Κλειστές δομές προσφύγων: Λύση στο πρόβλημα του μεταναστευτικού-προσφυγικού καλείται να δώσει η κυβέρνηση, καθώς η κατάσταση δείχνει να έχει φτάσει στα όριά της, ιδιαίτερα στα νησιά του νοριοανατολικού Αιγαίου, τα οποία αποτελούν τις κύριες πύλες εισόδου των μεταναστών-προσφύγων στην Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας. Οι τοπικές κοινωνίες έχουν ξεπεράσει τις αντοχές τους, ενώ και οι αντιδράσεις των προσφύγων και των μεταναστών, οι οποίοι παραμένουν εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα, δείχνουν να γίνονται ολοένα και πιο ακραίες.
Η κυβέρνηση παρουσίασε ένα σχέδιο, το οποίο, παρ’ ότι όλοι θεωρούν ότι κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αμφισβητείται για το αν και κατά πόσο θα είναι αποτελεσματικό, με βάση την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σήμερα στα νησιά. Οι δομές στα νησιά φιλοξενούν χιλιάδες ανθρώπους παραπάνω από τη δυναμική τους, ενώ οι κάτοικοι των περιοχών έχουν χάσει κάθε αίσθημα ασφάλειας, όπως και την υπομονή τους.
Ήδη οι αντιδράσεις των ντόπιων κατοίκων και φορέων είναι μεγάλες, τόσο σε όσα συμβαίνουν σε καθημερινή βάση δίπλα στα σπίτια τους, όσο και για το σχέδιο της κυβέρνησης, η οποία προσανατολίζεται στη μεταφορά τουλάχιστον των μισών αλλοδαπών στην ηπειρωτική χώρα και στη δημιουργία κλειστών δομών στα νησιά, για τους υπόλοιπους, με παράλληλη επιτάχυνση της εξέτασης των αιτημάτων ασυλίας. Οι κάτοικοι των νησιών και οι φορείς αρνούνται την κατασκευή των κλειστών δομών και ζητούν από την κυβέρνηση την αποσυμφόρηση και τη μεταφορά των καταυλισμών.
Ο Στέλιος Πέτσας ανακοίνωσε πού θα γίνουν οι προσφυγικές δομές στα νησιά, καθώς και τους όρους που θα διέπουν την κατασκευή τη λειτουργία τους.
Σύμφωνα με όσα είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος οι νέες δομές θα γίνουν στα εξής σημεία:
Τοποθεσία Καράβας στη Μυτιλήνη.
Τοποθεσία Κρητικού Λάκος / Ψείρα («17»), Δήμος Χίου.
Τοποθεσία Ζερβού (παραπλεύρως υπό κατασκευήν δομής), Δήμος Ανατολικής Σάμου.
Οι εκτάσεις αυτές θα επιταχθούν από το Δημόσιο γιατί ανήκουν σε ιδιώτες. Η διάρκεια της επίταξης είναι τρία χρόνια.
Αντίστοιχες δομές, παραπλεύρως υφιστάμενων δομών, θα δημιουργηθούν και σε Λέρο και Κω, σε εκτάσεις που ανήκουν στο Δημόσιο, ως ακολούθως:
Στρατόπεδο Καπετάν Λαζαρή, τοποθεσία Πυλί, Δήμος Κω.
Τοποθεσία Λέπιδα, Δήμος Λέρου.
Η συνολική χωρητικότητα των νέων δομών θα είναι 20.000. Η κυβέρνηση δεν έδωσε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για το πόσο καιρό θα λειτουργούν οι ήδη υπάρχουσες δομές παράλληλα με τις καινούργιες.
Σύνδεση με απελάσεις
Ο Νότης Μηταράκης είπε στον ΣΚΑΪ ότι οι διαδικασίες κατασκευής θα ξεκινήσουν τον Μάρτιο.
Συνέδεσε μάλιστα την κατασκευή των νέων δομών με την επιτάχυνση των απελάσεων στην Τουρκία στη βάση της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας.
Κατά τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, ο στόχος είναι να γίνονται 200 απελάσεις την εβδομάδα. Τον Ιανουάριο έγιναν 53 απελάσεις στην Τουρκία στη βάση της Κοινής Δήλωσης.
Συνολικά από τις 7 Ιουλίου έχουν γίνει 162 απελάσεις σε αυτό το πλαίσιο.
Η λογική της κυβέρνησης είναι ότι οι νέες δομές σε συνδυασμό με την αύξηση των απελάσεων, θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά για νέες αφίξεις μεταναστών.
Μεταναστευτικό: Τσουνάμι αντιδράσεων στα νησιά για τις κλειστές δομές
Ελεγχόμενες-κλειστές δομές
Στην ανακοίνωσή του ο Στέλιος Πέτσας χαρακτήρισε τις νέες δομές «ελεγχόμενες-κλειστές». Υπενθυμίζεται ότι το προηγούμενο διάστημα η κυβέρνηση έκανε λόγο για «κλειστές δομές».
«Ελεγχόμενες κλειστές δομές σημαίνει καθορισμένοι και αυστηροί κανόνες εσωτερικής τάξης, οι οποίοι αφορούν τόσο τη λειτουργία των κέντρων όσο και την κίνηση των φιλοξενούμενων», υπογράμμισε ο κ. Πέτσας.
Στις νέες δομές θα φιλοξενούνται:
Οι νεοαφιχθέντες για διευκόλυνση της ταυτοποίησης και της διαδικασίας ασύλου.
Όσοι έχουν παραβατική συμπεριφορά.
Όσοι δεν δικαιούνται άσυλο και μπαίνουν στη διαδικασία επιστροφής.
Σε ό,τι αφορά τον κανονισμό λειτουργίας των δομών, ο κ. Πέτσας είπε ότι:
«Όσοι παραμένουν στις ελεγχόμενες κλειστές δομές, βάσει εσωτερικού κανονισμού θα δικαιούται ελεγχόμενες εξόδους με κάρτα για ορισμένο χρονικό διάστημα, ενώ οι δομές θα είναι κλειστές τα βράδια. Κάθε παραβίαση κανόνα εσωτερικής τάξης, επηρεάζει αρνητικά το αίτημα για άσυλο και επιταχύνει τη διαδικασία επιστροφής του παραβάτη.»
Προφανώς αυτό ο κανονισμός δε θα ισχύει για τους προς απέλαση οι οποίοι έτσι κι αλλιώς είναι υπό κράτηση.
Το αίτημα της Αρμοστείας
Η κυβέρνηση μπορεί να χρησιμοποιεί τον όρο «ελεγχόμενες κλειστές δομές», αλλά η περιγραφή που έδωσε ο κ. Πέτσας παραπέμπει σε αυτό που διεθνώς ονομάζεται «ελεγχόμενη δομή». Δηλαδή οι διαμένοντες μπορούν να βγουν έξω υπό ορισμένες προϋποθέσεις
Ο Φιλίππο Γκράντι, Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, είχε ζητήσει τον Νοέμβριο από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη να είναι ελεγχόμενες και όχι κλειστές οι νέες δομές. Ο κ. Γκράντι είχε δηλώσεις τότε ότι:
«Ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί μου είπαν ότι η κυβέρνηση έχει πλάνο. Μάθαμε και για τα κλειστά κέντρα που ετοιμάζονται στα νησιά. Η Ύπατη Αρμοστεία είναι ενάντια στα κέντρα κράτησης. Το έκανα ξεκάθαρο στην κυβέρνηση. Με διαβεβαίωσαν πως δεν πρόκειται να είναι κρατούμενοι όσοι θα διαμένουν εκεί. Πήρα αυτή τη διαβεβαίωση δέκα φορές, όχι μια. Η κυβέρνηση φυσικά έχει τη δυνατότητα να καταστήσει ελεγχόμενα τα κέντρα, ειδικά αν πρόκειται να υπάρχει καλύτερη πρόσβαση σε υπηρεσίες και κυρίως υπηρεσίες υγείας. Θα περιμένουμε να δούμε, όμως αν πρόκειται να δούμε κέντρα κράτησης, ξεκαθαρίζουμε εξαρχής πως είμαστε κάθετα αντίθετοι».
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εκφράσει την απροθυμία της να χρηματοδοτήσει κλειστά κέντρα.
Αρνητικός ο ΣΥΡΙΖΑ
Αρνητικός εμφανίστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στις κυβερνητικές εξαγγελίες. Στην ανακοίνωσή της η Κουμουνδούρου αναφέρει ότι «Οι σημερινές ανακοινώσεις της κυβέρνησης επιβεβαιώνουν ότι επιμένει να αρνείται την αποσυμφόρηση των νησιών, εγκαθιστώντας τουλάχιστον δύο κέντρα σε κάθε νησί, ένα εκ των οποίων τη μία μέρα ονομάζει «κλειστό» και την άλλη δήθεν «ελεγχόμενο». Εάν συνυπολογίσει κανείς ότι ο κ. Μητσοτάκης στις 11 Νοεμβρίου δήλωνε πως είναι η «τελευταία φορά που γίνεται μαζική μεταφορά προσφύγων από τα νησιά στην ενδοχώρα», αντιλαμβάνεται πως το μέλλον στα νησιά από τραγικό σήμερα θα γίνει αβάσταχτο.»
