεν τον Ελληνοτουρκικό διάλογο, η τροχιοδεικτική βολή Μητσοτάκη λειτουργεί ως προειδοποίηση προς τον Ερντογάν πως η Αθήνα διαθέτει στοιχεία, που πιθανώς να επιλέξει να τα δημοσιοποιήσει εφ όσον αυτό κριθεί πως εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα, για να τεκμηριώσει πως ο πραγματικός αρνητής του διαλόγου είναι η Τουρκία.

Σύμφωνα με το Έθνος, κατά την τριμερή στο Βερολίνο, οι δύο πλευρές βρέθηκαν σε μία συναντίληψη ως προς ένα μορατόριουμ, που περιελάμβανε επιστροφή στο καθεστώς των διερευνητικών επαφών με οριοθετημένο το περιεχόμενο τους, δηλαδή την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, όχι από μηδενική βάση, αλλά «πατώντας» στην όποια πρόοδο είχε καταγραφεί έως το 2016, όταν και εγκαταλείφθηκαν.

Βασική προϋπόθεση η αναστολή προκλητικών ενεργειών και αμφισβητήσεων κυριαρχικών δικαιωμάτων, ενώ εκτιμάται πως είχαν προδιαγραφεί σε αρχικό στάδιο πάντως και τα βήματα, που θα οδηγούσαν τις δύο πλευρές στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Δυσαρεστημένη η Γερμανία

Το Βερολίνο ανησυχεί ιδιαίτερα για την προσέγγιση μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας και όχι μόνο. Η Γαλλία έχει ήδη χτίσει πολύ στενές σχέσεις και με την Κύπρο. Η αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας από την ΕΕ φάνηκε σαν ευκαιρία για τη Γερμανία να γίνει η μεγάλη δύναμη. Ο πρόεδρος Μακρόν όμως φαίνεται πως είχε μια άλλη ατζέντα για το μέλλον της ΕΕ αλλά και της Μεσογείου. Επομένως, η κρίση στη Λιβύη και το μοιραίο τουρκικό λάθος να λοκάρει γαλλικό πολεμικό πλοίο, έδωσε την ευκαιρία στη Γαλλία να δείξει ότι η Μεσόγειος αποτελεί σφαίρα επιρροής της.

Το αεροπλανοφόρο Σαρλ Ντε Γκωλ περιπλέει ανοικτά της Λιβύης ενώ η Γαλλία φαίνεται να έχει τουλάχιστον υποστηρίξει με κάποιον τρόπο, τη ζημιά που υπέστη η Τουρκία στη βάση Αλ Ουατίγια στη Λιβύη. Λίγες εβδομάδες μετά, η Γερμανία έστειλε τη φρεγάτα Αμβούργο για να ενισχύσει την υλοποίηση της συμφωνίας για εμπάργκο όπλων στη Λιβύη. 

Η Γερμανία θεωρεί οτι πρέπει να έχει λόγο παντού και ας μην έχει τα μέσα για να υποστηρίξει πολιτικές που απαιτούνται για πολύπλοκες περιοχές όπως είναι η Μεσόγειος, η Αφρική και η Μέση Ανατολή. Στα πλαίσια της περυσινής συνόδου του G20 η Γερμανίδα Καγκελάριος τόνισε τη σημασία της αύξησης των επενδύσεων στην Αφρική ενώ πολλές φορές, μέσα από το German Africa Business Forumέχει τονίσει πως πρέπει στις αφρικανικές χώρες να λάβουν χώρα μεταρρυθμίσεις για να μπορούν να επενδύσουν γερμανικές εταιρείες οι οποίες είναι διστακτικές. Η Γαλλία είναι η άμεσα ενδιαφερόμενη χώρα για την Μεσόγειο και για την Αφρική η οποία έχει το πλεονέκτημα στην περιοχή.

Η Αίγυπτος είναι ο καλύτερος πελάτης της γαλλικής βιομηχανίας όπλων ενώ το Παρίσι, παρά τα όποια προβλήματα έχει με αφρικανικές χώρες λόγω της περιόδου της αποικιοκρατίας, γνωρίζει ότι 6 από τις 10 ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στον κόσμο, βρίσκονται στην Αφρική. Στο Λίβανο μετά την τραγωδία της Βηρυτού, ο Γάλλος πρόεδρος επισκέφτηκε πρώτος το Λίβανο ενώ χιλιάδες πολίτες μαζεύουν υπογραφές για να επιστρέψει το σύστημα της Γαλλικής Εντολής στο Λίβανο.

Η Μέρκελ θέλει τον κυρίαρχο ρόλο

Η Γερμανία γνωρίζει οτι η Τουρκία είναι ο βασικός αντίπαλος της Γαλλίας στην περιοχή όπως επίσης γνωρίζει οτι η ασφάλεια της Αιγύπτου στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στη γαλλική πολεμική βιομηχανία, όπως γράφει σε εκτενές άρθρο στο huffingtonpost ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δρίβας. Ο εμπορικός όγκος των συναλλαγών της Γερμανίας με χώρες της Αφρικής, το 2016 άγγιξε τα 41 δις ευρώ με τις γερμανικές εξαγωγές να ανέρχονται σε 25 δις ευρώ περίπου. Η Γαλλία δαπανά επίσης τεράστια ποσά στην Αφρική τόσο σε επίπεδο επενδύσεων, όσο και σε επίπεδο ανθρωπιστικής βοήθειας. Σύμμαχος στην αύξηση της επιρροής της Γαλλίας, είναι και η Γαλλοφωνία. Λόγω της γαλλικής επιρροής στη Μαύρη Ήπειρο, η γαλλική γλώσσα είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη γλώσσα στον κόσμο.

Η κόντρα της επιρροής στην Αφρική μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, είναι ακόμη μια πτυχή του γαλλογερμανικού ανταγωνισμού. Ο έλεγχος της πλούσιας σε φυσικούς πόρους Λιβύης, αποτελεί ένα ακόμη διακύβευμα μεταξύ των δύο χωρών. Η Γαλλία ανησυχεί επίσης και για τις μεταναστευτικές ροές έχοντας υποστεί ολέθρια τρομοκρατικά χτυπήματα στο πρόσφατο παρελθόν και οι ακραίοι πολεμιστές οι οποίοι μεταφέρονται από την Τουρκία στην περιοχή, ανησυχούν το Παρίσι. 

Στο Τσαντ η Γαλλία διατηρεί σημαντική στρατιωτική βάση και από το 1986 είναι ενεργή. Πρόκειται ουσιαστικά για το πιο σημαντικό κέντρο επιχειρήσεων της Γαλλίας στον πόλεμο εναντίον της Αλ Κάϊντα. Πρόσφατα, η Τουρκία υπέγραψε μια σειρά συμφωνιών με τον Νίγηρα κάτι που αυξάνει την ένταση μεταξύ Γαλλίας και Τουρκίας. Η Γαλλία ωστόσο έχει υπογράψει σειρά αμυντικών συμφωνιών με Ακτή Ελεφαντοστού, Καμερούν, Τζιμπουτί, Σενεγάλη και Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Στον Τζιμπουτί είναι πολύ κρίσιμη η συμφωνία καθώς η Τουρκία έχει στρατιωτική παρουσία στη Σομαλία.

Πώς συνδέεται λοιπόν η συμφωνία της Ελλάδας με την Αίγυπτο για την ΑΟΖ;

Στις 10 Μαΐου η Ελλάδα, η Κύπρος, η Γαλλία, τα ΗΑΕ και η Αίγυπτος, αποφάσισαν να διευρύνουν και να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους. Υπάρχει συντονισμός κινήσεων δράσης σε ανατολική Μεσόγειο και Βόρεια Αφρική μέσα από αυτήν την πενταμερή. Η Γερμανία θεωρεί ότι αυξάνεται επικίνδυνα η επιρροή της Γαλλίας στη Μεσόγειο και στη Βόρεια Αφρική και επομένως ατενίζει τα ελληνοτουρκικά όχι ως διμερές πρόβλημα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αλλά ως μια πίστα ενός μεγαλύτερου παιχνιδιού που αφορά τον έλεγχο της Μεσογείου.

Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Δρίβα, είναι πολύ λογικό το Βερολίνο να έχει δυσαρέσκεια για την αιφνιδιαστική κίνηση της Ελλάδας να υπογράψει τμηματική οριοθέτηση με την Αίγυπτο καθώς αυτή η κίνηση δεν είναι μόνο προς όφελος της Ελλάδας, εξυπηρετεί μακροπρόθεσμα και τα γαλλικά συμφέροντα.

Εν κατακλείδι, κάθε γερμανική πρωτοβουλία διαμεσολάβησης με αφορμή την ελληνοτουρκική κρίση, πρέπει να έχει.. πολλές αναγνώσεις.