Το βραβείο «Αντρέι Ζαχάροφ», που απονέμεται «για την ελευθερία της σκέψης» και έχει θεσπιστεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, απονεμήθηκε στον Ουκρανό σκηνοθέτη Όλεγκ Σεντσόφ
Ο Σεντσόφ εκτίει ποινή 20ετούς κάθειρξης στη Ρωσία με την κατηγορία της τρομοκρατικής δράσης στην Κριμαία.
Το βραβείο παρέλαβε η εξαδέλφη του Ουκρανού σκηνοθέτη, Ναταλία Καπλάν.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Αντόνιο Ταγιάνι, δήλωσε ότι ο Σεντσόφ έχει καταδικαστεί στη Ρωσία για πολιτικούς λόγους.
Κατά την απονομή του βραβείου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δήλωσε ότι ο Σεντσόφ διαμαρτυρήθηκε ειρηνικά για την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, υπερασπιζόμενος αποφασιστικά τη δημοκρατία και την υπερίσχυση του δικαίου.
«Επιδεικνύοντας ανδρεία και αποφασιστικότητα, θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια του την ζωή, ο σκηνοθέτης Όλεγκ Σεντσόφ έγινε σύμβολό του αγώνα για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων που κρατούνται στη Ρωσία και σε όλο τον κόσμο» αναφέρεται στην ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την απονομή του βραβείου.
Κατά την διάρκεια της τελετής απονομής του βραβείου, μερικοί ευρωβουλευτές κρατούσαν στα χέρια του πλακάτ, που έγραφαν «Απελευθερώστε τον Όλεγκ Σεντσόφ».
Η εξαδέλφη του, Ναταλία Καπλάν, διάβασε την επιστολή που έστειλε ο Σεντσόφ προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
«Ο Αντρέι Ζαχάροφ υπήρξε αναμφισβήτητα ένας άνθρωπος, από τον οποίον μπορείς να παραδειγματιστείς και να σταθείς κάπου για λίγο κοντά του. Αυτή είναι μεγάλη τιμή για μένα, καθώς ο ίδιος ανέβασε ψηλά τον πήχη της μόρφωσης και του ταλέντου, της καλλιέργειας και της παιδείας, της αξιοπρέπειας και του ανθρωπισμού. Ελπίζω όμως ότι θα μπορέσω ακόμη, θα προφτάσω να κάνω κάτι, για να αισθανθώ ότι είμαι αντάξιος αυτού του βραβείου. Ευχαριστώ».
Η Καπλάν, παραλαμβάνοντας το βραβείο, δήλωσε στους ευρωβουλευτές, ότι κατά τις ανακρίσεις ο Σεντσόφ υποβλήθηκε σε βασανιστήρια, για να εξαναγκαστεί να παραδεχθεί ότι είναι ένοχος, ωστόσο δεν ενέδωσε. Η
ίδια επισήμανε ότι τα βασανιστήρια ως γεγονός δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν κατά τη διάρκεια της δίκης.
Ο Σεντσόφ εκτίει ποινή κάθειρξης 20 ετών στις ρωσικές φυλακές που βρίσκονται στη Λαμπιτάνγκα, αφότου καταδικάστηκε τον Αύγουστο του 2015 με την κατηγορία ότι ετοίμαζε τρομοκρατικές επιθέσεις στην Κριμαία, την οποία ο ίδιος αρνείται.
Το βραβείο Ζαχάροφ απονέμεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την ιδιαίτερη συμβολή στον αγώνα για τα δικαιώματα του ανθρώπου σε όλο τον κόσμο από το 1988 και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο ύψους 50.000 ευρώ.