Την Τετάρτη η Washington Post, δημοσίευσε το τελευταίο άρθρο του Τζαμάλ Κασόγκι, του δημοσιογράφου η εξαφάνισή του οποίου μετά την είσοδό του στο σαουδαραβικό προξενείο και η δολοφονία του, όπως προκύπτει από τις μέχρι τώρα αποκαλύψεις, έχουν προκαλέσει διεθνή κατακραυγή σε βάρος της βασιλικής οικογένειας του σουνιτικού βασιλείου.
Η Κάρεν Άττια, αρχισυντάκτρια στην αμερικανική εφημερίδα, αναφέρει στην εισαγωγή του άρθρου, που δημοσιεύτηκε 15 ημέρες μετά την εξαφάνιση του Σαουδάραβα δημοσιογράφου, ότι η Post είχε επιλέξει να μην το δημοσιεύσει με την ελπίδα ότι ο Κασόγκι θα επέστρεφε, ώστε να επιμεληθεί ο ίδιος το κείμενό του.
Όπως αναφέρει η Άττια, το τελευταίο αυτό άρθρο που έγραψε ο Τζαμάλ Κασόγκι “είναι ενδεικτικό της δέσμευσης και του πάθους του στον αγώνα για ελευθερία στον Αραβικό κόσμο. Για αυτή την ελευθερία έδωσε την ζωή του. Θα είμαι για πάντα ευγνώμων που επέλεξε την Post ως το τελευταίο δημοσιογραφικό του σπίτι πριν ένα χρόνο και μας έδωσε την ευκαιρία να δουλέψουμε μαζί”.
Αυτό που χρειάζεται περισσότερο ο αραβικός κόσμος είναι η ελεύθερη έκφραση
Του Τζαμάλ Κασόγκι
“Πρόσφατα διάβαζα την έκθεση “Ελευθερία στον κόσμο” για το 2018, που δημοσιεύει το Freedom House και κατέληξα σε μία σημαντική συνειδητοποίηση. Υπάρχει μόνο μία χώρα στον αραβικό κόσμο που κατηγοριοποιείται ως “ελεύθερη”. Αυτή είναι η Τυνησία. Ιορδανία, Μαρόκο και Κουβέιτ ακολουθούν ως “μερικώς ελεύθερες”. Οι υπόλοιπες χώρες του αραβικού κόσμου εμπίπτουν στην κατηγορία “όχι ελεύθερες”.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι Άραβες που ζουν σε αυτές τις χώρες να είναι είτε απληροφόρητοι είτε παραπληροφορημένοι. Δεν είναι σε θέση να εξετάσουν, επαρκώς, πόσο μάλλον να συζητήσουν δημόσια ζητήματα που αφορούν στην περιοχή και την καθημερινή ζωή τους. Τα προερχόμενα από το επίσημο κράτος, αφηγήματα κυριαρχούν στην δημόσια σφαίρα και παρ’ όλο που πολλοί δεν τα πιστεύουν, μία μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού, πέφτει θύμα των πλαστών αυτών αφηγημάτων. Δυστυχώς, η κατάσταση αυτή είναι απίθανο να αλλάξει.
Ο αραβικός κόσμος είχε γεμίσει ελπίδα την άνοιξη του 2011. Δημοσιογράφοι, ακαδημαϊκοί και ο γενικός πληθυσμός ξεχείλιζε από προσδοκίες μιας λαμπρής και ελεύθερης αραβικής κοινωνίας, μέσα στις χώρες τους. Περίμεναν να χειραφετηθούν από την ηγεμονία των κυβερνήσεών τους και τις διαρκείς παρεμβάσεις και την λογοκρισία στην πληροφόρηση. Αυτές οι προσδοκίες γρήγορα κομματιάστηκαν. Οι κοινωνίες αυτές είτε επέστρεψαν στο παλιό καθεστώς, είτε αντιμετώπισαν ακόμη σκληρότερες από πριν συνθήκες.
Ο καλός μου φίλος, ο εξέχων Σαουδάραβας συγγραφέας Σαλέχ αλ Σεχί, έγραψε ένα από τα πιο διάσημα άρθρα που δημοσιεύτηκαν ποτέ στον Σαουδαραβικό Τύπο. Δυστυχώς, τώρα εκτίει ποινή φυλάκισης πέντε ετών για σχόλια αντίθετα με το σαουδαραβικό κατεστημένο. Η κατάσχεση από την αιγυπτιακή κυβέρνηση ολόκληρου του τιράζ της εφημερίδας αλ Μάσρι αλ Γιουμ, δεν εξόργισε ούτε προκάλεσε αντιδράσεις από συναδέλφους. Αυτές οι ενέργειες δεν φέρουν πλέον το ενδεχόμενο της αντίδρασης από την διεθνή κοινότητα. Αντίθετα, ίσως να προκαλέσουν καταδίκη η οποία γρήγορα ακολουθείται από σιωπή.
Ως αποτέλεσμα, οι αραβικές κυβερνήσεις, έχουν το ελεύθερο να συνεχίζουν να κατασιγάζουν τα Μέσα σε αυξανόμενο βαθμό. Υπήρχε μία εποχή που οι δημοσιογράφοι πίστευαν ότι το Διαδίκτυο θα απελευθέρωνε την πληροφόρηση από την λογοκρισία και τον έλεγχο που επιτρέπουν τα έντυπα Μέσα. Αλλά οι κυβερνήσεις αυτές, των οποίων η ίδια η ύπαρξη βασίζεται στον έλεγχο της πληροφορίας, έχουν μπλοκάρει το Ίντερνετ. Έχουν επίσης συλλάβει τοπικούς ρεπόρτερ και ασκούν πιέσεις σε διαφημιστικές εταιρείες να προκαλέσουν ζημιά στα έσοδα συγκεκριμένων εκδόσεων.
Υπάρχουν κάποιες οάσεις που συνεχίζουν να ενσωματώνουν το πνεύμα της Αραβικής Άνοιξης. Η κυβέρνηση του Κατάρ συνεχίζει να υποστηρίζει την διεθνή κάλυψη των γεγονότων, σε αντίθεση με τις προσπάθειες των γειτόνων του να διατηρήσουν τον έλεγχο της πληροφορίας προς υποστήριξη της “παλιάς αραβικής τάξης”. Ακόμη και στην Τυνησία και το Κουβέιτ, όπου ο Τύπος θεωρείται τουλάχιστον “μερικώς ελεύθερος”, τα Μέσα επικεντρώνονται σε εγχώρια θέματα, αλλά όχι σε ζητήματα που αντιμετωπίζει ο ευρύτερος αραβικός κόσμος. Διστάζουν να προσφέρουν βήμα σε δημοσιογράφους από την Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, την Υεμένη. Ακόμη και το “διαμάντι του στέμματος” για τον αραβικό κόσμο, ο Λίβανος, σε ζητήματα ελευθεροτυπίας έχει πέσει θύμα της πόλωσης και της επιρροής της φιλο-ιρανικής Χεζμπολάχ.
Ο αραβικός κόσμος αντιμετωπίζει την δική του εκδοχή ενός “σιδηρού παραπετάσματος” το οποίο έχει επιβληθεί όχι από εξωτερικούς παράγοντες, αλλά από εγχώριες δυνάμεις που ανταγωνίζονται για την εξουσία. Κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, το Radio Free Europe, που εξελίχθηκε με τα χρόνια σε έναν σημαντικό θεσμό, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην υιοθέτηση και διατήρηση της ελπίδας για ελευθερία. Οι Άραβες χρειάζονται κάτι αντίστοιχο. Το 1967, οι New York Times και η (Washington) Post ανέλαβαν την κοινή ιδιοκτησία της International Herald Tribune, η οποία εξελίχθηκε σε βήμα για φωνές από όλο τον κόσμο.
Η εφημερίδα μου, η Post, έχει λάβει την πρωτοβουλία να μεταφράσει πολλά από τα άρθρα μου και να τα δημοσιεύσει στα αραβικά. Για αυτό είμαι ευγνώμων. Οι Άραβες χρειάζονται να διαβάζουν στη γλώσσα τους, ώστε να καταλαβαίνουν και να συζητούν διάφορες πτυχές και επιπλοκές της Δημοκρατίας στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Δύση. Αν ένας Αιγύπτιος ή μία Αιγύπτια διαβάσει ένα άρθρο που αποκαλύπτει το πραγματικό κόστος ενός κατασκευαστικού έργου στην Ουάσινγκτον, τότε, θα είναι σε θέση να κατανοήσει καλύτερα τις επιπλοκές αντίστοιχων έργων στην κοινότητά του/της.
Ο αραβικός κόσμος χρειάζεται μία σύγχρονη εκδοχή των παλιών παραδοσιακών μέσων, ώστε οι πολίτες να πληροφορούνται για παγκόσμια γεγονότα. Επιπλέον, χρειάζεται να παρέχουμε μία βήμα στις αραβικές φωνές. Υποφέρουμε από φτώχεια, κακοδιοίκηση και κακή εκπαίδευση. Μέσα από την δημιουργία ενός ανεξάρτητου διεθνούς φόρουμ, απομονωμένου από την επιρροή εθνικιστικών κυβερνήσεων που διασπείρουν μίσος μέσω της προπαγάνδας τους, οι απλοί άνθρωποι στον αραβικό κόσμο, θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τα δομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες τους”.